28 maart 2024

Webb heeft hete ‘zandwolken’ ontdekt in atmosfeer van exoplaneet

Artistieke impressie van VHS 1256 b. Credit: NASA, ESA, CSA, Joseph Olmsted (STScI)

Een internationaal team van sterrenkundigen heeft bij exoplaneet VHS 1256 b, een hete jonge gasreus, in de atmosfeer wolken met siclicaten ontdekt, zeg maar hete ‘zandwolken’. De planeet stata 40 lichtjaar van ons vandaan en in 10.000 jaar draait ‘ie niet om één ser, maar om twee sterren. Een dag op VHS 1256 b duurt er 22 uur, iets korter dan een aardse dag. Brittany Miles (University of Arizona) was de leider van het team en zij en haar collega’s hebben met Webb’s Near-Infrared Spectrograph (NIRSpec) en Mid-Infrared Instrument (MIRI) een spectrum gemaakt van VHS 1256 b en daarin naast silicaten ook duidelijke sporen aangetroffen van water, methaan en koolstofmonoxide (CO), en mogelijk ook van koolstofdioxide (CO2) – zie de afbeelding hieronder.

Credit: NASA, ESA, CSA, Joseph Olmsted (STScI)

VHS 1256 b staat zo’n vier keer verder weg van de twee sterren dan Pluto van de zon verwijderd is, dus vanwege die grote afstand kan de planeet met Webb makkelijk onderscheiden en bestudeerd worden – er is geen sprake van een mix van het licht van de sterren en de planeet. Hoog in de atmosfeer van VHS 1256 b, waar het zo’n 1100K kan worden, komen deeltjes silicaten voor en die zijn er in twee groottes: de kleinere deeltjes zijn vergelijkbaar met rookdeeltjes, de grotere lijken meer op fijn zand. Die atmosfeer is voortdurend in beweging en daarbij komen de silicaten op grotere hoogten voor. VHS 1256 b is met een leeftijd van 150 miljoen jaar nog jong. De warmte van de atmosfeer is vermoedelijk nog een overblijfsel van de restwarmte van z’n vorming en komende miljarden jaren zal hij verder afkoelen en dan zullen de hete zandwolken ook wel verdwijnen.

Meer informatie vind je in het vakartikel van Brittany E. Miles et al. The JWST Early Release Science Program for Direct Observations of Exoplanetary Systems II: A 1 to 20 Micron Spectrum of the Planetary-Mass Companion VHS 1256-1257 b, The Astrophysical Journal Letters (2023).

Bron: MPIA.

Share

Speak Your Mind

*