28 maart 2024

Schimmels en organische zouten op Mars?

-TLDR oftewel Spoiler Alert: nee, er is geen bewijs voor schimmels en organische zouten op Mars, de Rode Planeet. Wel zijn er aanwijzingen gevonden dat deze er misschien wel op Mars zijn – kan het nog voorzichtiger?

Deze week kwamen twee nieuwtjes over Mars op de burelen van de redactie van de Astroblogs.

Credit: NASA

Het eerste betreft het vakartikel dat onlangs verscheen, getiteld: “Fungi on Mars? Evidence of Growth and Behavior From Sequential Images“. Rhawn Gabriel Joseph en z’n collegae hebben onderzoek gedaan naar de wielsporen van de Marsrover Opportunity. Zodra de wielen sporen in de Marsgrond hebben achtergelaten blijken er in bepaalde jaargetijden op Mars, met name de lente, ronde vormen te verschijnen die op schimmels lijken – fungi in het Latijn. Als die vormen dan weer worden uitgewist, omdat Opportunity er weer overheen reedt, dan verschenen er weer nieuwe nieuwe bollen – sommige zelfs met iets wat op stengels lijkt, zo laten door Opportunity gemaakte foto’s zien. In de winter verdwijnen de ronde sporen weer. Joseph et al denken dat het gaat om enorme kolonies zwarte schimmels, korstmossen, algen, methanogenen en zwavelreducerende soorten. De ronde vormen zijn eerder al gezien op foto’s gemaakt door Opportunity. Ze worden “hematiet concreties” genoemd, kleine bolvormige stukjes van het mineraal hematiet, een mix van ijzer en zuurstof. Vlakbij de plek waar NASA’s Opportunity Marsrover sinds zijn landing in 2004 rondreed zijn diverse ronde plekken met hematiet gevonden – zie de foto hierboven met een voorbeeld. De meeste onderzoekers denken dat het geen levende organismen zijn, maar ze hebben wel iets weg van afdrukken van paddestoelen. Maar daar denken Joseph en z’n collegae kennelijk anders over. Hun artikel is nog niet gepeer-reviewed en gepubliceerd, dus voorlopig luidt hier het advies “grote claims vergen grote bewijzen” en die hebben ze op dit moment nog niet.

Het tweede betreft organische zouten op Mars, ook weer naar aanleiding van een recent verschenen wetenschappelijk artikel, getiteld “Pyrolysis of Oxalate, Acetate, and Perchlorate Mixtures and the Implications for Organic Salts on Mars“. In tegenstelling tot het vorige artikel over de schimmels is deze wel gepeer-reviewed door collega’s én verschenen in een vakblad, the Journal of Geophysical Research: Planets. Organische verbindingen zijn al in 2018 ontdekt op Mars, maar organische zouten nog niet. Als beiden gevonden zouden worden op Mars, dus zowel de organische verbindingen als zouten dan zou dat de hypothese steunen dat er microbacterieel leven op Mars is geweest.

De metingen die de basis vormen van het vakartikel zijn gedaan met Marsrover Curiosity’s Sample Analysis at Mars (SAM) instrument. James M.T. Lewis (NASA’s Goddard Space Flight Center in Greenbelt, Maryland) en z’n team analyseerden de gegevens van die metingen en zij denken aanwijzingen te hebben gevonden – géén hard bewijs – dat er mogelijk organische zouten op het oppervlak van Mars liggen. In dat instrument worden opgegraven monsters van de Marsbodem verhit tot 1000 °C en uit analyse van de vrijgekomen gassen kunnen ze dan de chemische samenstelling nader bepalen. Ze zagen inderdaad gassen die vrijkomen als organische zouten worden verhit. Probleem is alleen dat die gassen ook vrijkomen bij verhitting van andere stoffen.

Bron voor de schimmels Phys.org en voor de organische zouten NASA Spaceflight.

Share

Comments

  1. Enceladus zegt

    “Ze zagen inderdaad gassen die vrijkomen als organische zouten worden verhit. Probleem is alleen dat die gassen ook vrijkomen bij verhitting van andere stoffen.”

    Maar welke ander stoffen? Hoeveel zijn dat er? In de orde van grote van onbegonnen werk? Of een handvol waarvan we wel zouden kunnen nagaan of er überhaupt andere aanwijzingen zijn dat ze kunnen voorkomen op Mars.

    Wat ‘Fungi on Mars’ betreft: WOW! Als dit bewezen wordt is het echt de doorbraak van de eeuw.

    Groet,
    Gert (Enceladus)

  2. Dick Mesland zegt

    Toen de allereerste, door Opportunity gemaakte foto’s van deze merkwaardige bolletjes verschenen, was mijn nieuwsgierigheid (als gepensioneerd bioloog) naar een mogelijke verklaring gewekt. Bolletjes hematiet vond ik twijfelachtig. De bolletjes hebben een “biologische” morfologie: ze zijn in grote getale gelijk van vorm met een kleine variatie in grootte, hebben vaak éénzijdige gelijkvormige ronde uitstulpingen, sommige lijken zich te “delen”, en inderdaad, sommige staan op steeltjes.
    Enkele lijken te zijn gebroken. Met mijn beperkte fotografische middelen vertonen die op het breukvlak een eveneens overeenkomstige niet-vlakke structuur.
    Nieuw is voor mij de waarneming van het verdwijnen en verschijnen van de bolletjes in de sporen van Opportunity.
    Een buitengewoon interessant gegeven.

  3. Er zijn al aardig wat mars landers gecrasht, de vraag is dus of de planeet na al deze impacts al besmet is. Wellicht vinden ze binnenkort wat perovskiet. https://nl.wikipedia.org/wiki/Schiaparelli_EDM_lander

  4. Erik van der Veen zegt

    Het zou natuurlijk prachtig zijn als er iets van leven gevonden zou worden, maar eigenlijk hoop ik ook van niet. Het zou de landing van mensen en het stichten van een kolonie enorm vertragen.

    • Enceladus zegt

      Och, het zou het leven van Mark Watney toch wel wat makkelijker maken: behalve aardappels ook champignons op tafel. 😉

      Groet,
      Gert (Enceladus)

  5. Enceladus zegt

    Ik heb nog meer foto’s bekeken en wat vooral indrukwekkend is, is dat de vers door de Marsrover omgewoelde marsgrond geen bolletjes laat zien, maar dat als men later op dezelfde plek terug komt en die oude wielsporen nog eens fotografeert, er in de wielsporen toch weer van die bolletjes te zien zijn. Dat lijkt toch verdomd veel op een groeiproces!

    Nu kunnen NASA-wetenschappers wel roepen “Kan niet in die atmosfeer!”, maar is dat niet erg kort door de bocht? Wij weten alleen zeker wat leven kan in de aardse biosfeer. Is het niet een tikkeltje kortzichtig om dan maar stoutmoedig te beweren dat wat hier geldt, overal moet gelden? Misschien heeft leven zich elders wel aangepast aan de omstandigheden daar. Dat lijkt mij zelfs tamelijk waarschijnlijk. Waarom zouden er geen schimmels in de Mars-biotoop kunnen leven? Ook voor die bewering geldt: “grote claims vergen grote bewijzen”! Dus laat NASA dan maar eens bewijzen dat schimmels absoluut niet onder hedendaagse Martiaanse omstandigheden kunnen bestaan.

    Dat brengt me gelijk op een ander punt: De USA is nog altijd een land waar religie een grote rol speelt. Binnen het christendom bestaat het idee dat het leven op aarde uniek is (of moet zijn). Dat heb ik altijd vreemd gevonden, immers als er een oppermachtig opperwezen is, dan is die entiteit toch zeker ook in staat om leven elders te scheppen? Of nog anders gezegd: waarom zou zo’n opperwezen een heel universum ontwerpen en dan alleen ons lullige kleine planeetje volstouwen met leven en de rest helemaal leeg laten? Nee, dat gaat er bij mij niet in. Maar goed, zou het met forse invloed van religieus Amerika zo kunnen zijn dat men bij de NASA nog steeds zeer terughoudend is t.a.v. leven op Mars? Vergeet niet dat zelfs de alleerste test (de Vikings) eigenlijk al een positieve indicatie voor leven gaven.

    Nu de Chinezen succesvol op Mars aanwezig zijn, zou NASA wel eens onder druk kunnen komen te staan. Ook China zal op zoek gaan naar leven. En je kunt en mag van alles van China vinden (doe ik ook), maar één ding staat vast: dat land zal zich niet laten beïnvloeden door eventuele religieuze gevoeligheden t.a.v. de mogelijke vondst van buitenaards leven.

    Groet,
    Gert (Enceladus)

    • Wybren de Jong zegt

      Ik denk dat je wat betreft de invloed van fundamentalistische christenen wel gelijk kan hebben: hun invloed op de republikeinse partij is heel groot. En NASA moet beide grote partijen te vriend houden.
      De alt-right beweging binnen de republikeinse partij staat zeer vijandig ten opzichte van de wetenschap en in zo’n politiek klimaat bedenk je je wel 10 keer voordat je een aanstootgevend resultaat over buitenaards leven publiceert.

      • Enceladus zegt

        Ja, als officieel wordt vastgesteld dat er buitenaards leven bestaat, dan impliceert dat ook dat ‘heilige geschriften’ (ik laat even in het midden welke religies allemaal, want ik weet niet of andere dan het christendom ook claimen dat er alleen leven op aarde is) sprookjesboeken zijn. Dat zou de basis wegslaan onder het bestaan van miljoenen mensen, maar ook de basis onder kerken en andere religieuze instituten.

        Nu ben ik van mening dat wetenschap ALTIJD de werkelijkheid voorop dient te stellen. Dus mocht NASA bewust, al dan niet om financiële redenen, informatie achterhouden, dan moet die organisatie zeer stevig op de schop als dat uit zou komen.

        Zoals ik hierboven al schreef, zitten de Chinezen NASA nu op de hielen. Dus mocht er leven zijn ontdekt, dan heeft NASA nu de keuze: het alsnog tamelijk snel brengen zodat het in ieder geval toch nog een Amerikaanse ontdekking is. Of dat nieuws niet brengen en als de Chinezen het doen het in twijfel trekken. Op zich hebben we nog geluk dat Biden momenteel president is, want onder Trump had het zomaar zo kunnen zijn dat hij het én zou verdonkeremanen (wat een prachtig toepasselijk woord is dat toch!) en dat hij Chinese claims op de ontdekking van buitenaards leven in diskrediet zou brengen.

        Mijn voorlopige conclusie: als er leven op Mars is ontdekt, dan kan Amerika dat niet zo gek lang meer achterhouden en zouden we het normaliter binnen een paar jaar moeten horen. Hebben we dan nog niets vernomen, dan is het er helaas niet of zit het zó diep onder de grond weggedoken, dat we het nu nog niet kunnen vinden. Kortom: het is een zegen voor de wetenschap dat China nu ook een rover op Mars heeft rondrijden.

        Groet,
        Gert (Enceladus)

  6. Schimmels leven van organisch materiaal zoals bladeren, hout en dode wormen. Als er dus schimmels groeien op Mars zou dat dus betekenen dat er ook andere organismen op Mars leven.

    https://www.ivn.nl/2uurnatuur/weetjes

    In een artikel van CNet wees Jackson Ryan er op dat Joseph, een zelfbenoemde neurowetenschapper ‘die in de jaren zeventig belangrijke bijdragen leverde op het gebied van neuroplasticiteit’, ‘beweringen over leven op andere planeten op zijn website en in pseudo wetenschappelijke tijdschriften die hij meer dan een decennium overziet.

    Hoewel Joseph een peer reviewed artikel publiceerde in het tijdschrift Astrophysics & Space Science dat ook beweerde paddenstoelen op Mars te vinden in 2019, trok het tijdschrift het artikel van Joseph terug nadat Ryan de beweringen in twijfel had getrokken. Josephs artikel “biedt onvoldoende kritische beoordeling van het gepresenteerde materiaal en de aangehaalde literatuur, en biedt geen solide onderbouwing voor de speculatieve uitspraken in het artikel die, naar hun mening, de getrokken conclusies ongeldig maken”, schreven de auteurs van het tijdschrift later.

    Advances in Microbiology, waarin het nieuwste artikel van Joseph en zijn collega ‘s verschijnt, wordt gepubliceerd door de in China gevestigde Scientific Research Publishing, een organisatie waarvan Ryan opmerkt dat ze ‘eerder werd betrapt op het opnieuw publiceren van wetenschappelijke artikelen’ en ‘ervan werd beschuldigd een roofzuchtige uitgever, die wetenschappers vergoedingen in rekening brengt om in zijn tijdschriften te worden gepubliceerd zonder de kwaliteit van de ingediende artikelen te controleren. ”

    De redactie van Advances in Microbiology reageerde niet op Ryan ‘s verzoeken om commentaar. Maar andere wetenschappers, die niet bij het onderzoek betrokken waren, toonden ernstige scepsis over de bevindingen in het nieuwe artikel. Van CNet:

    “Beweren dat paddenstoelen overal op Mars groeien, is een buitengewone bewering die beter bewijs vereist dan een analyse van fotografische morfologie door een bekende slinger die op basis van dezelfde soort analyse beweerde dat hij velden met schedels op Mars heeft gezien. ”, Zegt Paul Myers, een ontwikkelingsbioloog aan de Universiteit van Minnesota, Morris, die het werk van Joseph in het verleden heeft gevolgd.

    https://www.cnet.com/news/sorry-nasa-photos-are-not-evidence-of-fungus-growing-on-mars/

    • Enceladus zegt

      Een “bekende slinger”?

      In plaats van teksten door Google Translate te gooien en dan klakkeloos het resultaat hier neer te zetten, kun je het beter in je eigen woorden zeggen of gewoon de originele Engelse tekst plaatsen. Want dit is onleesbaar en ik denk dat de meeste lezers al na de tweede alinea zijn afgehaakt.

      Groet,
      Gert (Enceladus)

  7. Schimmels leven van organisch materiaal zoals bladeren, hout en dode wormen. Als er dus schimmels groeien op Mars zou dat dus betekenen dat er ook andere organismen op Mars leven.

    https://www.ivn.nl/2uurnatuur/weetjes

    In an article published last week, CNet’s Jackson Ryan pointed out that Joseph, a self-proclaimed neuroscientist “who made major contributions to the field of neuroplasticity in the 1970s,” has published “claims about life on other planets on his website and in pseudo-scientific journals he oversees” for over a decade.

    While Joseph did publish a peer-reviewed paper in the journal Astrophysics & Space Science that also purported to find mushrooms on Mars in 2019, the journal retracted Joseph’s article after Ryan questioned the claims. Joseph’s article “proffers insufficient critical assessment of the material presented and literature cited, and fails to provide a solid underpinning for the speculative statements made in the article which, in their view, invalidates the conclusions drawn,” the journal’s authors later wrote.

    Advances in Microbiology, in which Joseph and his colleagues’ latest paper appears, is published by the China-based Scientific Research Publishing, an organization that Ryan notes “has previously been caught out for republishing scientific articles” and “has been accused of being a predatory publisher, charging scientists fees to be published in its journals without checking the quality of the submitted papers.”

    The editors of Advances in Microbiology didn’t respond to Ryan’s requests for comment. But other scientists, who weren’t involved in the research, expressed serious skepticism about the findings in the new paper. From CNet:

    “Claiming that mushrooms are sprouting all over Mars is an extraordinary claim that requires better evidence than an analysis of photographic morphology by a known crank who has claimed, on the basis of the same kind of analysis, that he has seen fields of skulls on Mars,” says Paul Myers, a developmental biologist at the University of Minnesota, Morris, who has followed Joseph’s work in the past.

    https://www.popularmechanics.com/space/moon-mars/a36356445/mushrooms-on-mars-nasa-photos-life-on-mars/

    https://www.cnet.com/news/sorry-nasa-photos-are-not-evidence-of-fungus-growing-on-mars/

    • Dick Mesland zegt

      Afgezien van schimmels, zouden de waargenomen korreltjes ook korstmossen kunnen zijn. Een symbiotische levensvorm van algen en schimmels. Deze zijn zelfvoorzienend, dwz hebben geen andere organismen nodig voor hun bestaan, en komen in talloze soorten voor op aarde. Met name ook op gesteente.

Laat een antwoord achter aan Wybren de Jong Reactie annuleren

*