Site pictogram Astroblogs

Daling van de helderheid van Betelgeuze kwam door een enorme uitstoot van coronale massa

Waargenomen veranderingen in de lichtkracht van Betelgeuze en aan de radiële snelheid van z’n atmosfeer. Credit: Andrea K. Dupree et al.

In januari en februari 2020 was de wereld in de ban van de corona van de rode reuzenster Betelgeuze, de atmosfeer die een onverwachte grote dip in z’n lichtkracht meemaakte – net voordat onze aandacht verschoof naar de aardse corona, die hier als pandemie voor een andere dip ging zorgen. Eerder was al duidelijk gemaakt dat de afname in de lichtkracht kwam door een grote stofsluier, die voor Betelgeuze langs trok. Nu is er een spectroscopische analyse van Betelgeuze gemaakt waaruit blijkt dat de oorzaak een enorme coronale massa-ejectie was die de atmosfeer van de superreus met stof vulde. Van onze zon kennen we deze CME’s ook, waarbij plasmawolken de ruimte in worden gestoten, maar de CME van Betelgeuze was enorm veel groter.

Artistieke impressie van hoe Betelgeuze er van dichtbij uit zou zien. Credit: ESO/L. Calçada.

In 2019, dus voor de intrede van de dip, zijn waarnemingen gedaan met diverse instrumenten aan Beteleuze – SPHERE (VLT), HERMES (AAT), STELLA (IAC) en TRES (FLWO) – en die tonen een fotosferische schokgolf aan tussen januari en maart 2019, die ongeveer 11 maanden duurde totdat de atmosfeer van Betelgeuze met stof was gevuld. Betelgeuze is een halfregelmatig pulserende rode superreus met één grote periode van ≈2335 dagen (ruim zes jaar) met schommelingen tussen 200 en 400 dagen. In 1984 speculeerde de sterrenkundige Goldberg al dat er CME’s zouden zijn na het bereiken van een minimum in de 6-jarige variatie in de radiale snelheid van Betelgeuze. De laatste periode van Betelgeuze duurde 2229,8 ± 6 dagen en het minimum werd in 2019 bereikt, 300 dagen later vond de dip in de lichtkracht plaats. In mei 2025 is er een volgend minimum in de 6-jarige variatie van Betelgeuze en nu al worden uitgekeken naar wat er dan (≈begin 2026) met Betelgeuze’s lichtkracht zal gebeuren. En nee, Betelgeuze zal dan NIET exploderen als supernova, tenminste niet de komende honderdduizend jaar. Hier het vakartikel over het onderzoek aan Betelgeuze, te verschijnen in The Astrophysical Journal. Bron: Francis Naukas.

FacebookTwitterMastodonTumblrShare
Mobiele versie afsluiten