29 maart 2024

Hoge energieneutrino IC200530A kan gelinkt worden aan TDE AT2019fdr – ik kan het uitleggen!

De intense straling afkomstig van de TDE-puinschijf rond het zwarte gat (midden) verwarmt het omringende stof totdat het helder begint uit te stralen in het infrarood. Dit proces wordt een stofecho genoemd. Credit: Science Communication Lab and DESY.

Het klinkt allemaal erg ingewikkeld, deze titel: hoge energieneutrino IC200530A kan gelinkt worden aan TDE AT2019fdr. Laat mij het uitleggen. Simeon Reusch (Deutsches Elektronen Synchrotron DESY) nam in 2019 met zijn team met de Zwicky Transient Facility (ZTF) een zogeheten Tidal Disruption Event (TDE) waar, een felle uitbarsting in een ver verwijderd sterrenstelsel, een uitbarsting die ontstond toen het superzware zwart gat in het centrum van dat stelsel in korte tijd een groot object opslokte, zoals een complete ster – iets dat enkele maanden kan duren. Gedurende die periode nam de neutrinodetector IceCube op de Zuidpool op 30 mei 2020 een neutrino waar met een grote energie, dat was gebeurtenis ‘IC200530A’, een neutrino dat kwam uit de lokatie RA: 255.37 (+2.48 -2.56 deg), Dec: 26.61 (+2.33 -3.28 deg), precies de lokatie aan de hemel waar ook de TDE werd gezien. Op het moment dat IceCube dat neutrino zag was de lichtkracht van de TDE nog 30% van z’n piekwaarde aan het begin van de uitbarsting. Reusch et al denken nu in dit vakartikel dat de twee gelinkt kunnen worden aan elkaar, dat het hoge energieneutrino IC200530A geproduceerd werd door TDE AT2019fdr.

Het is niet voor het eerst dat een kosmisch hoge energieneutrino precies kan worden gelinkt aan een specifieke bron. Voor het eerst gebeurde dat met de neutrino’s die waren geproduceerd door supernova 1987A, die februari 1987 in de Grote Magelhaense Wolk verscheen. En in 2017 kon neutrino IC170922A gelinkt worden aan de blazar TXS 0506+056, men leze dit verhaal hoe dat ook weer precies zat. Vorig jaar werd TDE AT2019fdr ook al eens gelinkt aan een andere neutrino-gebeurtenis die met IceCube was gezien, dat was IC191001A (zie dit vakartikel daarover). Op grond van katakteristieken aan de lichtcurve van de intense straling, waarbij onder andere een ‘stofecho’ werd waargenomen, denken de sterrenkundigen dat AT2019fdr een TDE is en géén extreem heldere supernova. Bron: Phys.org.

Share

Speak Your Mind

*