Site pictogram Astroblogs

Kepler’s K2 missie ontdekte ook nog een ver verwijderde exoplaneet en wel via een microlens

Links de waarneming van K2, rechts met de Canada-France-Hawaii Telescope (CFHT) op aarde. In de rode cirkel de plek waar K2-2016-BLG-0005Lb zich bevond. Credit: Specht et al.

NASA’s Kepler ruimtetelescoop heeft – toen hij nog werkzaam was (2009-2018) – zo’n 2700 exoplaneten ontdekt, allen via de transitiemethode, waarbij een planeet gezien vanaf de plek waar Kepler zich bevond, precies voor z’n moederster langsschuift en dan een periodieke dip in de lichtcurve veroorzaakt. Na z’n reguliere missie kwam Kepler vanaf mei 2014 in een tweede missie terecht, die K2 wordt genoemd. Nu blijkt dat Kepler tijdens K2 een exoplaneet heeft ontdekt, die maar liefst 17.000 lichtjaar ver weg staat en die een tweeling van Jupiter zou kunnen zijn, niet alleen qua massa maar ook qua afstand tot z’n ster. Het gaat om de planeet genaamd K2-2016-BLG-0005Lb. Die afstand is twee keer verder weg dan de verst verwijderde exoplaneet die Kepler zag. Hoe dat kan komt vanwege de methode om ‘m te ontdekken. Bij K2-2016-BLG-0005Lb ging het niet om een gevalletje transitie, maar om een zogeheten gravitationele microlens (al treedt er ook hierbij een dip op in de lichtcurve). David Specht (Universiteit van Manchester) en z’n team onderzochten de gegevens die Kepler tijdens K2 had verzameld in de maanden april tot en met juli 2016. Wat blijkt uit dat onderzoek: dat er gedurende vier dagen in die periode een microlens te zien was, dat wil zeggen dat één van de sterren in de centrale verdikking van de Melkweg, waar Kepler in die periode continu naar keek, een dip én een piek te zien gaf in de curve van zijn lichtsterkte. Het bleek dat op dat moment een ster met z’n Jupiter-achtige planeet exact tussen Kepler en die achtergrondster in de centrale verdikking langs schoof. De ster plus planeet in het midden werkten daarom even als een zwaartekrachtlens en dan kunnen zo’n dip en achtereenvolgende piek ontstaan (zie de video hieronder hoe dat precies werkt). De ster waar K2-2016-BLG-0005Lb omheen draait heeft ongeveer 60% van de massa van de zon.

YouTube video player

De microlens kon ook op aarde worden gevolgd door vijf telescopen aldaar, maar doordat de Kepler ruimtetelescoop 135 miljoen km van de aarde af stond op dat moment kon hij de gebeurtenis net iets eerder zien dan op aarde. Hier is het vakartikel over de ontdekking van deze exoplaneet via een microlens-gebeurtenis, te verschijnen in de Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. Bron: Universiteit van Manchester.

FacebookTwitterMastodonTumblrShare
Mobiele versie afsluiten