De gesteenten in de Jezerokrater, waar ook Brac bij ligt. De foto is samengesteld uit 64 afzonderlijke opnames. De kleuren zijn versterkt – hieronder een versie in de ‘gewone’ kleuren. Credit: NASA/JPL-Caltech/ASU/MSSS
Onderzoek door NASA’s Perseverance Marsrover aan enkele gesteenten heeft aan het licht gebracht dat de Jezerokrater, waar Perseverance sinds februari dit jaar aan het rondrijden is, vulkanisch van oorsprong is. De grond waar Perseverance nu rijdt moet ooit een kolkende massa van roodgloeiend heet lava zijn geweest. Verder leert het onderzoek dat de krater meerdere keren langdurig onder water heeft gestaan en dat er op sommige stenen in de krater organische moleculen zitten. Lang hebben planeetdeskundigen zich afgevraagd wat de oorsprong is van de gesteenten in de Jezerokrater: zijn ze sedimentair van aard, dat wil zeggen dat ze gevormd zijn als samengeperste opeenhopingen van mineralen en aangevoerd zijn door een voormalig rivierenstelsel, of zijn het stollingsgesteenten, ontstaan door afkoeling van lava van een vulkaan op Mars? Dat laatste blijkt dus het geval te zijn. De Perseverance bevindt zich nu in een gebied in de Jezerokrater genaamd ‘South Séítah’, waar hij stuitte op een afgesleten stuk van een rots, genaamd Brac. Die steen is onderzocht met een instrument aan boord van de rover, met de Planetary Instrument for X-ray Lithochemistry (PIXL). In de steen werd een gat geboord en het gruis werd vervolgens geanalyseerd met PIXL. Brac bleek te zijn samengesteld uit een ongewone overvloed aan grote olivijnkristallen die zijn opgeslokt door pyroxeenkristallen. Dat laat zien dat Brac lang geleden ontstaan is uit langzaam afkoelende lava, waarin de kristallen zich vormden. Daarna kwam het gesteente meerdere keren in aanraking met water.
Credit: NASA/JPL-Caltech/ASU/MSSS
Dat er op sommige van die stenen organische moleculen zitten is ontdekt met het SHERLOC (Scanning Habitable Environments with Raman & Luminescence for Organics & Chemicals) instrument, ook aan boord van Perseverance. SHERLOC vond niet alleen organische moleculen – dat zijn moleculen met koolstof erin – in het binnenste van de stenen, maar ook in het stof aan de buitenkant van de stenen. Dat er koolstofhoudende moleculen op de stenen zitten wil niet zeggen dat er een biologische oorsprong is, want ook door niet-biologische processen kunnen organische moleculen ontstaan. Eerder vond ook de Curiosity in de Gale krater stenen met organische moleculen. Perseverance stopt met regelmaat monsters in een container en laat die dan hermetisch afgesloten achter om later, door een ‘Mars Sample Return’ missie opgehaald te worden. Hij heeft dat al zes keer gedaan en in totaal zal hij 43 van die containers her en der achterlaten. Als die monsters op aarde in laboratoria worden onderzocht zal duidelijk worden welke oorsprong de organische moleculen hebben, biologisch of niet-biologisch.
Bron: NASA.
Speak Your Mind