Site pictogram Astroblogs

Sterrenkundigen ontdekken de meest heldere pulsar buiten de Melkweg: PSR J0523-7125

Impressie van de pulsar PSR J0523-7125. Credit: Carl Knox, ARC Centre of Excellence for Gravitational Wave Discovery (OzGrav)

Sterrenkundigen hebben een pulsar ontdekt die wel tien keer zo helder is als de helderste pulsar die tot nu toe bekend was buiten het Melkwegstelsel. De pulsar heeft de catalogusnaam PSR J0523-7125 en hij staat in de Grote Magelhaense Wolk, een begeleidend dwergstelsel van het Melkwegstelsel. Pulsars zijn zeer snel roterende neutronensterren, extreem compacte objecten van pakweg een zonsmassa zwaar gepropt in een bolletje van zo’n 20 km in doorsnede, de overblijfselen van de kern van zeer zware sterren die ooit als supernovae kaboem gingen. Sinds de ontdekking van de eerste pulsar in 1967 (door Jocelyn Bell) zijn er al meer dan 3.300 van ontdekt, maar slechts 1% daarvan bevindt zich buíten de Melkweg, de meeste in de Grote en Kleine Magelhaense Wolken. Neutronensterren hebben een nauwe bundel van radiostraling die ze uitzenden en die als een kosmische vuurtoren heen en weer zwiept. Als de aarde in de richting van die bundel staat zien we ‘m als pulsar. Dat we PSR J0523-7125 niet eerder zagen komt doordat zijn bundel zo breed is, breder dan normaal.

Foto van PSR J0523-7125 l gemaakt met SARAO’s MeerKAT radiotelescoop in Zuid-Afrika. credit: Yuanming Wang.

Dat PSR J0523-7125 toch werd ontdekt komt door z’n sterk gepolariseerde licht, dat wil zeggen dat de radiogolven een bepaalde voorkeursrichting hebben. Met CSIRO’s Australia Telescope National Facility (ASKAP) werd in het kader van de zogeheten Variables and Slow Transients (VAST) survey de Grote Magelhaense Wolk onderzocht op objecten met sterk gepolariseerd licht en toen vond met zo’n object in het dwergstelsel. Nader onderzoek met de MeerKAT radiotelescoop in Zuid-Afrika leverde toen de bevestiging op dat het gaat om een pulsar en wel eentje die bijzonder helder is. PSR J0523-7125 draait drie keer per seconde om z’n as. Het is de eerste pulsar die dankzij z’n gepolariseerde licht is ontdekt – en vast niet de laatste. Hier het vakartikel over de ontdekking van deze heldere pulsar buiten de Melkweg, verschenen in the Astrophysical Journal. Bron: Space.com.

FacebookTwitterMastodonTumblrShare
Mobiele versie afsluiten