Animatie van het loskomen van de antenne. Dubbelklikken voor de animatie. Credit: ESA/Juice/JMC, CC BY-SA 3.0 IGO
Drie weken geleden begonnen de pogingen om de 16 meter lange Radar for Icy Moons Exploration (RIME) radarantenne van ruimteverkenner Juice helemaal uit te klappen. Dit allemaal nadat na de lancering op 14 april gebleken was dat de antenne, die nodig is om later dóór het ijs te kunnen kijken van drie manen van Jupiter, maar gedeeltelijk (maar 1/3e deel) was uitgeklapt – een klein, uitstekend pennetje was de oorzaak van het leed. Gisteren heeft de ESA laten weten dat het allemaal is goedgekomen en dat de antenne is losgekomen uit z’n montagebeugel en nu volledig is uitgeklapt. De technici in het vluchtleidingscentrum in Darmstadt hadden enkele suggesties bedacht om die pin los te maken en dat is gelukt.
Een andere animatie van het loskomen van de antenne. Dubbelklikken voor de animatie. Credit: ESA/Juice/JMC, CC BY-SA 3.0 IGO
Eerst werden de motoren van Juice aangezet, zodat het ruimtevaartuig iets ging trillen. Vervolgens werd de kant van de pin in de zon gezet, zodat die kant warmer werd. Men kon daardoor al wat beweging in RIME constateren, maar nog onvoldoende. Toen ging het vluchtleidingsteam op 12 mei over op zwaarder geschut: ze vuurde een mechanisch apparaat af, een zogeheten ‘niet-explosieve actuator’ (NEA), die zich in de vastgelopen beugel bevindt. Dat zorgde voor een schok waardoor de pin enkele milimeters bewoog en RIME los kon komen. Die schok is helemaal gevolgd, als ware het een seismische beving, en de metingen kun je hieronder zien.
Credit: ESA, CC BY-SA 3.0 IGO
De zichtbare dempende oscillatie na het afvuren van NEA 6 in de grafiek geeft aan dat de antenne wordt losgelaten en vervolgens heen en weer wiebelt voordat hij zich stabiliseert in een uitgestrekte, vergrendelde positie. Maar RIME was nog steeds niet helemaal uitgeklapt, het laatste stuk van de radarantenne bleef opgevouwen. Pas toen er een tweede actuator werd afgevuurd kwam de antenne helemaal los en klapte ‘ie volledig uit. ESA’s Jupiter Icy Moons Explorer (Juice) kan nu dus volledig uitgerust richting Jupiter reizen. Aan boord zijn tien wetenschappelijke instrumenten en RIME is er daar eentje van. Met de antenne kan men negen kilometer diep door het ijs kijken van de manen Ganymedes, Callisto en Europa en hoopt men te ontdekken wat zich onder die ijskorst afspeelt, waar zich waarschijnlijk een vloeibare oceaan bevindt. Bron: ESA.
Dat is goed nieuws !
Ik vraag me nu wel af waar de NEA’s dan eigenlijk oorspronkelijk voor bedoeld waren. Ik neem tenminste aan dat ze niet zomaar wat extra NEAs op random plekken geinstalleerd hadden voor het geval er hier of daar een trillinkje nodig blijkt te zijn.
Ik snap het ook niet helemaal. NEA’s worden normaliter gebruikt om instrumenten van elkaar los te koppelen middels een stroomstoot. Wat de ESA precies met dat “afvuren” bedoelt, begrijp ik ook niet. Een extra stroomstoot wellicht ?