Credit: Robert Williams (NASA, ESA, STScI)
Deze week heeft de baas van de NASA Bill Nelson op een persconferentie in het Space Telescope Science Institute in Baltimore (VS) gezegd dat één van de foto’s die we op dinsdag 12 juli te zien zullen krijgen en die gemaakt zijn door de James Webb Space Telescope (JWST, kortweg Webb) een foto zal zijn met daarop de diepste blik die ooit gemaakt is op het heelal. Nelson was overigens niet zelf aanwezig op die persconferentie (hij belde in), want het andere nieuwtje dat hij had was dat hij corona heeft. Afijn, voor ons natuurlijk interessant van die diepste blik op het heelal. Wat kunnen we daar van verwachten? Die diepste blik tot nu toe is gemaakt door de voorganger van Webb, de Hubble ruimtetelescoop. Die maakte twee ‘deep fields’ van een stukje aan de hemel waarvan ze dachten dat die héél leeg zijn, eentje gelegen in het noordelijke sterrenbeeld Grote Beer (Ursa Major), en nog een ‘ultra-deep field’ in het zuidelijke sterrenbeeld Oven (Fornax). Hierboven zie je de Deep Field, hieronder de Ultra Deep Field.
Credit: NASA and the European Space Agency.
De Deep Field werd gemaakt door Hubble tien dagen lang (tussen 18 en 28 december 1995) dat ‘lege’ stukje hemel te laten fotograferen, iets dat pakweg 3.000 zeer ver verwijderde sterrenstelsels toonde. De Ultra-Deep Field toonde zelfs 10.000 sterrenstelsels, allemaal gefotografeerd tussen september 2003 en januari 2004 (vier extra dagen belichtingstijd t.o.v. de Deep Field). In september 2012 volgde er zelfs nog een eXtreme Deep Field, welke je hieronder ziet. Daar zat een belichtingstijd van maar liefst 23 dagen op! Het toont een stuk van het centrale deel van de Ultra-Deep Field en er staan zo’n 5500 sterrenstelsels op, waarvan de oudste dateert van 13,2 miljard jaar terug in de tijd (dat is zo’n 600 miljoen jaar na de oerknal).
Credit: NASA; ESA; G. Illingworth, D. Magee, and P. Oesch, University of California, Santa Cruz; R. Bouwens, Leiden University; and the HUDF09 Team
Het is giswerk, maar het zou mij niet verbazen als ze Webb hetzelfde stukje hemel hebben laten fotograferen, dus het stukje in Grote beer of in Oven. Omdat de eXtreme Deep Field op dit moment de diepste blik op het heelal geeft zou het mooi zijn als Webb dat ook heeft gefotografeerd, zodat je de twee resultaten goed kunt vergelijken. Ik heb hieronder een klein fragment genomen van de ‘HXDF’ en je ziet dat de stelsels daarop best wel vaag zijn. Het stelsel linksonder laat wel wat structuur zien, maar het stelsel rechts van het midden is niet meer dan een roodwitte stip.
Credit: NASA; ESA; G. Illingworth, D. Magee, and P. Oesch, University of California, Santa Cruz; R. Bouwens, Leiden University; and the HUDF09 Team
Het zou toch mooi zijn als je een fragment zoals deze neemt en dan kijkt wat Webb daarvan gefotografeerd heeft. Reuze benieuwd wat dat gaat opleveren. Overigens is dit niet het enige spectaculaire wat we 12 juli te zien gaan krijgen. We gaan volgens NASA-topwetenschapper Thomas Zurbuchen ook de eerste spectroscopische resultaten te zien krijgen van een exoplaneet, gemaakt door Webb. Met die spectroscopie kunnen ze zien welke chemische samenstelling de atmosfeer van een exoplaneet heeft en of daar wellicht biomarkers in zitten, signaturen die wijzen op de mogelijke aanwezigheid van primitief leven. Bron: Phys.org.
