Hyperreus Eta Carinae, die zich op 7600 lichtjaar afstand van de aarde bevindt, is een van de meest massieve stersystemen die we kennen. Eta Carinae is beroemd om zijn ‘Grote Eruptie’, een uitbarsting die het stersysteem gedurende drie dagen in maart 1843 het op één na helderste object aan de hemel maakte. De explosie in 1843 was zelfs zo helder dat het van 1837 tot 1850 een belangrijk navigatiebaken werd voor zeelieden op het zuidelijk halfrond. NASA heeft recent een nieuwe beeldschone 3D-visualisatie gemaakt van het systeem ook wel bekend als ‘Eta Car’. De nieuwe visualisatie toont in verbluffend detail de zandlopervormige nevel en de omringende gaswolken die vrijkwamen bij deze explosie. Het digitale model is vervaardigd met data van de Hubble Space Telescope en het Chandra X-ray Observatory, en toont het systeem in zichtbaar, ultraviolet en röntgenlicht.
Eta Carinae Credits; NASA/ESA
De visualisatie is gemaakt door astronoom Frank Summers van het Space Telescope Science Institute in Baltimore, Maryland en onderzoekers van het NASA’s Universe of Learning-programma. Summers stelt: “We kunnen niet alleen de Grote Eruptie tonen, maar ook de resulterende nevel in drie dimensies laten zien. Als we op verschillende golflengten naar Eta Carinae kijken, zien we in het zichtbare spectrum de twee lobben van de Homunculus-nevel die tijdens de Grote Uitbarsting werden uitgespuwd en, in het ultraviolet, een deel van het licht dat door de sterren binnenin werd uitgestraald.” Samen heeft de dubbelster een helderheid die meer dan vijf miljoen keer die van de zon is – en het systeem zou vandaag helderder aan onze hemel schijnen als de wolk van gas en stof in de omringende nevel het niet zou verduisteren. Eta Carinae zal eindigen als zwart gat – waarschijnlijk vergezeld van een supernova-explosie. Rondom de nevel zijn ook de karakteristieke emissies van waterstofgas te zien die ook vrijkwamen tijdens de uitbarsting, samen met röntgenstraling die erop wijst dat de Grote Eruptie een hoogenergetische component had. Bewegingen in deze buitenste lagen onthullen, zo stelt het team, dat Eta Carinae in feite meerdere explosieve uitbarstingen heeft gehad. Het systeem schijnt echter het helderst op langere golflengten, daar de Homunculusnevel het licht van de sterren absorbeert en het opnieuw uitstraalt als infraroodlicht. In het infrarode deel van het spectrum is Eta Carinae zelfs de helderste lichtbron aan de hele nachtelijke hemel en deze straling, heeft invloed op de grotere Carina-nevel, het uitgestrekte stervormingsgebied waarin het systeem zich bevindt. Robert Hurt (Caltech) stelt: “Met het infraroodbeeld van Spitzer kunnen we door het stof kijken dat ons zicht in zichtbaar licht vertroebelt om de ingewikkelde details en de omvang van de Carinanevel rond deze schitterende ster te onthullen.” NASA zal de visualisatie gebruiken voor de promotie van de astronomie, zie hier Caltech/edu. Bronnen: SciTechDaily, EarthSky, NASA/Caltech
Gerelateerde Astroblogs:
AzTECC71 ‘spookachtig’ sterrenstelsel doemt op uit het vroegste heelal
Massieve Ster SN 2023ixf spuwt massa van ongeveer één zon uit vlak voordat hij in een supernova explodeert
Manuscript uit 1217 n.Chr. beschrijft mogelijk recurrente nova TCrB die om de 80 jaar opvlamt, en in 2024 opnieuw zou kunnen verschijnen
Speak Your Mind