Credit: NASA/CXC/SAO/D. Bogensberger et al; Image Processing: NASA/CXC/SAO/N. Wolk; Wide field composite: X-ray (Chandra): NASA/CXC/SAO/D. Bogensberger et al; X-ray (IXPE): NASA/MSFC; Optical: ESO; Image Processing: NASA/CXC/SAO/N. Wolk
Centaurus A (kortweg cen A) is een lensvormig sterrenstelsel dat 12 miljoen lichtjaar van ons vandaan staat en dat we vooral kennen van zijn gebogen donkere band vol met kosmisch stof. Cen A is een sterke bron van radiostraling en vanuit de kern schieten er ook naar tegenovergestelde kanten jets of straalstromen vol met energierikjke deeltjes de ruimte in. Die jets bewegen met bijna de lichtsnelheid en recent onderzoek met NASA’s Chandra röntgen-ruimtetelescoop heeft nu uitgewezen dat één van de jets onderweg op zijn pad stuit op een onbekend object. Door die botsing wordt de jet, waarvan Chandra het róntgenlicht ziet, gesplitst en heeft het een V-vorm. De lokatie van het object wordt C4 genoemd (zie de foto) en de lengte van de twee armen van de ‘V’ is ongeveer 700 lichtjaar.
Credit: NASA/CXC/SAO/D. Bogensberger et al; Image Processing: NASA/CXC/SAO/N. Wolk; Wide field composite: X-ray (Chandra): NASA/CXC/SAO/D. Bogensberger et al; X-ray (IXPE): NASA/MSFC; Optical: ESO; Image Processing: NASA/CXC/SAO/N. Wolk
Het object staat te ver weg om in detail te worden waargenomen. Mogelijk gaat het om een zware ster, met of zonder een begeleider. De botsing van de jet met het object zorgt voor extra verhitting en daardoor ontstaat er röntgenstraling, welke door de V-vorm wordt uitgezonden. Van één van de armen van de V-vorm is niet helemaal duidelijk hoe die nou precies ontstaat, omdat de hoek die hij maakt met het pad van de jet vóór de botsing eigenlijk te groot is. Daar wordt nog verder onderzoek naar gedaan.
Meer over de waarnemingen met Chandra aan de jet van Cen A is te lezen in het vakartikel van Bogensberger, D. et al., 2024, ApJ, 974, 307.
Bron: Chandra.
Speak Your Mind