29 maart 2024

Hubble ontdekt witte dwerg die z’n planetenstelsel heeft opgepeuzeld

Credit: NASA, ESA, Joseph Olmsted (STScI)

Door analyse van gearchiveerde gegevens verzameld met de Hubble ruimtetelescoop zijn sterrenkundigen erin geslaagd om een witte dwerg te ontdekken die zijn eigen planetenstelsel heeft opgepeuzeld. De witte zelf is zelf weer het restant van een op de zon lijkende ster die lang geleden gestopt is met kernfusie in zijn centrum en die zijn buitenlagen heeft weggeblazen. Nu ziet men bij witte dwerg G238-44 ook het omgekeerde gebeuren: dat hij rotsachtig materiaal en ijskoud materiaal uit zowel de binnenste als de buitens regionen van zijn planetair systeem aantrekt. Dát G238-44 dat doet konden ze zien door spectrale analyse van het licht van de atmosfeer van de dwergster, dat twee jaar lang werd bestudeerd met Hubble. Het materiaal kan gebruikt worden voor de vorming van nieuwe planeten, planetoïden en kometen, maar de geschiedenis van het materiaal laat een meer desastreus beeld zien. Toen de witte dwerg nog in de vorige fase van zijn leven was, toen hij een enorme rode reus was, zorgde zijn omvang en zwaartekrachtsinvloed er voor dat alles wat tot het omringende planetenstelsel behoorde instabiel werd en verging tot rotsachtig en ijskoud materiaal. Het is met name de gravitationele getijdenwerking die er voor zorgt dat planeten, planetoïden en kometen uit elkaar worden getrokken en in een grote platte schijf rondom de rode reus terechtkomen, die zelf snel transformeert tot witte dwerg.

Impressie van G238-44 en van wat er nog resteert van het omringende planetenstelsel. Credits: NASA, ESA, Joseph Olmsted (STScI)

Men schat in dat dit zo’n 100 miljoen jaar geleden plaatsvond. G238-44 consumeert op dit moment materiaal uit die platte schijf dat veel stikstof, ijzer, zuurstof, magnesium en silicium bevat – met name de eerste twee elementen komen in grote hoeveelheden voor. Het ijzer wijst erop dat de planeten die ooit om de voorganger van G238-44 draaiden rotsachtig waren en een metallische kern hadden.

Bron: NASA Spaceflight.

Share

Speak Your Mind

*