Twee witte dwergen ontdekt met de oudste planetaire restanten in het Melkwegstelsel

Impressie van WDJ2147-4035, en WD J1922+0233 en de planetesimalen vlakbij. Credit: University of Warwick/Dr Mark Garlick

Een team van sterrenkundigen, dat onder leiding stond van Abbigail Elms (Universiteit van Warwick), heeft twee witte dwergsterren ontdekt in de Melkweg, die continu materie aantrekken dat afkomstig is van de planetaire systemen die de sterren ooit hadden. Eén van de twee is de witte dwerg WDJ2147-4035, die 90 lichtjaar van ons vandaan ligt en die naar schatting zo’n 10,7 miljard jaar oud is (meer dan het dubbele van de leeftijd van de zon), de ander is WD J1922+0233, die zo’n 9 miljard jaar oud is en die vlakbij WDJ2147-4035 staat. Het mogen dan beiden witte dwergen zijn, de oudste van de twee is roodgekleurd, de jongste is blauwgekleurd (dat laatste komt door de atmosfeer van deze dwergster, die een ongewone mix van waterstof en helium bevat). Beide dwergsterren waren ooit lang geleden sterren die op de zon leken, maar toen de waterstoffusie in hun kern ophield werden ze eerst groter en werden het rode reuzensterren en toen ze vervolgens hun buitenlagen wegbliezen bleef een compacte kern over, een zonsmassa aan materie in een volume zo groot als de aarde. Elms en haar team hebben WDJ2147-4035, en WD J1922+0233 bestudeerd en vonden in de spectra van de sterren aanwijzingen dat ze veel metalen bevatten, vooral natrium, lithium en potassium – sterrenkundigen noemen alles wat zwaarder dan helium is een metaal. Die metalen wijzen er op dat er om de dwergen planetesimalen voorkomen, de restanten van planeten die ooit om de sterren gedraaid hebben en die door de rode reusfase uit elkaar gevallen zijn tot de broksstukken van planeten. Het zijn die brokstukken die nu via ‘accretie’ naar de dwergsterren toe vallen en diens atmosfeer verontreinigen met de metalen, die ooit tot de planeten hebben behoord. Met de leeftijd die de dwergsterren hebben zijn dit de oudste planetaire restanten in het Melkwegstelsel die tot nu toe gevonden zijn.

Meer informatie vind je in het artikel van Abbigail Elms et al, Spectral analysis of ultra-cool white dwarfs polluted by planetary debris, Monthly Notices of the Royal Astronomical Society (2022).

Bron: Phys.org.

Gerelateerde Astroblogs:

Witte dwerg met twee verschillende gezichten ontdekt Bruine dwerg ontdekt die heter is dan de zon Astronomen stellen een ‘spiegeluniversum’ voor als mogelijke verklaring voor donkere materie