19 april 2024

AR2993-94, een ware zonnevlekken orgie

zonnevlekkencomplex AR2993-94

Voor diegene die daar nog niet bewust van zijn, “onze” jarenlang best wel doodsaaie meest nabije ster zijnde de Zon is echt big time bezig over te schakelen naar “Orgie-mode”….want…eh…de één na de andere nog grotere en nog heftiger zonnevlek en/of groepen zonnevlekken komen de laatste paar maanden vanachter de zonnerand vandaan gerend!! Een paar daagjes geleden werd er op de gespecialiseerde zonnewebsites (Spaceweather.com bijvoorbeeld vind ik persoonlijk erg fraai) gewag van gemaakt dat er, voor ons op moeder Aard toen nog net onzichtbaar, een joekel van een zonnevlekkencomplex zich aan het opmaken was voor haar twee weken durende “visuele zegetocht” over de voor ons zichtbare zonneschijf.

Enne…..ja hoor….dat net verschenen zonnevlekkencomplex AR2993-94 is echwel een hele fraaie EN….volgens de “sollaire geruchten tam tam” zit er as we speak bijkans direct achter de zonnerand nog veel meer “zonnevlekken-jolijt” verborgen!!…Gaat dat zien….gaat dat zien!!!

Heel leuk voor de liefhebbers van “daglicht-astronomie” en voor de liefhebbers van het wonderschone natuurverschijnsel Aurora Borealis of te wel het Noorderlicht….maar minder leuk voor diegenen die tot de zogenaamde digitaal kwetsbaren  behoren….zoals bijvoorbeeld de luchtvaart, uitbaters van elektriciteitsnetwerken, de astro en kosmonauten in het ISS of zij die voor hun oorlogsinspanningen (!!!) afhankelijk zijn van GPS-achtige systemen. Zonnevlekken….zonnevlammen….coronal mass ejections….etc..etc…….een heel arsenaal aan hoogenergetische straling en dito geladen deeltjes kunnen door dit soort van gigantische zonnevlekkencomplexen met alle digitaal weinig aangename gevolgen van dien richting Moeder Aarde worden “geschoten”.

Sinds ergens halverwege de jaren 80 half Canada een weekje of wat elektrisch heeft platgelegen vanwege de hooligan-gedragingen van zo’n zelfde joekel van een zonnevlekkencomplex zijn we er, omdat we nu eenmaal in het digitale tijdperk leven, ons steeds meer van bewust aan het geraken dat onze digitale samenleving best wel behoorlijk kwetsbaar is geworden voor en door dit soort van kosmisch natuurgeweld.

Het begrip “ruimte-weerbericht” is iets wat absoluut niet meer thuishoort in het domein “zulle we effe lekker lacherig over doen”. Websites zoals o.a. “Spaceweather.com” en gespecialiseerde zonnen-observatoria zijn tegenwoordig heel belangrijk voor ons menselijk welbehagen en veiligheid en zeker nu onze fraaie lokale ster blijkbaar druk bezig is om van deze aanstormende nieuwbakken 11 jaar durende zonnecyclus een “waar feessie te bouwen”!!

Ofwel…..”Onzen kopren Ploert” is tegenwoordig absoluut een kijkje waard.

Uiteraard hoef ik hier toch eigenlijk niet meer te vertellen dat het waarnemen van de Zon in principe ontiegelijk RETE-GEVAARLIJK is en dat je dit alleen maar mag doen met zogenaamde gespecialiseerde objectief-zonnefilters (Zonnefilters die je VOOR aan de INGANGKANT van je verrekijker/telescoop kunt-moet plaatsen!!)  zoals bijvoorbeeld “AstroSolar” van Baader. Dit is heel dun kunststof met opgedampt aluminium (en nog veel meer!!)-achtige folie waar je zelf een (kartonnen) lichtgewicht houder voor moet maken…..OF…..je koopt een kant en klaar  glas objectief zonnefilter. Beide types zijn effectief en veilig…mits gebruikt op de manier zoals ze gebruikt dienen te worden. En dus nog maar  een keertje…….wees met het waarnemen van de Zon HEEL VOORZICHTIG en hou je aan de daarvoor geldende regels…..dus GEEN gekloot met beroete glaasjes,  aluminiumfolie uit de keuken of ouwe CD’tjes en zo!!!!!

Ik gebruik tegenwoordig voor het visuele zonnevlekken (maan en planeten)-werk een verbouwde Skywatcher 15cm F8 apokiller planetaire Newton op een Dobsonmontering plus een Baader astrosolar objectief zonnefilter in combinatie met twee degelijke ouderwetschen orthoscopische oculairen (8 en 18mm)  voor een zo hoog mogelijke resolutie….een heel betaalbaar en fijn setje!!!

Voor het maken van nevenstaande opname heb ik gebruik gemaakt van een onlangs eigenhandig gerestaureerde zogenaamde Russentonne 10cm F10 MC MTO-11 Maksutov telescoop (MTO-11CA en MTO-11SA zijn trouwens ook  benamingen die ik in de literatuur ben tegengekomen)  die ik vorige week te koop tegenkwam voor 9.99 euries met erop geplakt het etiket “voor de sloop” (huh???), bij het gebruikelijke kleine astromarktje tijdens de halfjaarlijkse bijeenkomst van de landelijke werkgroep Astrofotografie.

Nu ben ik mij heus wel bewust van de realiteit der dagelijkse dingen en ook al probeer ik mijn dosis  “hoogst vermoeiende media-input” sinds het begin van het grote “coronafeest” tot het uiterste minimum te beperken….dan nog weet ik dat er “een eindje verderop richting het oosten” een zekere “Oom Vladimir en zijn vriendjes” druk bezig zijn met dingen te doen waar op z’n minst..eh… enige vraagtekens zeker op zijn plaats zijn.

Of dat de reden was waarom dit kekke zwarte Maksutovje uit “Moedertje Rusland” aangeprijsd werd voor een enkele reis richting de eeuwige telescoop-jachtvelden???? Nou ja..hoe dan ook…..ondanks de droevige gebeurtenissen van de laatste tijd ben ik nog steeds heel erg gecharmeerd van russische optiek…enne….na wat heen en weer gepingel mocht ik mij voor het luttele bedrag van 9.90 euries de trotse blije eigenaar noemen van mijn derde MTO-Maksutovje!!

Na een paar avondjes aangenaam toegankelijk knutselen (totaal geen plastic te bekennen, heerlijk!!)  aan en ster-testen van het bewuste Maksutov “Sloop-scoopje” kon ik tot de plezante conclusie komen dat het met het “sloopgehalte” van dit klassieke 10cmF10 sovjet-russische Maksutovje juist heel erg mee viel…..wat zeg ik…..bij de “startests” waren de out of focus sterbeeldjes heel mooi rond en zo goed als gelijk aan beide kanten van het focus.

Deze, alhier in het westen op tweede hands astrospeelgoed-websites nog steeds met de regelmaat van de klok opduikende,  Maksutovjes zijn op  typisch russische wijze echt gestoord solide in elkaar gezet en dat laatste wil echter wel eens betekenen dat de optische elementen (hoofdspiegel, meniscus-lens en correctielenzen) soms iets te vast geschroefd kunnen zitten waardoor de optiek onder spanning komt te staan en daardoor  beeldfouten (vooral astigmatisme!!) kan geven. Bovendien, zoals in iedere produktieproces, is er altijd een zekere spreiding als het gaat om de totale algehele kwaliteit van het produkt.  Dit bewuste sloop-maksutovje blijkt tot mijn blije verassing c.q. stomme verbazing zowaar helemaal aan de goede kant van het kwaliteitsspectrum te zitten. Mijn andere (aan het “chassisnummer” te zien iets jongere) MTO-11CA moet toch echt zijn meerdere erkennen in de optische sloop-nieuwkomer!!!

De van de sloop geredde 10cmF10 Maksutov plus Canon 1000D waarmede bovenstaande opname (iso 100 1/800ste sec) is gemaakt

Overigens heb ik na lang zoeken een duitstalige website (www.strickling.net/russentonne) gevonden waarop in detail uit de doeken wordt gedaan hoe deze in basis uitstekende kleine telescopen helemaal geoptimaliseerd kunnen worden. Voor iemand met een beetje kleinmechanisch gereedschap c.q. klein mechanisch gevoel zijn deze compacte  Maksutovjes erg prettig om aan te werken en fijn helemaal naar je eigen hand te zetten. Mijn laatste aanwinst is naast fotografisch ook visueel inzetbaar en daarom erg geschikt als universele reistelescoop.

Afijn….Om maar eens heerlijk politiek incorrect te eindigen met een iets aangepaste kreet uit de goeie ouwe tijd (eh???) van de koude oorlog: “deze Rus wil ik wel graag in mijn achtertuin hebben”…..op een EQ 3 met een Canon 1000D erachter geplakt…hihi!!!

Share
Over Jan Brandt

Speak Your Mind

*