6 oktober 2024

Gestrande Starliner-astronauten al weken vast op het ISS; André Kuipers maakt zich vooralsnog geen zorgen over de situatie

Boeing’s Crew Starliner Credits; NASA

Het zal vele volgers van ruimtevaartnieuws vast niet ontgaan zijn, twee NASA-astronauten Mike Wilmore (61) en Sunita Williams (58) zitten al ruim zes weken vast in het ISS. Deze astronauten vlogen op de eerste bemande demomissie van Boeing’s Starliner (CST-100). Deze missie werd gelanceerd op 5 juni j.l. vanaf Cape Canaveral in Florida, en kwam op dezelfde dag nog aan bij het ISS. De aanwezigheid van dit duo brengt het aantal astronauten in het ISS nu op negen. De korte bemande testmissie zou acht dagen duren, echter de astronauten zitten nog steeds vast. NASA gaat de defecten onderzoeken, maar dit kan nog weken duren.

Boeing’s Starliner, eerste bemande vlucht, problemen stuwraketten
De Boeing Starliner (of CST-100) is een klasse ruimteschepen dat ontworpen wordt om gedeeltelijk herbruikbaar te zijn, en als doel heeft om bemanningsleden naar het Internationale Ruimtestation (ISS) en andere bestemmingen in een lage baan om de aarde te vervoeren. Het wordt vervaardigd door Boeing, met het Commercial Crew Program (CCP) van NASA als hoofdklant. Het ruimtevaartuig bestaat uit een bemanningscapsule die kan worden hergebruikt voor maximaal tien missies en een vervangbare servicemodule.

De Starliner-capsule heeft een diameter van 4,56 m, iets groter dan de Apollo-commandomodule of SpaceX Crew Dragon en iets kleiner dan de Artemis Orion-capsule. Starliner kan maximaal zeven bemanningsleden herbergen en kan maximaal zeven maanden aan het ISS blijven gekoppeld. Starliner wordt gelanceerd op een Atlas V N22 vanuit het Space Launch Complex 41 op Cape Canaveral Space Force Station in Florida. De eerste onbemande orbitale vluchttest vond pas op 20 december 2019 plaats en werd als een gedeeltelijke mislukking beschouwd. Er was een tweede Orbital Flight Test nodig, die Boeing op 19 mei 2022 uitvoerde.

Boeing’s Starliner roll-out op 18 mei j.l. Credits; NASA/Joel Kowsky

Na meerdere verdere vertragingen werd op 5 juni 2024 de Crew Flight Test gelanceerd. De vlucht, die oorspronkelijk gepland was voor acht dagen, mag pas naar de aarde terugkeren als de problemen met de stuwraketten van het ruimtevaartuig zijn opgelost. Boeing heeft ruim 1,5 miljard dollar verloren aan budgetoverschrijdingen voor het Starliner-project, dat werd ontsierd door vertragingen, managementproblemen en technische uitdagingen. De prijs die per vlucht wordt betaald, heeft ook kritiek gekregen van NASA’s inspecteur-generaal en van waarnemers die wijzen op aanzienlijk lagere kosten voor de concurrerende Crew Dragon.

Het oorspronkelijke plan van NASA was dat Starliner zich zou losmaken van het ISS en op 14 juni naar de aarde zou terugkeren. Deze datum is verschillende keren uitgesteld om ingenieurs in staat te stellen te begrijpen waardoor vijf van de 28 manoeuvreermotoren uitvielen en wat de oorzaak was van het lekken van helium, dat wordt gebruikt om de stuwraketten onder druk te zetten. Omdat deze componenten zich in de servicemodule bevinden, die wordt vernietigd als onderdeel van het reentry-proces, moeten de problemen worden bestudeerd voordat de astronauten naar de aarde kunnen terugkeren.  Op 28 juni kondigde NASA aan dat hoewel de Starliner in staat is om de astronauten naar de aarde terug te brengen in geval van een noodsituatie op het ISS, de capsule pas mag vliegen als de problemen met de stuwkracht zijn opgelost of op zijn minst beter worden begrepen.

Expeditie 30/31 bemanning, 2011, Oleg Kononenko, André Kuipers, Don Petit Credits; NASA

André Kuipers maakt zich geen zogen over gestande collega’s
Deze week verscheen in het AD een artikel over de Starliner met commentaar van ESA-astronaut André Kupers. Kuipers, die 200 dagen in het ISS, doorbracht, kent Sunita Williams goed. Williams was zijn backup bij zijn tweede missie naar het ISS in 2011. Kuipers gaf aan zich vooralsnog geen zorgen te maken over de gestrande NASA astronauten. Kuipers wees op het defect dat zich net voor aankomst op 5 juni j.l. zich voordeed in de Starliner; er lekte helium op vijf plekken maar Wilmore en Wiliams wisten de problemen te verhelpen en koppelden de Starliner succesvol aan het ISS. Kuipers stelt dat de problemen aan de Starliner serieus zijn, de stuwraketten zijn nodig om af te remmen, en helium duwt brandstof naar de raketmotor, zonder helium kan de motor niet starten.

Verder is volgens Kuipers het geen probleem dat het ISS nu twee extra astronauten moet herbergen voor langere tijd. Het ISS bestaat uit 14 modules, ongeveer zo groot als vijf flinke passagiersvliegtuigen, en er is genoeg eten en drinken. Het duo draait nu mee met de reguliere crew van het ISS, en ze voeren klussen uit om het dagelijks programma mee af te helpen werken. Kuipers gaf aan zelf aan dat hij in 2011 ook extra lang moest blijven. In plaats van de geplande vijf maanden, duurde zijn verblijf zes weken langer. Er ging destijds iets mis met de volgende capsule op de grond, die naar het ISS moest vliegen. Kuipers gaf aan de extra tijd goed besteed te hebben, door veel foto’s te maken en de aanwezige crew te helpen. Kuipers hoopt dat de Starliner gaat vliegen in een reguliere lijndienst naar het ISS, al was het alleen maar daar zijn vroegere mede-crewlid Mike Finke, de eerste reguliere Starliner vlucht zal uitvoeren. Echter sluit hij ook niet uit dat Boeing de stekker eruit trekt. Het ISS blijft tot 2030, er blijft dus weinig tijd over om zo een lijndienst, zeg maar, op te zetten en terug te verdienen. Bronnen; NASA, Space.com, AD

Share

Speak Your Mind

*