Euclid heeft een prachtige Einsteinring ontdekt middenin het sterrenstelsel NGC 6505

Credit: ESA/Euclid/Euclid Consortium/NASA, image processing by J.-C. Cuillandre, T. Li

Het sterrenstelsel NGC 6505 werd al in 1884 ontdekt – ruim 140 jaar geleden – maar nu pas hebben sterrenkundigen in het centrum van dat stelsel een complete Einsteinring ontdekt, een bijzondere vorm van een zwaartekrachtlens. De Einsteinring werd ontdekt door de Europese Euclid ruimtetelescoop, die op 1 juli 2023 werd gelanceerd en die nu bezig is aan een zes jaar durende missie om meer te weten te komen over het donkere heelal, het heelal dat gedomineerd wordt door donkere energie en donkere materie. NGC 6505 staat 590 miljoen lichtjaar vandaan en bij waarnemingen in september 2023, toen Euclid nog bezig was aan zijn testfase, werd de Einsteinring ontdekt. en wel door de sterrenkundige Bruno Altieri, die deel uitmaakt van het Euclid team. In de infografiek hieronder zie je hoe zo’n ring ontstaat.

Credit: ESA.

Precies achter NGC 6505 staat een sterrenstelsel dat nog verder van ons vandaan staat, op maar liefst 4,42 miljard lichtjaar afstand. De Aarde, NGC 6505 en dat achtergrondstelsel staan in één perfecte lijn en dat zorgt er voor dat het licht van het achtergrondstelsel verbogen wordt tot een ring doordat de massa van NGC 6505 de ruimte om haare heen kromt. Niet alleen wordt het licht van het achttergrondstelsel verbogen tot een ring, maar het wordt ook nog een versterkt. Hieronder zie je de ring uitvergroot.

Credit: ESA/Euclid/Euclid Consortium/NASA, image processing by J.-C. Cuillandre, G. Anselmi, T. Li

Euclid’s testfase is inmiddels voorbij en vanaf 14 februari 2024 is de ruimtetelescoop bezig om sterrenstelsels te bestuderen om zodoende meer te weten te komen over de donkere energie en donkere materie, die de grootschalige structuren in het heelal beïnvloeden. Volgende maand krijgen we al een voorproefje daarvan te zien als de eerste gegevens via de zogeheten Q1-release worden vrijgegeven.

Credit: ESA/Euclid/Euclid Consortium/NASA, image processing by J.-C. Cuillandre, T. Li

Meer informatie over de Einsteinring middenin NGC 6505 vind je in het vakartikel Euclid: A complete Einstein ring in NGC 6505, dat zal worden gepubliceerd in Astronomy and Astrophysics (2025).

Bron: ESA.

Gerelateerde Astroblogs:

Einsteinringen zeggen meer over de aard van donkere materie Kolossaal zwaar zwart gat ontdekt dankzij een zwaartekrachtlens Webb heeft de verst verwijderde zwaartekrachtlens tot nu toe waargenomen – JWST-ER1