Bestaat het multiversum wel of niet? Credit: Geralt/Pixabay.
Jullie kennen ‘m vast wel, het antropische principe, het principe dat er in meerdere varianten is en dat er op neer komt dat er een nauw verband bestaat tussen ons mens-zijn en de eigenschappen van het heelal. Verander je iets aan de natuurconstanten, bijvoorbeeld de fijnstructuur-constante of de massa van het proton, en je krijgt een heelal waarin leven niet mogelijk is. Eén van de uitwegen om te ontkomen aan een heelal dat echt helemaal fine-tuned was op onze komst was het multiversum, het idee dat er wel 10^500 heelallen zijn (volgens de snaartheorie) en dat er vast eentje daarvan is die perfect op maat is om intelligent leven in te laten ontwikkelen, de overige 10^500-1 heelallen zijn niet zo perfect.
Maar een recent onderzoek, uitgevoerd door Miriam Frankel van het Foundational Questions Institute (FQXi) laat nu zien dat het heelal mogelijk helemaal niet zo’n fijne afstemming vergt om leven in te laten ontwikkelen, simpelweg omdat intelligent leven zich ook kan ontwikkelen onder geheel andere fysieke omstandigheden. Volgens haar is die fijne afstemming een illusie en leven we helemaal niet in een heelal dat gedomineerd wordt door het antropische principe, in welke vorm dan ook. Zo dacht men eerst dat een geringe verandering van de natuurconstanten al zou betekenen dat sterren geen koolstof kunnen aanmaken, dé grondstof voor de ontwikkeling van leven. Maar recente berekeningen laten zien dat dat wel degelijk mogelijk is, is het niet door sterren dan door andere processen. Hier is het rapport met de uitkomsten van het onderzoek van Frankel. Bron: Phys.org.
Dan hoeven we dat multiversum niet zo. Klinkt goed.
Nee ik ben daar ook niet zo gecharmeerd van. Prima zo, één heelal waarin leven zich sowieso kan ontwikkelen en heeft ontwikkeld is meer dan genoeg.
Gerard ´t Hoofd is ook lid van FQXi, vandaar dat die omstreden stringtheorie de voorkeur krijgt :-). Het is niet echt een zuiver wetenschappelijk onderzoek maar meer een filosofische review met een hoog Avi Loeb gehalte, onder het motto “wat als…..dan…”. Zitten wel prominente “denkers” bij dit filantropische instituut, dat wel. zie: https://en.wikipedia.org/wiki/Foundational_Questions_Institute
Dat zeggen alleen gevolgtrekkingen uit de antropische principes sterker dan het intermediaire. De zwakkere leiden uit ons bestaan af, dat het heelal dus voor ons geschikt moet zijn. Een waarheid als een koe. Die fijnafstelling is een gevolgtrekking uit en niet onderdeel van de sterkere antropische principes, daar die bewust teleologisch zijn.
Doet me denken aan dat bericht van de NASA van zo’n tien jaar geleden: “Leven met arseen in plaats van fosfor in je lijf.” Dat bleek later toch een fabeltje.