29 maart 2024

Archief voor september 2021

De Grote Rode Vlek op Jupiter roteert steeds sneller, zo laat Hubble zien

De beroemde Grote Rode Vlek is een enorm stormsysteem op Jupiter dat al eeuwen vanaf aarde te zien is. Waarnemingen van de storm met de Hubble ruimtetelescoop laten zien dat de buitenste 'baan' van winden sneller gaat dan de binnenste baan en ook dat die snelheden tussen 2009 en 2020 met 8% zijn … [Lees meer...]

Marsonderzoek komende weken even op een laag pitje

De Sterrengids 2021 voor de maand oktober zegt het al: de planeet Mars is dan niet zichtbaar. De reden is dat Mars dan gezien vanaf de aarde achter de zon staat, iets dat iedere twee jaar plaatsvind (een zogeheten conjunctie van zon en Mars). De NASA heeft om die reden besloten om tussen 2 en 16 … [Lees meer...]

BepiColombo zal zaterdag 2 oktober z’n eerste scheervlucht langs Mercurius maken

De BepiColombo missie van ESA en JAXA (de Europese resp. Japanse ruimtevaartorganisatie) zal komende zaterdagnacht z'n eerste scheervlucht maken langs Mercurius. Die planeet, de binnenste planeet van het zonnestelsel, is ook het doel van de missie, maar om in een stabiele baan te komen moeten er in … [Lees meer...]

Van het zwarte gat M87* tussen 2009 en 2017 is een video gemaakt

Sterrenkundigen zijn er in geslaagd om van losse foto's een video te maken van M87* (alias Powehi), het superzware zwarte gat in het elliptische sterrenstelsel M87. Van dat zwarte gat werd met de Event Horizon Telescope in 2017 al een foto gemaakt, de allereerste foto van een zwart gat, welke april … [Lees meer...]

Kunnen astronomen de klimaatverandering beperken?

Kunnen astronomen de klimaatverandering beperken? Daarover spraken Leids astronoom Leonard Burtscher en zijn collega’s op de jaarlijkse bijeenkomst van de European Astronomical Society. Voor het tweede jaar op rij was deze online. En volgens Burtscher moet dat vooral zo blijven. Tijdens een speciale … [Lees meer...]

Kijk nou, het zonnestelsel gebouwd van Lego

Ik heb het vaak gehad over astronomische dingen nagebouwd met Lego, zie dit lijstje. Maar een compleet zonnestelsel met planeten die keurig in de juiste periode om de Zon draaien heb ik nog nooit gezien. De bedenkers en bouwers van het Lego zonnestelsel zijn Chris Orchard en Brent Waller. Hun … [Lees meer...]

De uitbarsting van de Cumbre Vieja op La Palma gezien vanuit het ISS

De uitgebarsten vulkaan Cumbre Vieja op La Palma, één van de Canarische Eilanden in de Atlantische Oceaan, is op 22 september gefotografeerd door één van de astronauten van expeditie-65 van het internationale ruimtestation ISS. De foto werd uit de losse hand geschoten en je ziet naast de Cumbre … [Lees meer...]

Nog even over die ‘gesmolten ring’

December vorig jaar net na de Kerst had ik hier het bericht over GAL-CLUS-022058s, een sterrenstelsel mét zwaartekrachtlens gelegen in het zuidelijke sterrenbeeld Oven (Fornax), beter bekend onder z'n bijnaam, de gesmolten ring. De foto van dat sterrenstelsel is onlangs nader bestudeerd en dat heeft … [Lees meer...]

ALMA en Hubble zien zware sterrenstelsels in het vroege heelal met een lege ‘brandstoftank’

Ze worden in het Engels 'quenched galaxies' genoemd, sterrenstelsels die gestopt zijn met stervorming doordat ze niet beschikken over grote hoeveelheden koud waterstofgas, dé brandstof voor stervorming. Het vreemde is dat ze in het kader van het zogeheten REsolving QUIEscent Magnified galaxies at … [Lees meer...]

In stof gehulde sterrenstelsels uit de tijd van de kosmische dageraad ontmaskerd

Astronomen hebben bij toeval twee in dik stof verscholen sterrenstelsels ontdekt die zijn ontstaan in de tijd dat het heelal nog maar 5% van zijn huidige leeftijd had. Het internationale team, met een aantal Leidse astronomen, onderzocht de gegevens van jonge, verre sterrenstelsels die met de … [Lees meer...]