Site pictogram Astroblogs

Alle ogen op DART, de eerste asteroïde-afbuigingsmissie ooit!

Artistieke afbeelding van DART die de asteroïde Dimorphos nadert. Op het tijdstip van de ontmoeting tussen DART en Didymos zal het ruim 530 miljoen ton zware tweelingsysteem zo een 11 miljoen km van de Aarde zijn. En nu maar hopen dat het een ‘bullseye’ wordt. Credits; NASA/Johns Hopkins APL/Steve Gribben

Een grote asteroïde-inslag kan desastreuze gevolgen hebben voor het leven op aarde, soorten kunnen gedecimeerd of compleet uitgeroeid worden. Wanneer op 27 september a.s. NASA’s Double Asteroid Redirection Test (DART) inslaat op de kleine asteroïde Dimorphos (voorheen Didymoon), is dit de allereerste poging, om een voor de Aarde potentieel gevaarlijke asteroïde af ​​te buigen. zie ook deze AB. DART is ontworpen in het kader van NASA’s planetary defense, een programma ontwikkelt in samenwerking met ESA om de Aarde te beschermen tegen een asteroïde-inslag. Met zo een afbuigmanoeuvre kan de baan zo gewijzigd worden dat een asteroïde in ieder geval niet meer op ramkoers met de Aarde ligt maar deze voorbij vliegt, mits dit op tijd gebeurt. DART zal Dimorphos, dat deel uitmaakt van het dubbel-asteroïde systeem Didymos (Gr.´tweeling’) met een snelheid van zo’n 21.600 km per uur raken. Deze stoot zal de baansnelheid van de asteroïde met een 0,4 millimeter per seconde wijzigen. Dit lijkt minimaal, echter het effect zou groot genoeg moeten zijn om door grondtelescopen gemeten te kunnen worden. DART zal dinsdag a.s., om 01:14 NL’se tijd, in botsing komen met de 170 meter brede Dimorphos. De ruimterotsen vliegen met een afstand van één kilometer tot elkaar door het heelal. DART werd op 24 november 2021 gelanceerd, zie ook deze AB.

Astronomen ontdekken steeds meer van deze nabije-aarde-asteroïden – er is voorspeld dat er zo’n 25.000 vermoedelijke NEO’s (waarvan een ‘near-Earth asteroid’ of NEA een forse subgroep is), de baan van de Aarde doorkruisen – maar deze DART-missie staat geheel in het teken van van de bescherming van de Aarde in het geval er een asteroïde op ramkoers wordt ontdekt. De zogenaamde ‘kinetische impact’ van DART zal de baan van Dimorphos rond Didymos veranderen, en omdat de twee rotsen door de zwaartekracht aan elkaar zijn gebonden, is er geen kans dat de impact Dimorphos per ongeluk door de ruimte zal doen slingeren. Volgens Lindley Johnson, directeur van NASA’s Planetary Defense Coordination Office, betekent de DART-missie slechts een eerste test in wat gezien wordt als een ‘doorlopend programma’.

DART’s traject voor inslag op Dimorphos. Didymos kwam in 2003 relatief dicht bij de aarde, binnen een straal van een kleine 6 miljoen km.   Credits; NASA, Johns Hopkins/APL

Het is reeds 20 jaar terug dat NASA en ESA over dit type missie nadachten. ESA overwoog de missie ‘Don Quijote‘ (genoemd naar de gelijknamige ridder in de beroemde Spaanse roman). Deze ging niet door maar NASA en ESA bespraken in 2011 de mogelijke gezamenlijke afbuigingsmissie genaamd AIM (Asteroid Impact Mission), en deze evolueerde uiteindelijk naar twee onafhankelijke maar verbonden missies: NASA’s DART en de Hera-missie verzorgd door ESA. HERA zal DART opvolgen, en in 2026 Didymos en Dimorphos bezoeken om de nasleep van de inslag te bekijken en een wetenschappelijke studie van het dubbel-asteroïde systeem uit te voeren. Indien succesvol betekent DART het begin van planetaire defensie, aldus Johnson, en hij denkt al na over andere technieken. Als voorbeeld geeft hij de ‘zwaartekrachttractor’, een flink ruimteschip dat naast een asteroïde wordt geparkeerd. Het ’tractor’-ruimtevaartuig, hoewel klein t.o.v. de asteroïde, zou door een ionenmotor af te vuren, in theorie in staat moeten zijn om de asteroïde weg te trekken van een ramkoers met de Aarde.  En een ander idee betreft zonnereflectoren die op het oppervlak van een asteroïde worden geplaatst, en het zonlicht gebruiken om de ruimterots weg te duwen. Maar Johnson stelt dat, hoewel deze methoden zouden moeten werken voor kleinere asteroïden op Dimorphos-schaal, het verschuiven van grotere rotsen een andere aanpak zal vereisen. Patrick Michel, hoofdonderzoeker van de Hera-missie stelt dat om een grote rots van één kilometer weg te duwen alleen een kinetisch botslichaam niet afdoende is. Michel meent dat vooralsnog alleen een nucleair apparaat voldoende energie zou leveren om een ​​asteroïde van één kilometer groot te verplaatsen.

Astronomen voorspellen dat er ongeveer 25.000 grote objecten zijn die de baan van de Aarde doorkruisen. Van degenen met een diameter van meer dan één kilometer die de beschaving zouden kunnen bedreigen als ze zou worden getroffen, is ongeveer 97% ontdekt. Voor kleinere, 140 meter breed of groter en die aanzienlijke regionale schade zouden kunnen aanrichten als ze met de Aarde in botsing komen, is tot nu toe naar schatting 42% gevonden. De Pan-STARRS op Hawaï en de Catalina Sky Survey in Arizona zoeken naar asteroïden in de buurt van de Aarde, alsook NASA’s NEOWISE-ruimtetelescoop. Gecombineerd vinden de telescopen nu gemiddeld zo’n 500 omvangrijke NEO’s per jaar. Van de vermoedelijke 25.000 NEO’s groter dan één kilometer, zijn er tot nu toe slechts ongeveer 10.000 geïdentificeerd, wat betekent dat het met het huidige tempo van ontdekking nog 30 jaar zal duren om ze allemaal te vinden. In een poging om de zaken te versnellen, is NASA van plan om de NEO Surveyor-infraroodtelescoopmissie te lanceren rond 2026. Deze zal gevaarlijke NEO’s zoeken die zich binnen zo’n 50 miljoen km van de Aarde ‘wagen’. En nu verder maar hopen dat het dinsdag a.s. een ‘bullseye’ wordt voor DART. Bronnen; NASA/JPL, ESA, SpaceNews. Space.com

FacebookTwitterMastodonTumblrShare
Mobiele versie afsluiten