De meridiaan van Praag

Afgelopen dagen was ik met mijn vrouw in Praag, de hoofdstad van Tsjechië. We liepen vandaag op het oude stadsplein, waar zich onder andere het beroemde astronomische uurwerk bevindt in het oude stadhuis. Minder bekend is de meridiaan die schuin over het oude stadsplein loopt en die met een smalle, koperen plakaat op straat wordt aangegeven. Hij ligt zo verscholen tussen de kasseien dat je er mogelijk helemaal geen erg in hebt dat ‘ie er ligt. De meridiaan werd vroeger gebruikt om de plaatselijke tijd aan te geven, toen er nog geen internationale tijdzones waren. Op de plaat staat geschreven ‘Meridianus Quo Olim Tempus Pragense Dirigebatur‘, hetgeen betekent ‘de meridiaan waarmee de tijd in Praag ooit werd gedefinieerd’. Tot 1918 stond er een zuil met bovenop een beeld van Maria op het plein en om 12 uur wierp die een schaduw die precies over die meridiaan liep – nu ligt de meridiaan op 14°25’17″.

De zuil met Maria bovenop werd in 1650 opgericht. Twee jaar later werd de zuil ingewijd en toen werd ook de meridiaan via een rij stenen in het plein aangebracht. Met de schaduw van de zon (áls die te zien was) werd de tijd gemeten. Wanneer de schaduw van het Mariabeeld precies op de lijn viel was het exact 12.00 uur plaatselijke zonnetijd en zo konden de stadbewoners van Praag weten wanneer het middaguur was. Dat gebeurde in andere steden ook, zoals in Brugge. Er staat nu overigens weer een Mariabeeld op het plein op dezelfde plek, maar dat is een moderne versie ervan. De koperen plakaat werd in 1990 aangebracht.

Gerelateerde Astroblogs:

Studie waarschuwt voor het einde van het leven op aarde als gevolg van abrupt zuurstofgebrek. Waarom en wanneer zal dit gebeuren? Mogelijk zitten er restanten van de hypothetische planeet Theia nog in de mantel van de aarde! De aarde staat nu het dichtst bij de zon – iedereen een gelukkig perihelium!