De Donkere Wolfnevel. Credit: ESO/VPHAS+ team
Ter gelegenheid van Halloween, presenteert de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO) deze ‘spooktaculaire’ foto van een donkere nevel die als een wolfachtig silhouet afsteekt tegen een kleurrijke kosmische achtergrond. Deze nevel heeft de passende bijnaam Donkere Wolfnevel en is vastgelegd op een 283 miljoen pixels tellende foto van de VLT Survey Telescope van de ESO-sterrenwacht op Paranal (Chili).
De Donkere Wolfnevel staat in het sterrenbeeld Schorpioen, van ons uit gezien dicht bij het centrum van de Melkweg, op ongeveer 5300 lichtjaar van de aarde. De foto bestrijkt een hemelgebied zo groot als vier volle manen, maar maakt in feite deel uit van een nog grotere nevel die Gum 55 wordt genoemd. Als je goed kijkt, zou de wolf zelfs een weerwolf kunnen zijn, die klaarstaat om nietsvermoedende omstanders vast te grijpen…
Details van de Donkere Wolfnevel. Credit: ESO/VPHAS+ team
Als je dacht dat duisternis gelijkstaat aan leegte, heb je het mis. Donkere nevels zijn koude wolken van kosmisch stof die zo dicht zijn, dat ze het licht van objecten die zich achter hen bevinden verduisteren. Zoals hun naam al aangeeft, zenden ze – in tegenstelling tot andere nevels – geen licht uit. De stofdeeltjes waaruit ze bestaan absorberen zichtbaar licht en laten alleen straling op langere golflengten door, zoals infrarood licht. Astronomen bestuderen deze wolken van bevroren stof omdat zij vaak nieuwe sterren-in-wording bevatten.
Natuurlijk laat zo’n spookachtige wolf aan de hemel zich alleen maar opsporen doordat hij tegen een heldere achtergrond afsteekt. Deze foto laat dan ook gedetailleerd zien hoe de wolf afsteekt tegen de gloeiende sterren-vormende wolken achter hem. Deze kleurrijke wolken bestaan voornamelijk uit waterstofgas en vertonen roodachtige tinten die worden opgewekt door de intense ultraviolette straling van pasgeboren sterren.
De Donkere Wolfnevel in het sterrenbeeld Schorpioen. Credit: ESO, IAU and Sky & Telescope
Sommige donkere nevels, zoals de Kolenzaknevel, zijn met het blote oog te zien en spelen een belangrijke rol in hoe inheemse volken de sterrenhemel interpreteren [1]Het Mapuche-volk van Centraal- en Zuid-Chili noemt de Kolenzaknevel pozoko (waterbron), en de Inca’s noemden hem yutu (naar een patrijsachtige vogel)., maar dat geldt niet voor de Donkere Wolf. Deze foto is gemaakt met behulp van gegevens van de VLT Survey Telescope, die eigendom is van het Italiaanse Nationale Instituut voor Astrofysica (INAF), en op de ESO-sterrenwacht op Paranal in de Chileense Atacama-woestijn is ondergebracht. De telescoop is voorzien van een speciale camera om de zuidelijke hemel in zichtbaar licht in kaart te brengen.
De foto bestaat uit opnamen die op verschillende tijdstippen zijn gemaakt, elk met een filter dat een andere kleur licht doorlaat. Dat is gebeurd tijdens de VST Photometric Hα Survey of the Southern Galactic Plane and Bulge (VPHAS+), een hemelverkenning waarbij zo’n 500 miljoen objecten in onze Melkweg onderzocht zijn. Surveys als deze helpen wetenschappers om de levensloop van sterren in ons eigen sterrenstelsel beter te begrijpen, en de verzamelde gegevens zijn vrij toegankelijk via het ESO science portal. Doorzoek deze schat aan gegevens zelf maar: wie weet ontdek je nog wel meer griezelige vormen in het donker!
Bron: ESO.
Voetnoten
| ↑1 | Het Mapuche-volk van Centraal- en Zuid-Chili noemt de Kolenzaknevel pozoko (waterbron), en de Inca’s noemden hem yutu (naar een patrijsachtige vogel). |
|---|
Mooi hoor !