29 maart 2024

AT2018cow alias De Koe luidde geboorte in van zwart gat of neutronenster

Impressie van De Koe, alias AT2018cow. Credit: National Astronomical Observatory of Japan

Het verhaal van AT2018cow, bijgenaamd De Koe, is hier vaker verteld, een ongeëvenaarde explosie van een ster 200 miljoen lichtjaar van ons vandaan, pakweg 10 tot 100 keer zo helder als een ‘normale’ supernova – lees deze blog voor de details. Juni 2018 werd AT2018cow waargenomen vanuit een observatium op Hawaï en hij ging toen de boeken in als een fast blue optical transient, een FBOT. Nu heeft een internationaal team onder aanvoering van Dheeraj “DJ” Pasham van het Massachusetts Institute of Technology (MIT) ontdekt dat AT2018cow vermoedelijk de geboortekreet was van een zwart gat of neutronenster. En niet zo maar een zwart gat of neutronenster, nee een héél zware: eentje met een massa van pakweg 800 zonsmassa (!) binnen een straal van slechts 1000 km (!), yep twee uitroeptekens. Ze baseren die enorme grootte op röntgenstraling gemeten met NASA’s Neutron Star Interior Composition Explorer (NICER), verbonden aan het internationale ruimtestation ISS, van AT2018cow, die 60 dagen achtereen hoogenergetische straling uitzond met een ritme van één stoot per 4,4 milliseconde bij een frequentie van 225 hertz. OK, maar supernovae luiden eigenlijk altijd de geboorte in van een neutronenster of een zwart gat, dus waarom was deze dan zo extreem helder? Men denkt dat het komt omdat het compacte object dat ontstond doorging met het verslinden van materiaal uit zijn omgeving en daarbij at het de ster van binnenuit op – een proces waarbij in korte tijd enorm veel energie vrijkwam.

Bijft nog wel het punt waar ik mij persoonlijk wel over verbaas, dat het zwarte gat of de neutronenster die AT2018cow baarde zo zwaar is, want 800 zonsmassa is voor een stellair zwart gat of een neutronenster NIET normaal. Het verbaast mij dan ook dat het persbericht van het MIT – toch niet de minste zou je zeggen – het omschrijft als ‘by astrophysical standards, such an object would be considered compact, much like a small black hole or a neutron star.’ Nou ja, wellicht heb ik een rare gedachtenkronkel. Hier is het vakartikel over De Koe, verschenen in Nature. Bron: MIT.

Share

Speak Your Mind

*