© NASA/CSA/ESA, M. Xiao & P. A. Oesch (University of Geneva), G. Brammer (Niels Bohr Institute), Dawn JWST Archive
Sterrenkundigen hebben in het vroege heelal drie rode ultrazware sterrenstelsels ontdekt, monstersterrenstelsels zoals ze ze noemen, grote stelsels bijna zo zwaar als het Melkwegstelsel die al minder dan een miljard jaar na de oerknal bestonden. De ontdekking werd gedaan in het kader van Webb’s FRESCO programma, dat gebruik maakt van Webb’s NIRCam/grism spectrograaf. Met deze ontdekking ziet men dat sterrenstelsels al heel snel evolueren, mogelijk sneller dan het gangbare ΛCDM model van het heelal voorspelt [1]Vandaar dat het alternatieve MOND-model mogelijk resultaten geeft die beter aansluiten bij de waarnemingen.. In dat model vormen sterrenstelsels zich geleidelijk binnen grote halo’s van donkere materie. Halo’s van donkere materie vangen gas (atomen en moleculen) op in door zwaartekracht gebonden structuren. Normaal gesproken wordt slechts ongeveer 20% van dit gas omgezet in sterren in sterrenstelsels. Maar dat proces gaat veel langzamer dan nu is waargenomen. De nieuwe waarnemingen laten zien dat massieve sterrenstelsels in het vroege heelal mogelijk veel efficiënter zijn geweest in het bouwen van sterren dan hun latere tegenhangers, en dat ze veel sneller groeiden dan eerder werd gedacht.
ฅNya! Here’s the latest from [ Nature ]: ” Accelerated formation of ultra-massive galaxies in the first billion years ” : https://t.co/FrqsttdEFr
— Dr. Meow (@Dr_Nyaa) November 13, 2024
Mengyuan Xiao (Universiteit van Genève) en zijn team ontdekten de drie ultrazware sterrenstelsels op opnames gemaakt met Webb’s NIRCam/grism spectrograaf. In de stelsels gaat de stervorming twee keer zo snel en efficiënt als in hedendaagse sterrenstelsels á la de Melkweg. Met andere telescopen zijn stelsels zoals deze niet te zien omdat ze verborgen zijn achter een wolk stof, maar Webb kan ze met zijn infraroodogen wel zien. Met Webb en de Atacama Large Millimeter Array (ALMA) in Chili wil men de rode monsterstelsels verder gaan bestuderen.
Meer hierover is te lezen in het vakartikel van Mengyuan Xiao, Pascal A. Oesch, David Elbaz, Longji Bing, Erica J. Nelson, Andrea Weibel, Garth D. Illingworth, Pieter van Dokkum, Rohan P. Naidu, Emanuele Daddi, Rychard J. Bouwens, Jorryt Matthee, Stijn Wuyts, John Chisholm, Gabriel Brammer, Mark Dickinson, Benjamin Magnelli, Lucas Leroy, Daniel Schaerer, Thomas Herard-Demanche, Seunghwan Lim, Laia Barrufet, Ryan Endsley, Yoshinobu Fudamoto, Carlos Gómez-Guijarro, Rashmi Gottumukkala, Ivo Labbé, Dan Magee, Danilo Marchesini, Michael Maseda, Yuxiang Qin, Naveen A. Reddy, Alice Shapley, Irene Shivaei, Marko Shuntov, Mauro Stefanon, Katherine E. Whitaker, J. Stuart B. Wyithe. Accelerated formation of ultra-massive galaxies in the first billion years . Nature, 2024.
Bron: Science Daily.
Voetnoten
Speak Your Mind