15 januari 2025

Zie hier Zhúlóng, het verst verwijderde spiraalstelsel nu bekend en ontdekt met Webb

De morfologie en fotometrische roodverschuiving van Zhúlóng. Credit: Xiao et al., 2024.

Sterrenkundigen hebben in het kader van de zogeheten PANORAMIC survey met behulp van de Webb ruimtetelescoop het tot nu toe verst verwijderde spiraalstelsel in het heelal ontdekt. Ze noemen het stelsel Zhúlóng en het is wat ze noemen een ‘Grand-design spiral galaxy’, d.w.z. dat het als de bekende spiraalstelsels spiraalarmen heeft die vanuit de kern naar buiten spiraliseren en waar een verhoogde stervorming plaatsvind, omdat de dichtheid er hoger is dan elders, door de toevoer van materie. Mengyuan Xiao (Universiteit van Genève) en zijn team vonden Zhúlóng per toeval – hij is genoemd naar een grote rode zonnedraak en -god uit de Chinese mythologie.

Zhúlóng (α, δ [J2000] = 150.124874, 2.092919) werd ontdekt in het veld genaamd j100024p0208 dat Webb in het kader van de PANORAMIC survey met zijn NIRCam bekeek. De fotometrische roodverschuiving (minder goed dan de spectroscopische roodverschuiving) is bepaald op z∼5,2, hetgeen betekent dat hij al een miljard jaar na de oerkna bestond, nu zo’n 12,8 miljard jaar geleden. Zhúlóng heeft net zoveel massa als het Melkwegstelsel, dus voor die tijd was het een gigantisch sterrenstelsel. Net als spiraalstelsels heeft hij een centrale verdikking (Engels: ‘bulge’) en zijn spiraalarmen strekken zich uit tot een afstand van 62.000 lichtjaar. Spectrale analyse wijst uit dat de roodgekleurde kern van Zhúlóng rustig is en dat in de platte schijf met de spiraalarmen een verhoogde stervorming plaatsvind, met pakweg 66 zonsmassa aan nieuwe sterren per jaar.

Meer over het verst verwijderde spiraalstelsel vind je in het vakartikel van Mengyuan Xiao et al, PANORAMIC: Discovery of an Ultra-Massive Grand-Design Spiral Galaxy at $z\sim5.2$arXiv (2024).

Bron: Phys.org.

Share

Speak Your Mind

*