Impressie van de schijf en z’n schaduwen rondom TW Hydrae. Credit: NASA. ESA, L. Hustak (STScI)
Begin 2017 werd iets opmerkelijks ontdekt bij de jonge rode dwergster TW Hydrae: men nam toen met Hubble een schaduw waar in de planeetvormende schijf rondom TW Hydrae. Zo bleek uit maar liefst 18 jaar aan waarnemingen die verricht zijn aan TW Hydrae, die minder dan tien miljoen jaar oud is en zich bevindt op een afstand van 192 lichtjaar. En nu blijkt er een tweede schaduw zichtbaar te zijn, eentje die er in 2017 nog niet was! Men denkt dat de oorzaak van beide schaduwen verschillende delen van de schijf rondom TW Hydrae zijn, die zich telkens iets van elkaar onderscheiden door de hoek van hun baanvlak ten opzichte van het equatoriaal vlak van de ster. Er zijn kennelijk enkele brede banden binnen de schijf, die hun schaduwen (van het licht van de ster) werpen op de buitenste banden. Men denkt dat de twee binnenste banden te maken hebben met planeten die zich daar vormen. Vanaf de aarde kijken we zo’n beetje recht op de planeetvormende schijf, dus alle banden kunnen we goed waarnemen.
Credit: NASA, ESA, J. Debes STScI
De tweede schaduw werd ontdekt op 6 juni 2021 door een team van sterrenkundigen onder leiding van John Debes (AURA/STScI), ook nu weer met Hubble. In 2017 moeten de twee schaduwen zo dicht bij elkaar hebben gelegen dat er maar eentje zichtbaar was, maar inmiddels is hun afstand zo gegroeid dat ze afzonderlijk zichtbaar zijn, de oorspronkelijke schaduw (A) bij 11 uur in de foto hierboven, de nieuwe schaduw (C) bij 7 uur. Dat de schijfdelen scheef staan ten opzichte van elkaar komt vermoedelijk door de aanwezigheid van twee pasgevormde planeten, die zich beiden op ongeveer dezelfde afstand van de ster bevinden, een afstand vergelijkbaar met die tussen de zon en Jupiter. De schaduwen doen er 15 jaar over om één rotatie om de ster te maken, vergelijkbaar met de baanperiode van Jupiter. De twee binnenste banden maken een hoek van 5 tot 7 graden met de buitenste delen van de schijf, een inclinatie die vergelijkbaar is met de inclinatie van de baanvlakken van de planeten in het zonnestelsel.
Credit: NASA, ESA, J. Debes STScI
In die buitenste delen is ook een gat waargenomen, hetgeen er op wijst dat zich daar mogelijk een derde planeet bevindt. Hier is het vakartikel over de ontdekking van de tweede schaduw bij TW Hydrae, verschenen in The Astrophysical Journal. Bron: ESA/Hubble.
Speak Your Mind