Zwaar stellair zwart gat ontdekt praktisch in onze achtertuin

Daar tussen de kruisdraden: Gaia BH1. Credit: Sloan Digital Sky Survey / S. Chakrabart et al.

Een team van sterrenkundigen onder leiding van Sukanya Chakrabarti (University of Alabama in Huntsville, VS) heeft na analyse van de gegevens van 200.000 dubbelsterren, vergaard met de Europese Gaia ruimtetelescoop, een zwaar stellair zwart gat ontdekt, dat met een afstand van 1.550 lichtjaar praktisch in onze achtertuin ligt. Mogelijk is Gaia BH1 (Gaia DR3 4373465352415301632) zoals het zwarte gat wordt genoemd, het meest dichtbije zwarte gat in de omgeving van de zon ^[1]Het drievoudige systeem V Puppis staat met 960 lichtjaar nog dichterbij, maar daarvan is de aanwezigheid van een zwart gat in het systeem nog niet bevestigd.. Het zou gaan om een stellair zwart gat, d.w.z. eentje die voorkomt uit een zware ster, en met een massa van 12 keer die van de zon zou Gaia BH1 monsterlijk zwaar zijn. Zodra het team van Chakrabarti merkte dat er dubbelsterren waren waarbij het licht vooral van één ster kwam, maar de baanbeweging liet zien dat er een verborgen compagnon was, gingen ze er met andere telescopen naar kijken, waarmee ze spectra van de systemen maakten: met de Automated Planet Finder in Californië, de Giant Magellan Telescope in Chili en het W.M. Keck Observatory op Hawaï. Met die spectra kan men de zogeheten ‘Dopplerverschuiving’ in het dubbelstersysteem meten, een maat voor de beweging van de sterren naar ons toe of van ons vandaan. Dat levert vervolgens weer de rotatieperiode op, de eccentriciteit (de hoek waartegen we tegen het systeem aankijken) en de massa van de compagnons. En zo stuitten ze op Gaia BH1, waarbij de gewone ster een op de zon lijkende G-ster is, gelegen in het sterrenbeeld Slangendrager (Ophiuchus). Hier het vakartikel erover: A non-interacting Galactic black hole candidate in a binary system with a main-sequence star, arXiv:2210.05003v1.  Bron: UAH.

Gerelateerde Astroblogs:

Fysici poneren gedurfde hypothese over detectie buitenaards leven; Gebruikt ETI mogelijk kunstmatige zwarte gaten als quantumcomputers? Niet waarschijnlijk dat het superzware zwarte gat Sgr A* een compagnon heeft