29 maart 2024

De expansie van de krabnevel in 22 jaar

Het was 4 juli. Aan de nachtelijke hemel was een nieuwe ster verschenen die een aantal maanden zou blijven. Helderder dan de planeet Venus. De helderheid van de Maan evenarend. Het verschijnsel werd gezien door Chinese astronomen die dit verschijnsel optekenden. Maar ook in Japan werd het opgemerkt en opgeschreven. Net als ene Ibn Butlan die het in het Iraakse Baghdad waarnam. Kortom, een meervoudige waarneming. Dit alles vond plaats in het jaar 1054.

Op de plek die deze waarnemers optekenden bevindt zich tegenwoordig een nevel die er op foto’s uitziet als een wolk met sliertige verdikkingen. Ene William Parsons, maakte een afbeelding door te schetsen, gebruikmakend van een 36 inch kijker. Het resulterende plaatje deed aan een krab denken en mede daardoor gaat de nevel tegenwoordig door het leven als de Krabnevel.

Een mozaiek bestaande uit 24 afbeeldingen geschoten in oktober 1999, januari 2000 en december 2000 door de Hubble Space Telescope.

Het bijzondere is dat tegenwoordig met amateur apparatuur resultaten te behalen zijn die ook de nevel in beeld kunnen brengen met een detail die vergelijkingen mogelijk maakt. Zo schoot ik 2 nachten geleden met een 20cm Celestron EdgeHD telescoop, en een gekoelde astro-camera (ZWO ASI294MC Pro) onderstaande foto.

70x 300s opnamen gestapeld in Siril (een gratis open-source astronomie bewerkings programma)

Het meest bijzonder is dan nog wanneer je de Hubble foto en mijn foto op elkaar uitlijnt, de uitdijing van de nevel zichtbaar wordt. Dit was in 1921 al opgevallen toen Carl Otto Lampland daar melding van maakte.  Dat was mede de start van de realisatie dat de nevel het gevolg was van een supernova. Iets wat uitdijdt moet immers ooit klein begonnen zijn. Wanneer de waargenomen beweging teruggerekend wordt kwam men uit op een moment dat overeenkomt met de opgetekende waarnemingen van 1054 waar dit artikel mee begon.

Afsluitend nog even de animatie van de uitdijing van 2000 (Hubble) en 2022 (mijn foto). Overigens maakte Adam Block een tijd geleden een indrukwekkende YouTube video waarin deze uitdijing ook volop aan bod komt met verdere zeer interessante details (naar mijn bescheiden mening).

Mijn foto vergeleken met die van Hubble 22 jaar eerder

Share

Comments

  1. jan brandt zegt

    Hoi Martin….
    Jemig de pemig…wat geweldig dat je die Krabnevel expansie blijkbaar al kunt fotograferen met “slechts” een 20 cm amateur-kijker!! Bij deze mijn welgemeende dank voor dit “inspiratie-blogje”…..want…eh….dat ga ik uiteraard ook eens proberen met mijn 20cm Newtonnetje….lijk mij echt gaaf om zoiets baanbrekend astronomisch wetenschappelijks met eigen astrospeelgoed zichtbaar te kunnen maken. Niet geschoten….altijd mis!!!

Speak Your Mind

*