Site pictogram Astroblogs

Zwaarste neutronenster nu bekend blijkt een ‘zwarte weduwe’ te zijn

credit: W. M. Keck Observatory, Roger W. Romani, Alex Filippenko

Sterrenkundigen hebben een neutronenster ontdekt die met een massa van 2,35 (± 0,17) keer die van de zon de zwaarste neutronenster blijkt te zijn die momenteel bekend is. Niet alleen z’n massa is enorm, ook zijn rotatie: per seconde draait PSR J0952-0607, zo heet de recordhouder, maar liefst 707 keer om z’n as, niet slecht voor een object dat gepropt zit in een bolletje met een diameter van pakweg 20 km. De massa van PSR J0952-0607 kon bepaald worden dankzij waarnemingen met de 10 meter Keck I telescoop op de berg Maunakea op Hawaï. Met Keck zag men het licht van de ster die om PSR J0952-0607 draait – beiden bevinden zich 3000 lichtjaar van ons vandaan in het zuidelijke sterrenbeeld Sextant.

Impressie van een neutronenster met straalstromen naar tegengestelde richtingen en rechts een nabijstaande stellaire compagnon. credit: NASA’s Goddard Space Flight Center

PSR J0952-0607 werd al in 2017 ontdekt, maar nu is pas duidelijk dat het een recordmassa bezit én dat het een zogeheten ‘zwarte weduwe’ is, dat wil zeggen een neutronenster die net als z’n dierlijke naamgenoot zijn compagnon die te dicht bij staat oppeuzelt. Bij een massa van 2,35 zonsmassa denken Alex Filippenko (University of California, Berkeley) en zijn collega dat het binnenste van de neutronenster bestaat uit een ‘soep’ van neutronen en losse up en down quarks – die laatste twee komen bij minder extreem dichte omstandigheden nooit los voor. Exotische materie, zoals strange quarks en kaonen (die ook strange quarks bevatten) lijkt er niet voor te komen.

YouTube video player

Men denkt dat 2,35 zonsmassa tegen de theoretische bovengrens aanligt van hoe zwaar een neutronenster kan zijn. Normaal gesproken draaien neutronensterren (of pulsars) pakweg één keer per seconde om hun as, maar dankzij de toestroom van materie van een nabij slachtoffer (een rode reus, gewone ster of witte dwerg) kan die rotatie toenemen en dat is ook hoe PSR J0952-0607 aan z’n enorme rotatiesnelheid is gekomen. Uiteindelijk zal er van die compagnon niets overblijven. Nu is die compagnon van PSR J0952-0607 nog twintig keer zo zwaar als de planeet Jupiter en hij is altijd met dezelfde kant naar de neutronenster gekluisterd, een kant waar het 6200K heet is, iets warmer dan de temperatuur van de zon. De compagnon draait in 6,4 uur om PSR J0952-0607 heen. Hier het vakartikel over de waarnemingen aan PSR J0952-0607, te verschijnen in ApJ Letters. Bron: Berkeley.

FacebookTwitterMastodonTumblrShare
Mobiele versie afsluiten