19 april 2024

Protostellaire schijf met spiraalarmen ontdekt rondom een zware ster bij het Melkwegcentrum

Onder: de situatie 12.000 jaar geleden, daarboven 4.000 jaar later, daarboven weer 4000 jaar later en bovenaan de situatie nu. Rechts ervan het object dat de spiraalarmen mogelijk heeft veroorzaakt. credit: SHAO

Een internationaal team van sterrenkundigen van o.a. het Shanghai Astronomical Observatory (SHAO) heeft bij een zware ster vlakbij het centrum van de Melkweg, 26.000 lichtjaar van de aarde verwijderd, een bijzondere protostellaire schijf ontdekt rondom die ster, eentje die namelijk twee spiraalarmen blijkt te hebben. Het gaat om een ster van spectraaltype O, die maar liefst 32 keer zo zwaar als de zon is en die bestudeerd is met de Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) in Chili. Daarmee hebben ze de protostellaire schijf rondom de ster tot in detail bestudeerd, een snel roterende schijf van gas die zo’n 4.000 Astronomische Eenheid groot is, 4.000 keer de afstand aarde-zon, dat is bijna 600 miljard km. Protostellaire schijven zijn al vaker waargenomen, maar dit is voor het eerst dat ze er eentje zien met spiraalrmen. In die zin lijkt de schijf wel op een mini-spiraalsterrenstelsel, dat ook spiraalarmen heeft, zoals ons eigen Melkwegstelsel. LU Xing en zijn collega’s denken ook te weten hoe de schijf aan die spiraalarmen is gekomen: door de passage van een object vlak langs de schijf, meer dan 10.000 jaar geleden. Het zou kunnen gaan om een ‘object’ dat nu nog vlakbij de O-ster staat, enkele duizenden AE’s ervan verwijderd, en dat drie keer zo zwaar als de zon is. De sterrenkundigen trekken de vergelijking met de bekende ster van Scholz, een binair systeem eigenlijk, dat pakweg 70.000 jaar geleden vlak langs ons eigen zonnestelsel scheerde en dat sterke zwaartekrachtsinvloed had op de Oortwolk in de buitenregionen.

Impressie van de ster van Scholz en z’n begeleider, een bruine dwerg. De twinkelende ster op de achtergrond is de zon. Credit: University of Rochester

Hier het vakartikel over de bijzondere spiraalschijf bij de O-ster, verschenen in Nature Astronomy. Bron: CAS.

Share

Speak Your Mind

*