29 maart 2024

NRC onthult naam van de weggestuurde Leidse hoogleraar: sterrenkundige Tim de Zeeuw [Update]

Gisteravond heeft NRC de naam onthult van de hoogleraar die recent door de Leidse Universiteit is weggestuurd. Het blijkt te gaan om de sterrenkundige Tim de Zeeuw (hoogleraar theoretische sterrenkunde). Op 18 oktober maakte de universiteit bekend dat er een hoogleraar was weggestuurd omdat deze zich gedurende langere periode en tegenover verschillende collega’s op de werkvloer schuldig had gemaakt aan intimiderend en ongewenst gedrag. Om wie het precies ging wilde het College van Bestuur van de universiteit niet zeggen. Afgelopen weekend werd door de Volkskrant bekendgemaakt dat het ging om een hoogleraar sterrenkunde.

Tim de Zeeuw. Credit: ESO

Bij de Leidse Sterrewacht, onderdeel van de faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen, werken vele hoogleraren, dus velen van hen hebben zich afgelopen dagen ongemakkelijk gevoeld omdat er op internet in binnen- en buitenlandse academische gremia druk werd gespeculeerd om wie het zou gaan. Het was dan ook niet voor niets dat sommige hoogleraren zich genoodzaakt voelden om te verklaren dat zij het niet waren. Maar gisteravond kwam NRC met het nieuws dat het gaat om Tim de Zeeuw, die al sinds 1991 hoogleraar is in Leiden en die tussen 2007 en 2017 directeur van de European Southern Observatory (ESO) was. In 2018 is hij benoemd tot Ridder in de orde van de Nederlandse Leeuw. De Zeeuw is lid van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen. Samen met zijn partner Ewine van Dishoeck, die ook hoogleraar sterrenkunde in Leiden is (moleculaire astrofysica) en die de laatste jaren zeer gelauwerd met internationale prijzen is, heeft de Zeeuw in 2014 het De Zeeuw-Van Dishoeck Fonds opgericht, dat als doel heeft om jong talent in de astronomie te stimuleren.

NRC baseert zich op meerdere bronnen. Ook het Leids Universitair Weekblad Mare heeft die naam van meerdere bronnen te horen gekregen. De Zeeuw heeft zich gedurende „meerdere jaren” schuldig gemaakt aan intimiderend en ongewenst gedrag tegen vrouwelijke collega’s, waaronder seksueel grensoverschrijdend gedrag.  Hij kleineerde en schoffeerde de vrouwen in het openbaar. Ook maakte hij misbruik van zijn machtspositie als hoogleraar door te dreigen hun wetenschappelijke carrière te schaden.

Ook waren er al eerder signalen dat het mis was, waar onvoldoende mee is gedaan. Dat zegt de Leidse collegevoorzitter Annetje Ottow in een interview met NRC, waarin zij overigens nog steeds niet zegt om wie het nu precies gaat – dit vanwege de arbeidsrechtelijke verhoudingen. Naast zijn hoogleraarschap voor de Universiteit van Leiden had de Zeeuw nog nevenwerkzaamheden bij het ASTRO3D consortium, Australian Research Council, waar hij voorzitter van de International Advisory Board is, bij het Max Planck Institute for Extraterrestrial Physics, waar hij senior visiting scientist is en bij de NWO, waar hij lid van de Raad van Advies van het Algemeen Bestuur is. Niet bekend is wat deze instellingen nu gaan doen.

[Update 26-10 21.25 uur] Via zijn advocaat Merienke Zwaan heeft Tim de Zeeuw aan Science een verklaring gegeven [1]Ik lees net dezelfde verklaring ook op Physics World. Kennelijk zijn meerdere tijdschriften benaderd.. Hij bevestigt daarin dat hij de hoogleraar is om wie het gaat. In de verklaring is o.a. te lezen: He acknowledged having been “unpleasant and impatient in an old-fashioned way, which no longer fits in the current spirit of the times,” but said he disagreed with the university’s decision. “It has never been my intention to hurt or harm people. I am very sorry that people have experienced my behaviour as negative,” De Zeeuw stated. [….] In his lawyer’s statement, De Zeeuw confirms he was informed in May of allegations of inappropriate behavior and denied access to the university buildings during the subsequent investigation. The lawyer writes that the university investigation concluded there had been sexual harassment on the basis of email correspondence and at least one “unwanted physical approach.” But she said media reports about De Zeeuw’s “sexually transgressive behaviour towards women” were incorrect.

[Update 26-10 21.50 uur] De verklaringen buitelen inmiddels over elkaar heen. Hier een verklaring van het Max Planck Instituut en hier eentje van de ESO over de zaak.

Voetnoten

Voetnoten
1 Ik lees net dezelfde verklaring ook op Physics World. Kennelijk zijn meerdere tijdschriften benaderd.
Share

Comments

  1. Ik mag hopen dat de beschuldigingen terecht zijn en dat ze niet — zoals zo vaak — door jaloezie gedreven zijn en/of uit eigenbelang zijn aangedikt. Er zijn immers al genoeg mensen onschuldig de vernieling in gebracht door de me-too beweging en de cancel-cultuur.

    • Zowel NRC als Mare hebben contact gezocht met De Zeeuw om zijn kant van het verhaal te horen, maar hij heeft daar niet op gereageerd.

      • Tsja, dan heeft hij misschien toch iets te verbergen. Of anders is hij misschien nog te geschokt om te reageren en komt zijn reactie later pas. Ik weet het ook niet. Een akelige zaak in elk geval. Triest voor iedereen.

    • Marjan Bloem zegt

      Wat een rare aanname lees ik hier.Dat ze “uit jaloezie gedreven zijn” i,s nogal een eigenaardige reputatieschade voor de Me Too beweging. Niet voor niets heeft het jaren geduurd voor vrouwen eindelijk openbaarden dat een hoogleraar met een mooie vakinhoudelijke carriere zich in zijn gedrag naar vrouwen toe onbeschoft, beledigend en seksistisch gedragen heeft. Mysogynie komt in alle lagen van de mannenwereld voor. Met dit verwerpelijke gedrag kan hij een belemmering zijn voor begaafde vrouwelijke studenten. Voor u weer zoon domme opmerking maakt zou u zich beter in deze problematiek moeten verdiepen.

      • Zoals ik eerder zei: De Zeeuw kan fouten gemaakt hebben. Ik was er niet bij, jij ook niet.
        De Me Too beweging levert veel goeds op. Maar soms kan het ook helemaal mis gaan, ja zelfs doorslaan, en dan worden er mensen voor het leven gestraft die mogelijk niets onoorbaars gedaan hebben.

        Overigens ga ik ervan uit dat iedereen begrijpt dat een “indringende oogopslag” alles behalve hetzelfde is als een “intimiderende blik”.

  2. Oh, ik lees dat hij de partner van Ewine van Dishoeck is. Ik krijg dan gelijk zo’n beeld voor ogen als die twee samen zijn 😉

    NRC heeft contact gezocht met De Zeeuw, maar als dat na de publicatie was is het kwaad al geschied.
    Tegenwoordig moet je niet zomaar alles voor zoete koek aannemen wat in de media komt.

  3. Voor alle duidelijkheid: Tim de Zeeuw is eerst ontslagen door de Universiteit van Leiden, daarna is NRC aan de slag gegaan om te achterhalen wie het betrof en wat hij gedaan heeft. CvB van de universiteit zal hierbij niet over één nacht ijs zijn gegaan. De krant heeft contact gehad met ruim tien directe (oud-)collega’s van De Zeeuw. Zij bevestigen los van elkaar de ernst en de duur van de klachten over het wangedrag van de hoogleraar.

    • Oei, ruim tien directe (oud-)collega’s van De Zeeuw waar de krant contact mee had gehad. Hmm, het lijkt een gelopen race.
      Had de krant niet na ontslag door de Universiteit van Leiden eerst verhaal moeten halen bij De Zeeuw zelf in plaats van bij de ruim tien (oud-)collega’s?

      Wellicht laat De Zeeuw zijn kant van het verhaal nog wel een keer horen.

      • NRC heeft sinds donderdag 20 oktober geprobeerd via telefoon, twee mailadressen en per post in contact te komen met De Zeeuw, vijf dagen voor de publicatie. Hem zijn achttien gedetailleerde vragen voorgelegd. De Zeeuw heeft niet gereageerd.

        • Ja, als dat waar is dan kun je wel stellen dat hij ruim van tevoren had kunnen reageren. Het NRC had ook gewoon een journalist naar De Zeeuw kunnen sturen.

        • Dat iemand niet reageert op vragen van de krant, kan allerlei redenen hebben. Een schuldbekentenis is het echter allerminst. Me dunkt zelfs dat ‘de krant’ slechts een commerciële onderneming is welke graag verhalen verkoopt aan zijn abonnees.

          Als er echt bepaalde zaken zijn gebeurd die niet door de beugel kunnen, dan hebben we daar een rechtssysteem voor… en niet een eenzijdige op-non-actief-stelling en ontslag-regeling al dan niet met-afkoop-regeling voor.

          Voor ons blijft het gissen wat er gebeurd is… en eerlijk gezegd is dit voor mij de eerste keer dat ik de naam Tim de Zeeuw tegenkom.

          Groet, Paul

    • Er zal dan inderdaad wel wat aan de hand zijn. Helaas zijn er ook heel veel personen die dusdanig carrière-gericht zijn dat ze er werkelijk alles aan doen om hogerop te komen bij hun baas, en dat ze er dan zelfs niet voor schromen om bepaalde zaken uit te lokken. Dat moet toch ook gezegd worden.

      • Voor de gedupeerde medewerkers van deze hoogleraar vind ik het ongelooflijk onbeschoft wat u hier te berde brengt.

        • Hier moet ik toch even op reageren. Mijn uitspraak was generaliserend bedoeld en niet specifiek gericht op de vermeende slachtoffers in deze zaak. Ik sluit niet uit dat de klachten in deze zaak terecht zijn. Zoals ik eerder zei: ik ken deze zaak niet. Ik neem aan jij ook niet.

  4. Deze ingreep had natuurlijk voorkomen kunnen worden als er10 jaar geleden serieus naar de aantijgingen was geluisterd. Jammer om een carrière door megalomaan gedrag op deze wijze af te sluiten. Domme fout van de universiteit die jaren heeft zitten slapen. Nu begrijp ik ook hoe zijn eega dankzij zijn enorme netwerk telkens weer in de prijzenpot valt….

    • Euuhh…? Begrijp ik nu goed, Nico, dat jij vermoed dat de eerbewijzen aan Ewine van Dishoeck, onterecht en onverdiend waren?
      Lijkt mij nogal een boute bewering; anderen zullen toch ook wel een ‘uitgebreid netwerk’ hebben.

      Groet, Paul

      • Er zijn vast vele anderen die ook voor dergelijke prijzen in aanmerking komen @Paul. Ik kijk soms uit nieuwsgierigheid ff naar de publicaties (Narcis in dit geval) om een indruk van het netwerk (co-auteurs etc.) te krijgen en dan zie je vaak interessante dingen.

  5. Lisa van Wijk zegt

    Ik zal wel weer helemaal woke zijn, maar als uit verschillende bronnen signalen komen dat er iets ernstigs aan de hand is, dan lijkt het mij zaak om vervolgstappen te ondernemen en de man te schorsen totdat het onderzoek is afgerond. Niemand us schuldig totdat het bewezen is, echter js het in belang van dader en slachtoffers kordaat op te treden.
    Overigens geef je perfect aan dat je vastgeroest zit in wat ik wellicht als blanke suprematie kan beschouwen. Wake up Niels.

    • Ik heb niets met blanke suprematie. Als Tim de Zeeuw fouten heeft gemaakt, dan moeten die hem worden aangerekend. Ik wil alleen maar zeggen dat elk verhaal twee kanten kent.

      • Lisa van Wijk zegt

        Een verhaal kent altijd 2 kanten en ‘daarom heeft het bestuur van de universiteit zorgvuldige stappen genomen. Tim de Zeeuw moet voortaan zijn telescoop in zijn foudraal houden. Zo simpel is het. En daar zit volstrekt geen andere kant aan.

        • Ik lees in wat Niels schrijft niets wat typeringen als “vastgeroest” of “blanke suprematie” rechtvaardigt. Dat hij zich afvraagt of een en ander terecht is, is volstrekt legitiem. Boven zeg je dat het goed is om de man te schorsen totdat het onderzoek is afgerond. Tegelijk loop je vooruit op de conclusies van dat onderzoek: de Zeeuw is schuldig vooraleer het bewezen is, want er “zit volstrekt geen andere kant aan”. En dat universiteiten “zorgvuldige stappen” ondernemen en “kordaat optreden”? Naar eigen zeggen wel, natuurlijk, maar ik lees ook in Arie’s artikel:
          “Ook waren er al eerder signalen dat het mis was, waar onvoldoende mee is gedaan. Dat zegt de Leidse collegevoorzitter Annetje Ottow in een interview met NRC …”
          Dat is ook een kant die belicht mag worden. Als je de zaken alleen maar “woke” kunt bekijken en ieder die gewoon – niemand van ons kent naaldje en draadje van de zaak – in se legitieme vragen stelt, moet afserveren als “vastgeroest” en “blanke suprematie”-adept, dan schort daar misschien ook wel wat aan.
          PS Daarmee zeg ik niets over de mogelijke/waarschijnlijke/zekere schuld van de Zeeuw, alleen wordt die niet bepaald in een paar snelle regels op een populair-wetenschappelijke blog over astronomische onderwerpen. Dan kun je maar beter niet zo aanvallerig doen als iemand een vraag stelt zonder het zelfs oneens met je te zijn over wat er dient te gebeuren als de Zeeuw fouten heeft gemaakt.

  6. De blog is van een update voorzien n.a.v. een verklaring die De Zeeuw via zijn advocaat gestuurd heeft naar het wetenschappelijke tijdschrift Science. …. En inmiddels ook een update n.a.v. verklaringen van het Max Planck Instituut en de ESO.

    • Goed dat je de blog van een update voorzien hebt Arie. Weten we dat ook weer. Ik durf nou geen emoticon te plaatsen met een knipoogje.

  7. Het houdt de gemoederen wel bezig als ik zo de reacties lees. Ook voor mij is dit de eerste keer dat ik de naam Tim De Zeeuw tegenkom.
    Onderaan bij ‘Gerelateerde Astroblogs’, kun je oudere blogs lezen over De Zeeuw. De man is niet zomaar de eerste de beste en wordt nu overal met de grond gelijk gemaakt. Is dat terecht?

    In de link naar de verklaring van zijn advocaat staat dat het universitaire onderzoek heeft geconcludeerd dat er sprake was van seksuele intimidatie op basis van e-mailcorrespondentie en ten minste één ‘ongewenste fysieke benadering’. Maar de advocaat zei dat berichten in de media over het “seksueel grensoverschrijdende gedrag van De Zeeuw jegens vrouwen” onjuist waren.

    Het laatste is weer typisch de eenzijdige aangedikte berichtgeving waar de media goed in is.
    Bij ‘seksueel grensoverschrijdende gedrag’ denk ik aan heftigere dingen dan bij e-mailcorrespondentie met een seksueel getinte opmerking.
    Dan staat er nog één ongewenste fysieke benadering? Wat moet ik mij daar bij voorstellen? Dat kan van alles zijn, vaag dus.

    Ik lees bij de update (vertaling):’Hij erkende dat hij “onaangenaam en ongeduldig was op een ouderwetse manier, wat niet meer past in de huidige tijdsgeest”, maar zei het niet eens te zijn met de beslissing van de universiteit. “Het is nooit mijn bedoeling geweest om mensen pijn te doen of te schaden. Ik vind het erg jammer dat mensen mijn gedrag als negatief hebben ervaren”, aldus De Zeeuw.’

    Meneer De Zeeuw weet dus dat hij ouderwets en autoritair overkomt. Dat maakt hem wellicht niet geliefd bij collega’s.

    Weet je wat ik denk? Dat meneer De Zeeuw flink ******* is.
    Maar ik kan het natuurlijk he-le-maal mis hebben.

    • Bovendien, de man kon door zijn connecties je carrière maken en breken als je mot met hem kreeg, zo lees ik. Goed dat mevrouw Ottow (sinds feb. 2021 collegevoorzitter & hoogleraar economisch publiekrecht) de guts had dit gedrag eindelijk aan de kaak te stellen, daarvoor moet je wel stevig in de schoenen staan gezien de ophef in de gelederen.

      • Zo te lezen laat je er geen gras over groeien Nico. Zelf blijf ik toch sceptisch naar deze zaak kijken. Het is niet te hopen dat mevrouw Ottow later haar excuses moet gaan aanbieden, net zoals het PvdA-bestuur dat nu moet doen bij oud-kamerlid Gijs van Dijk. De immateriele schade is immers onherstelbaar.

        • Ik ben ook zeer sceptisch, Niels. Moet je voorstellen dat die man heel zijn leven goed werk heeft gedaan, zelfs een koninklijke onderscheiding heeft mogen ontvangen, een internationaal bekende astronoom is. Dan gaat hij bijna met pensioen en wordt nu werkelijk overal als een smeerpijp in de media omschreven. Als je zijn naam intypt dan zie je hoe men elkaars riedeltje weer klakkeloos overneemt. Liefst nog een tandje erger. Zo wordt hij zelfs in één adem genoemd met een hoogleraar in België die een studente verkrachtte.
          Walgelijk hoe zo’n man van statuur ook internationaal de deur gewezen wordt.

          Die paar vrouwelijke collega’s en hun gejank over e-mailcorrespondentie met een seksueel getinte opmerking moeten zich schamen. Het past ook helemaal bij deze tijd waarin het een omgekeerde wereld lijkt. Rare mensen die beweren dat vrouwen ook mannen kunnen zijn en anderen die zich vastlijmen aan schilderijen of bekladden met soep.

          Ik heb ook echt te doen met Ewine Van Dishoeck al ken ik haar niet eens. Ik wens beiden veel sterkte toe.

          • Geheel met je eens Monique.

          • “Volgens hoogleraar bestuurskunde Michiel de Vries zijn veel integriteitsonderzoeken onbetrouwbaar. Hij ziet dat opdrachtgevers de opdracht of de conclusies steeds vaker sturen. In 8 op de 10 zaken die hij eerder onderzocht, zijn de argumenten vaak zwak en minimaal. Ook ontbreken hoor en wederhoor in de helft van de gevallen. “Vaak is het zo dat men een persoon of wil weg hebben of wil beschermen. En sommige bureaus die worden ingeschakeld, verdienen daar geld aan en luisteren naar wat de opdrachtgever wil.” ”

            Aldus Nieuwsuur gisteren, met ook expliciete verwijizing naar dit geval:
            https://nos.nl/nieuwsuur/artikel/2450266-roep-om-duidelijke-regels-voor-integriteitsonderzoeken

          • U schreef: “Die paar vrouwelijke collega’s en hun gejank over e-mailcorrespondentie met een seksueel getinte opmerking moeten zich schamen. Het past ook helemaal bij deze tijd waarin het een omgekeerde wereld lijkt. Rare mensen die beweren dat vrouwen ook mannen kunnen zijn en anderen die zich vastlijmen aan schilderijen of bekladden met soep.”

            Niet die “vrouwelijke collega’s” moeten zich schamen, maar u, voor uw hondsgemene discriminatoire opmerking.

  8. Er haperde iets, ik kreeg drie keer een error, en nu blijkt mijn reaktie er maarliefst drie keer in te staan….
    Dat was niet de bedoeling natuurlijk…..

Laat een antwoord achter aan Arie Nouwen Reactie annuleren

*