Rond het zwarte gat V404 Cygnus draait nog een tweede ster

Impressie van het V404 Cygnus systeem, met rechts de nieuw ontdekte begeleider op grote afstand. Credit: Jorge Lugo

Van V404 Cygnus was gedacht dat het bestond uit een zwart gat en vlak daarbij een kleine ster, die in slechts 6,5 dagen één keer om het zwarte gat draait, op 8.000 lichtjaar van de aarde. Maar nu blijkt dat er in het V404 Cygnus nog een ster staat, alleen op veel grotere afstand, hetgeen ontdekt is door sterrenkundigen van het Massachusetts Institute of Technology (MIT) en het California Institute of Technology (Caltech). Die tweede begeleider draait in 70.000 jaar om het zwarte gat en de eerste begeleider heen. Dát het zwarte gat met die tweede ster een gravitationele binding heeft laat zien dat de wijze waarop het zwarte gat gevormd is rustiger is verlopen dan doorgaans wordt gedacht. Van stellaire zwarte gaten is de gedachte dat ze het resultaat zijn van een cataclysmische gebeurtenis, een supernova, waarbij de kern van een zware ster implodeert tot zwart gat en de buitenlagen worden weggeblazen. Begeleidende sterren ver weg met een losse gravitationele binding zouden daarbij weggestoten worden. Maar dat is hier dus kennelijk niet gebeurd en dat betekent dat het zwarte gat V404 Cygnus kennelijk op een kalme manier is ontstaan.Dat zou bijvoorbeeld via een zogeheten “direct collapse’ gebeurd kunnen zijn, waarbij de ster zónder supernova implodeert tot een zwart gat.

Kevin Burdge (MIT) en zijn team ontdekten de tweede ster door in de gegevens van V404 Cygnus te duiken, die te vinden zijn in Aladin Lite, een online databank van gegevens van astronomische objecten verzameld met talloze telescopen op aarde en in de ruimte. Op de foto’s zagen ze naast de dichtbij V404 Cygnus staande begeleider telkens ook een sterretje op afstand staan en die bleek gravitationeel gebonden te zijn aan het reeds bekende tweetal.

Meer hierover is te lezen in het vakartikel van Kevin B. Burdge, Kareem El-Badry, Erin Kara, Claude Canizares, Deepto Chakrabarty, Anna Frebel, Sarah C. Millholland, Saul Rappaport, Rob Simcoe, Andrew Vanderburg. The black hole low-mass X-ray binary V404 Cygni is part of a wide triple. Nature, 2024.

Bron: MIT.

Gerelateerde Astroblogs:

Fysici poneren gedurfde hypothese over detectie buitenaards leven; Gebruikt ETI mogelijk kunstmatige zwarte gaten als quantumcomputers? Webb ziet kleine, heldere rode objecten in het vroege heelal vol met oude sterren (!) Mogelijk is een witte dwerg ontdekt die aan de rand van een superzwaar zwart gat balanceert