Site pictogram Astroblogs

Stof zorgt ervoor dat we de helft van het aantal supernovae niet zien

In de cirkel in rood een supernova, die door Spitzer is gedetecteerd, in het sterrenbeeld ARP 148. Optisch is er niets van de supernova te zien geweest. Credit: NASA/JPL-Caltech.

De zogeheten ‘supernova discrepantie’ lijkt te zijn opgelost. Jarenlang was het probleem dat het voorspelde aantal supernovae op grond van modellen van zware sterren niet overeen kwam met het waargenomen aantal supernovae. In sterrenstelsels in het nabije heelal kwamen voorspelling en waarneming aardig overeen, maar hoe verder weg men keek des te minder supernovae zag men in vergelijking met het voorspelde aantal. Nu blijkt waarom. Ori Fox (Space Telescope Science Institute in Baltimore, Maryland VS) en zijn team bestudeerden gegevens van 40 zogeheten luminous and ultra-luminous infrared galaxies (LIRG’s en ULIRG’s), verzameld met de (inmiddels niet meer functionerende) Spitzer infrarood- ruimtetelescoop van de NASA. In die 40 sterrenstelsels, die allemaal erg veel stof [1]zeer kleine, vaste deeltjes, die zich als de deeltjes van rook gedragen. bevatten, kon men maar liefst vijf supernovae ontdekken, die met optische telescopen niet te zien waren. De supernovae waren door het stof in de stelsels onzichtbaar voor de optische telescopen, maar met Spitzer’s IR-ogen kon men daar doorheen kijken. Er zijn volgens de sterrenkundigen daarom twee keer zo veel supernovae in de verre stofrijke sterrenstelsels als waargenomen en daarmee voldoen ook die stelsels aan het voorspelde aantal supernovae. Het gaat hier om ‘core-collapse supernovae’, ook wel type II supernovae genoemd, zware sterren (minstens acht zonsmassa) die aan het einde van hun leven zijn gekomen, waarbij hun kern implodeert tot neutronenster of zwart gat en hun buitenlagen worden weggeblazen. Sterrenstelsels in het vroege heelal bevatten veel meer stof dan stelsels in het huidige, lokale heelal. Dat komt omdat in die vroege stelsels de productie van sterren veel hoger ligt dan in tegenwoordige stelsels en daarbij komt heel veel stof vrij. Hier het vakartikel over de waarnemingen met Spitzer aan de supernovae in de stofrijke sterrenstelsels, verschenen in Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. Bron: NASA/JPL.

Voetnoten

Voetnoten
1 zeer kleine, vaste deeltjes, die zich als de deeltjes van rook gedragen.
FacebookTwitterMastodonTumblrShare
Mobiele versie afsluiten