16 april 2024

Oh gelukkig, de zon is echt een op de zon lijkende ster

De fotosfeer van de zon tijdens een maximum. Credit: Filipe Pires (Porto Planetarium – Ciência Viva Center & Instituto de Astrofísica e Ciências do Espaço

Jawel, de blogtitel zal vast wel vragen oproepen en dat zou ik ook hebben als ik ‘m las. De zon, die echt een op de zon lijkende ster is, heet dat geen pleonasme? En toch blijkt het echt te kloppen, de zon is echt een op de zon lijkende ster, oftewel de zon is normaal. Het klinkt allemaal wat vergezocht, maar een team van sterrenkundigen onder leiding van Ângela Santos (Instituto de Astrofísica e Ciências do Espaço) heeft de zon en andere op de zon lijkende sterren onderzocht, eentje daarvan heette Doris (alias KIC 8006161 alias HD 173701). De reden is dat er langer een rijtje met op de zon lijkende sterren bekend is, sterren die qua leeftijd, massa, temperatuur, spectraaltype, etc… op onze zon lijken en wat is nou het geval: een aantal van die op de zon lijkende sterren lijkt actiever te zijn dan de zon. Dan rijst de vraag: is de zon minder actief dan die andere sterren, of zijn die andere sterren juist actiever dan ‘echte’ op de zon lijkende sterren? Wat is dus ‘de normaal’ als we het hebben over op de zon lijkende sterren?

Credit: NASA/SDO AIA)

Om antwoord op die vraag te geven zijn de sterrenkundigen gedoken in de gegevens verzameld met de Kepler (NASA), Gaia (ESA) en SOHO (NASA/ESA) satellieten en daarbij keken ze naar andere, op de zon lijkende sterren, zoals de ster Doris. Het verschil in de zon en de actievere op de zon lijkende sterren lijkt hem te zitten in de metalliciteit, de hoeveelheid elementen in de ster die zwaarder zijn dan helium (en die sterrenkundigen metalen noemen). Doris bleek een hogere metalliciteit te hebben en dat niet alleen tot een langere periode van activiteit leidt (welke bij de zon om de 11 jaar een maximum bereikt), maar ook tot een diepere convectiezone in de ster en daarmee een effectievere dynamo, welke op haar beurt weer leidt tot een krachtigere activiteitencyclus.De sterkere magnetische activiteit van Doris betekent ook een tragere rotatie, want de magnetische werking zorgt voor een soort van rem.

Eindconclusie van Santos en haar team is: “What we found is that although there are stars which are more active than the sun, the sun is indeed a completely normal sun-like star.” Pfffeeewww, da’s een opluchting. Hier kan je alles nog eens rustig nalezen: A.R.G. Santos et al, Temporal variation of the photometric magnetic activity for the Sun and Kepler solar-like starsAstronomy & Astrophysics (2023).

Bron: Phys.org.

 

Share

Comments

  1. Niet alleen een pleonasme maar ook nog een recursieve aanname. Men neme een zak gekleurde knikkers, selecteert er alle rode knikkers uit die als bewijs moeten dienen dat alle andere knikkers ook diezelfde eigenschappen hebben. Men stelt hier door selectie de eigen criteria op van wat normaal is. zie: https://nl.wikipedia.org/wiki/Recursie De Engelse versie is beter geformuleerd: “Recursion occurs when the definition of a concept or process depends on a simpler version of itself.”

Speak Your Mind

*