28 maart 2024

Sterrenkundigen lanceren plan voor een Next-generation Arecibo radiotelescoop

De Arecibo radiotelescoop in betere tijden. Credit: UCF.

Hoe het afgelopen is met de Arecibo radiotelescoop op Puerto Rico in 2020 weten julie vast nog wel: na wat voorwerk door tropische stormen stortte op dinsdag 1 december het boven de schotel hangende platform met het instrumentarium ruim 100 meter naar beneden en veroorzaakte daar onherstelbare schade aan de 304,8 meter grote schotel. De wetenschappelijke prestaties van de telescoop zijn ook bekend, dus alom werd getreurd over het verlies van de telescoop, die begin jaren zestig werd gebouwd in een karst op het eiland, een verlaging in het terrein die is ontstaan door een instorting van kalksteen. Na de instorting en daarop volgende ontmanteling werden wel pogingen gedaan om fondsen te werven om de telescoop te herbouwen, maar dat liep allemaal op niets uit. Maar nu zijn er toch plannen voor iets nieuws en wel een ‘Next-generation Arecibo radiotelescoop’, eentje die de voordelen van een enkelvoudige radiotelescoop, zoals Arecibo was, en die van de moderne array’s van vele kleine radiotelescopen, zoals van LOFAR in West-Europa, combineert. Een enkele, grote enkelvoudige radiotelescoop hoef je niet meer te bouwen, want daarin was de Arecibo telescoop al enkele jaren geleden voorbij gestreefd door de 500 meter grote Five-hundred-meter Aperture Spherical Telescope (FAST) in China. Dus is daar nu het plan, deze week gelanceerd op de ArXiv, om de Next Generation Arecibo Telescope, een telescoop bestaande uit 102 schotels elk met een diameter van 13 meter, welke tezamen in een ronde vorm gestructureerd worden:

Credit: Roshi et al

De diameter van deze 102 schotels is 146,42 meter, dus ruim half zo klein als de oorspronkelijke Arecibo telescoop. Maar door die 102 afzonderlijke ontvangers is de telescoop krachtiger dan de oorspronkelijke Arecibo telescoop. In de grafiek hieronder zie je de beoogde gevoeligheid van de NGAT-130, zoals de Next-generation Arecibo telescoop wordt genoemd, vergeleken met andere telescope, zoals de Green Bank Telescope (GBT) en de eerder genoemde FAST in China. De ‘oude’ Arecibotelescoop kon grotendeels alleen maar omhoog kijken (met een heel klein beetje bewegingsruimte, dus die was beperkt in het zicht en zag alleen wat er over hem heen vloog. NGAT-130 heeft met z’n 102 schotels veel meer mogelijkheden om een bepaalde kant uit te kijken, dus dat biedt veel meer mogelijkheden. Door alle gegevens van de schotels te combineren (in een technisch proces dat ‘colleratie’ wordt genoemd) werken al die 102 schotels samen als één supergrote schotel, iets wat ze ook doen met LOFAR en met de EHT, waarmee twee zwarte gaten zijn gefotografeerd

Credit: Roshi et al

Meer informatie vind je in het vakartikel van D. Anish Roshi et al, The Next Generation Arecibo Telescope: A preliminary studyarXiv (2023). Bron: Phys.org.

Share

Speak Your Mind

*