Site pictogram Astroblogs

Aanwijzingen gevonden voor een gat in het vroege zonnestelsel tussen de binnenste en buitenste regionen

Artistieke impressie van een jonge ster omgeven door een protoplanetaire schijf vol met gaten tussen de ringen. Credits:Credit: National Science Foundation, A. Khan

In het vroege zonnestelsel was de jonge zon omgeven door een roterende protoplanetaire schijf van gas en stof, waarin de planeten ontstonden. Sterrenkundigen hebben aanwijzingen gevonden dat er ergens rond 4,567 miljard jaar geleden in die schijf een gat zat, een soort van grens tussen de binnenste en buitenste regionen. De plek waar die grens lag is bekend: de hoofdgordel van planetoïden tussen Mars en Jupiter. Onderzoeken aan protoplanetaire schijven bij andere sterren laten al jaren zien dat ze scherpbegrensde gaten bevatten, waardoor de sterren omgeven lijken door ringen. De jonge zon lijkt nu ook zo’n gat te hebben gehad, hetgeen ontdekt is door een team van sterrenkundigen onder leiding van Cauê Borlina (MIT). De aanwijzingen daarvoor worden geleverd door meteorieten. Kijk je naar de samenstelling van meteorieten dan blijken er twee soorten te zijn, die qua isotopen van elkaar verschillen – de zogeheten isotopische dichotomie.

ALMA-opname van de protoplanetaire schijf rond V883 Orionis met daarin een gat. Credit: ESO, ALMA (ESO/NAOJ/NRAO); A. Isella; B. Saxton (NRAO/AUI/NSF).

Het onderzoek van Borlina’s groep richtte zich op het achterhalen van het magnetische veld waarin de meteorieten in het vroege zonnestelsel voorkwamen. Met behulp van een superconducting quantum interference device (SQUID) was men in staat te bepalen in welk oer-magnetisch veld de meteorieten zich ooit hadden bevonden en daaruit kwam naar voren dat de twee soorten meteorieten voorkwamen in regionen met een verschillende sterkte van ‘accretie’, het aantrekken door de zon van gas en stof van materie. De accretie in de buitenste regionen was veel sterker dan die in de binnenste regionen van de protoplanetaire schijf. De enige verklaring die het sterke verschil in de mate van accretie kan verklaren is de aanwezigheid van een gat in die protoplanetaire schijf. Mogelijk dat de jonge gasreus Jupiter dat gat heeft veroorzaakt. Het zou echter ook kunnen dat er in de protoplanetaire schijf sterke magnetische velden heersten, die in staat waren om materiaal uit de schijf te werpen en zo een gat te creeëren. In Science publiceerden ze er een vakartikel over. Bron: MIT.

FacebookTwitterMastodonTumblrShare
Mobiele versie afsluiten