29 maart 2024

Neutronensterren kunnen ons vertellen of donkere energie een illusie is of niet

Credits: Miguel Bezares – GRAMS group SISSA

Sinds in 1998 twee onafhankelijke teams van sterrenkundigen met behulp van type Ia supernovae ontdekten dat het heelal versneld uitdijt denken de sterrenkundigen dat die versnelling veroorzaakt wordt door een mysterieuze afstotende kracht, een kracht die ze donkere energie hebben genoemd. Einstein’s Algemene Relativiteitstheorie (ART) zou met de toevoeging in de veldvergelijkingen van een extra factor genaamd Λ (Lambda, de kosmologische constante geheten) zo’n versnelde uitdijing goed kunnen beschrijven. Maar ja, wat nou als de donkere energie helemaal niet bestaat en we eigenlijk moeten denken aan een revisie van de ART, net zoals de MOND (MOdified Newtonian Dynamics) denkt dat donkere materie niet bestaat, maar de zwaartekrachtwetten van Newton en Einstein toe zijn aan een revisie. Een nieuw onderzoek door een team van sterrenkundigen onder leiding van Enrico Barausse van het Italiaanse instituut SISSA (Scuola Internazionale Superiore di Studi Avanzati) kan mogelijk antwoord geven op de vraag over de donkere energie. Het team heeft gekeken naar botsingen van neutronensterren en daar hebben ze modellen voor opgesteld, die op de computer een realistische simulatie geven van zo’n botsing (zie de afbeelding bovenaan).

Botsende neutronensterren. Hierbij zal meestal een zwart gat het gevolg zijn en dit soort gebeurtenissen produceren een specifiek soort zwaartekrachtgolven. Credit: University of Warwick/Mark Garlick.

In de buurt van neutronensterren, die met een massa van ongeveer de zon gepropt in een bolletje van 20 km doorsnede enorme zwaartekrachtseffecten veroorzaken, kan de ruimte door de zwaartekracht zodanig gekromd zijn dat de ART tot het uiterste kan worden getest. Dat zou kunnen betekenen dat er bijvoorbeeld effecten merkbaar zijn van ‘donkere zwaartekracht’, een tot nu toe nog onbekende variatie van de ART. Met de LIGO en Virgo detectoren in de VS resp. Italië zijn daadwerkelijk botsingen van neutronensterren waargenomen, in de vorm van zwaartekrachtgolven, rimpels in de ruimte die door het hele heelal heenreizen als boodschappers van een extreme gebeurtenis. De simulaties van het team van Barausse laten zien dat op dit moment de modellen die het bestaan van donkere zwaartekracht veronderstellen dezelfde resultaten opleveren als de modellen die uitgaan van de standaard-ART. Er zijn wel subtiele verschillen in de simulaties, maar die zijn op dit moment nog niet zichtbaar in de gegevens van LIGO en Virgo. Mogelijk dat toekomstige detectoren, zoals de geplande Einstein telescoop in Europa (mogelijk in Limburg) wel die verschillen kunnen zien. Nog even wachten dus op het antwoord. Hier is het vakartikel over de simulaties van botsende neutronensterren, verschenen in Physical Review Letters, 2022; 128 (9). Bron: Sciencedaily.

Share

Comments

  1. Het blijft heerlijk zagen aan de poten van de Nobelprijswinnaars Riess, Schmidt en Perlmutter 😀 . https://physicsworld.com/a/dark-energy-debate-reignited-by-controversial-analysis-of-supernovae-data/

    • Zeker. 😀 Al kan je je natuurlijk altijd afvragen wat het verschil is tussen donkere energie en donkere zwaartekracht. Beiden vergen toch een herziening van de ART.

      • Ik vind het effect van DM knetterhard bewezen, wat het ook moge zijn. Die aannames van “standaard” kaarsen, daar kunnen we nog nog steeds alle kanten mee op omdat DE er gewoon niet ingaat bij velen, een uniforme accelererende expansie in het gehele heelal. Ik houdt het op foute data, dus een illusie…

Laat een antwoord achter aan Nico Reactie annuleren

*