Site pictogram Astroblogs

Schimmels en organische zouten op Mars?

oto van Mars gemaakt door ruimtetelescoop Hubble bij de oppositie in 2016. Die oppositie was vanaf de aarde veel slechter te zien, omdat het midden in de zomer was en Mars niet hoog boven de horizon kwam. Hubble heeft daar geen last van. (c) NASA & ESA

-TLDR oftewel Spoiler Alert: nee, er is geen bewijs voor schimmels en organische zouten op Mars, de Rode Planeet. Wel zijn er aanwijzingen gevonden dat deze er misschien wel op Mars zijn – kan het nog voorzichtiger?

Deze week kwamen twee nieuwtjes over Mars op de burelen van de redactie van de Astroblogs.

Credit: NASA

Het eerste betreft het vakartikel dat onlangs verscheen, getiteld: “Fungi on Mars? Evidence of Growth and Behavior From Sequential Images“. Rhawn Gabriel Joseph en z’n collegae hebben onderzoek gedaan naar de wielsporen van de Marsrover Opportunity. Zodra de wielen sporen in de Marsgrond hebben achtergelaten blijken er in bepaalde jaargetijden op Mars, met name de lente, ronde vormen te verschijnen die op schimmels lijken – fungi in het Latijn. Als die vormen dan weer worden uitgewist, omdat Opportunity er weer overheen reedt, dan verschenen er weer nieuwe nieuwe bollen – sommige zelfs met iets wat op stengels lijkt, zo laten door Opportunity gemaakte foto’s zien. In de winter verdwijnen de ronde sporen weer. Joseph et al denken dat het gaat om enorme kolonies zwarte schimmels, korstmossen, algen, methanogenen en zwavelreducerende soorten. De ronde vormen zijn eerder al gezien op foto’s gemaakt door Opportunity. Ze worden “hematiet concreties” genoemd, kleine bolvormige stukjes van het mineraal hematiet, een mix van ijzer en zuurstof. Vlakbij de plek waar NASA’s Opportunity Marsrover sinds zijn landing in 2004 rondreed zijn diverse ronde plekken met hematiet gevonden – zie de foto hierboven met een voorbeeld. De meeste onderzoekers denken dat het geen levende organismen zijn, maar ze hebben wel iets weg van afdrukken van paddestoelen. Maar daar denken Joseph en z’n collegae kennelijk anders over. Hun artikel is nog niet gepeer-reviewed en gepubliceerd, dus voorlopig luidt hier het advies “grote claims vergen grote bewijzen” en die hebben ze op dit moment nog niet.

Het tweede betreft organische zouten op Mars, ook weer naar aanleiding van een recent verschenen wetenschappelijk artikel, getiteld “Pyrolysis of Oxalate, Acetate, and Perchlorate Mixtures and the Implications for Organic Salts on Mars“. In tegenstelling tot het vorige artikel over de schimmels is deze wel gepeer-reviewed door collega’s én verschenen in een vakblad, the Journal of Geophysical Research: Planets. Organische verbindingen zijn al in 2018 ontdekt op Mars, maar organische zouten nog niet. Als beiden gevonden zouden worden op Mars, dus zowel de organische verbindingen als zouten dan zou dat de hypothese steunen dat er microbacterieel leven op Mars is geweest.

De metingen die de basis vormen van het vakartikel zijn gedaan met Marsrover Curiosity’s Sample Analysis at Mars (SAM) instrument. James M.T. Lewis (NASA’s Goddard Space Flight Center in Greenbelt, Maryland) en z’n team analyseerden de gegevens van die metingen en zij denken aanwijzingen te hebben gevonden – géén hard bewijs – dat er mogelijk organische zouten op het oppervlak van Mars liggen. In dat instrument worden opgegraven monsters van de Marsbodem verhit tot 1000 °C en uit analyse van de vrijgekomen gassen kunnen ze dan de chemische samenstelling nader bepalen. Ze zagen inderdaad gassen die vrijkomen als organische zouten worden verhit. Probleem is alleen dat die gassen ook vrijkomen bij verhitting van andere stoffen.

YouTube video player

Bron voor de schimmels Phys.org en voor de organische zouten NASA Spaceflight.

FacebookTwitterMastodonTumblrShare
Mobiele versie afsluiten