Foto van GLASS-z13. Credit: NASA, ESA, CSA, STScI.
Met de Webb ruimtetelescoop zijn twee sterrenstelsels ontdekt die het verst van de aarde verwijderd zijn voor zover bekend. De sterrenstelsels heten GLASS-z13 en GLASS-z11 en ze bestonden al toen het heelal tussen de 300 en 400 miljoen jaar oud was, hun roodverschuiving is z=13 maximaal (GLASS-z13, gelegen in het sterrenbeeld Schild, is de oudste van de twee). De vorige recordhouder – ontdekt met Webb’s voorganger Hubble – was GN-z11, dat in het sterrenbeeld Grote Beer ligt, en dat een roodverschuiving van z=11,09 had. Van GLASS-z13 schat men de massa in op 1 miljard zonsmassa en z’n omvang is pakweg 3000 lichtjaar, klein in vergelijking met ons Melkwegstelsel, dat zo’n 100.000 lichtjaar groot is. GLASS-z13 en GLASS-z11 worden ook wel Lyman-break galaxies genoemd, hetgeen te maken heeft met de waterstofemissie van de stelsels. Ze kennen beiden een hoge graad van stervorming. Beide stelsels werden ontdekt met Webb’s NIRcam instrument en komen voor op een Early Releasefoto. In de tweet hieronder lees je dat de afstand tot GLASS-z13 33 miljard lichtjaar bedraagt en géén 13,4 miljard lichtjaar, hetgeen je zou verwachten. Dat komt omdat in die 13,4 miljard jaar dat het licht van GLASS-z13 nodig had om de aarde te bereiken het heelal is uitgedijd.
🚨 JWST has potentially smashed records, spotting a galaxy which existed when the universe was a mere 300 million years old! The light from GLASS-z13 took 13.4 billion years to hit us, but the distance between us is now 33 billion light years due to the expansion of the universe! pic.twitter.com/5AcOBwHuO1
— Dr. James O’Donoghue (@physicsJ) July 20, 2022
Hier het vakartikel over de ontdekking van de twee verst verwijderde sterrenstelsels, één van de eerst vakartikelen ook dat gebaseerd is op de waarnemingen gedaan met de Webb ruimtetelescoop.
Hieronder nog een interessant draadje op Twitter over de twee nieuwe recordhouders.
#arXiv #JWST Two Remarkably Luminous Galaxy Candidates at z≈11−13 Revealed by JWST https://t.co/nDtLAW3t9m
the most secure candidates are two MUV≈−21 systems: GLASS-z13 and GLASS-z11, that display abrupt ≳2.5 mag breaks consistent with Lyman-α redshifted to z≈13 and z≈11. pic.twitter.com/XAJCqDVI3L
— Francis Villatoro (@emulenews) July 21, 2022
Bron: Universe Today.
