28 maart 2024

Hubble geeft meer informatie over het spookachtige ‘intracluster licht’

In blauw het door Hubble waargenomen intracluster licht van twee clusters van sterrenstelsels. Credits: NASA, ESA, STScI, James Jee (Yonsei University); Image Processing: Joseph DePasquale (STScI)

In de grote clusters van honderden of duizenden sterrenstelsels bevinden zich tussen die sterrenstelsels ronddwalende sterren, die een zwak, spookachtig licht verspreiden, het zogeheten ‘intracluster licht’. Vanaf de aarde is dat licht niet te zien, want het is 10.000 keer zwakker dan de hemelachtergrond. Vandaar dat het alleen te zien is met telescopen in de ruimte, zoals de Hubble ruimtetelescoop. Lange tijd was het de vraag hoe die losse sterren daar zo terecht zijn gekomen in de intergalactische ruimte. Kwamen ze daar door botsingen tussen de sterrenstelsels, zijn ze uit hun stelsels ‘gestript’ of zijn ze er altijd al geweest? Recent onderzoek met de Hubble telescoop aan tien ver verwijderde clusters heeft meer aan het licht gebracht – letterlijk – over het intracluster licht. Twee sterrenkundigen, Hyungjin Joo en James Jee (Yonsei University in Seoul, Zuid-Korrea) hebben waargenomen dat het aandeel van het intracluster licht op de totale hoeveelheid licht die de clusters geven miljarden jaren hetzelfde is gebleven. Dat laat zien dat de sterren in het gebied tussen de stelsels er altijd al waren en dat ze niet het product zijn van recente dynamische activiteit van de sterrenstelsels, zoals botsingen.

Credits: NASA, ESA, STScI, James Jee (Yonsei University); Image Processing: Joseph DePasquale (STScI)

De sterren moeten dus al vroeg in het heelal in grote getale in het gebied tussen de sterrenstelsels zijn gekomen. Hoe dat precies is gegaan is niet bekend. Sterrenstelsels waren in het vroege heelal een stuk kleiner en waren ze minder goed in het gravitationeel binden van hun sterren. De sterren die het intracluster licht verspreiden worden gezien als zichtbare traceerders van de mysterieuze donkere materie, welke het onzichtbare geraamte van het heelal vormen. Met de Webb ruimtetelescoop willen ze verder onderzoek gaan doen aan het intracluster licht.

Meer informatie vind je in het vakartikel van Hyungjin Joo, M. James Jee. Intracluster light is already abundant at redshift beyond unity. Nature, 2023; 613 (7942): 37.

Bron: NASA.

Share

Comments

  1. Hephaistos zegt

    Of in het vroege heelal konden HII-regio’s zich door de hogere dichtheid van materie zich makkelijker vormen buiten sterrenstelsels?

Speak Your Mind

*