3 maart 2025

Blue Ghost en Athena naar de maan, en de politiek vergadert over de toekomst van de Artemis-maanmissies

Blue Ghost’s eerste beeld na de landing Credits; NASA

Alle pijlen in de ruimtevaart worden momenteel op de maan gericht. De Verenigde Staten – er is reeds sprake van een heuze ‘maan space race’ tussen de VS en China – zet inmiddels alle zeilen bij om zijn (on)bemande maanmissies, Blue Ghost, Athena en Artemis, in goede banen te leiden. Blue Ghost, is een maanlander, gebouwd door Firefly Aerospace, en is vandaag met succes geland op de maan. De robotsonde draagt tien wetenschappelijke experimenten mee, en zal onderzoek gaan doen naar o.a. water en maanstof. De maanlander Athena, van het in Houston gevestigde Intuitive Machines, de IM-2, is onderweg naar de maan, en zal 6 maart a.s. landen op de maan. Athena heeft o.a. NASA’s Lunar Trailblazer-orbiter aan boord, en de missie dient, naast onderzoek, tevens ter ondersteuning van de toekomstige bemande Artemis-maanmissies. In deze blog een kort overzicht van de ontwikkelingen van Blue Ghost, Athena en Artemis.

Blue Ghost en Athena; commerciële maanlanders

De Blue Ghost is op 15 januari j.l. gelanceerd door SpaceX. Firefly is het eerste commerciële bedrijf dat een volledig succesvolle maanlanding heeft gerealiseerd. “Deze kleine stap op de maan vertegenwoordigt een gigantische sprong in de commerciële verkenning van de ruimte”, aldus het bedrijf op X. De eerste poging van een dergelijke missie, was vorig jaar, toen de Odysseus, van het Amerikaanse bedrijf Intuitive Machines op de maan landde. Echter, deze commerciële maanlander kantelde bij landing en werd na een week in slaapstand gezet. De Blue Ghost gaat de Mare Crisium twee weken lang bestuderen. De ruim 90 miljoen dollar kostende lander heeft ook een kleine schijf van 3 centimeter aan boord, waarop 47 kunstwerken staan geëtst, bedoeld als ruimtemuseum. De werken zijn gemaakt door tientallen kunstenaars, onder wie een aantal Nederlanders. Blue Ghost reisde samen met Resilience, een maanlander van het in Tokio gevestigde bedrijf ispace, die eind mei of begin juni zal proberen te landen.

Het Amerikaanse bedrijf Intuitive Machines lanceerde donderdag 26 februari j.l. vanaf het Kennedy Space Center, ook een maanlander, de Athena. Die verkenner moet grondstoffen en water vinden op het oppervlak. Daarvoor is de lander uitgerust met een boor. Athena zal waarschijnlijk op 6 maart a.s. op de maan proberen te landen. Er zijn afgelopen dagen enkele fraaie selfie’s van de reis naar de maan genomen door de Athena, een, zie hieronder, toont een deel van het gouden ruimteschip, met de helft van de aarde op de achtergrond. Eronder is de rakettrap van de Falcon 9 te zien.

De aarde hangt op de achtergrond van deze selfie IM-2 Nova-C lander Athena, net na de scheiding van de trappen na de lancering op 26/2 j.l. naar de maan. De landing is op Mons Mouton, nabij de zuidpool van de maan. Credits; NASA

NASA’s Trailblazer, Odin, PRIME-1, NASA’s Commercial Lunar Payload Services
Het doel van Athena’s payload, NASA’s Trailblazer, is om te zoeken naar maanwater. De reis verloopt voorspoedig. Intuitive Machines, schreef in een update ‘Athena heeft een stabiele houding, zonne-oplaad- en radiocommunicatiecontact met het missie-operatiecentrum van het bedrijf in Houston tot stand gebracht na de lancering op 26 februari.” De landing staat gepland voor 6 maart a.s.
De IM-2 vliegt in het kader van NASA’s Commercial Lunar Payload Services (CLPS)-programma, dat wetenschappelijke en technologische instrumenten op particuliere maanlanders plaatst. Het doel is om een ​​schat aan kostenefficiënte maangegevens te verzamelen vóór de aankomst van Artemis-astronauten over een paar jaar. Athena moet gaan landen in Mons Mouton, een plateau nabij de zuidpool van de maan. De beoogde landingsplaats bevindt zich in het centrale deel van een van de potentiële landingsgebieden van Artemis-3.

De belangrijkste lading van Athena is PRIME-1 (‘Polar Resources Ice Mining Experiment 1’), dat bestaat uit een diepgravende boor en een massaspectrometer. Deze apparaten moeten de toegankelijkheid van waterijs op Athena’s landingsplaats nabij de zuidpool van de maan beoordelen. Athena draagt ​​ook Grace, een nieuw ‘hopper’ (genaamd Micro Nova Hopper), en is ook gebouwd door Intuitive Machines. Na zijn lancering op het maanoppervlak is het de bedoeling dat de autonome hopper in een nabijgelegen krater springt en wetenschappelijke gegevens terugstuurt naar de lander. En dan is er nog MAPP, een kleine rover van het bedrijf Lunar Outpost uit Colorado. Deze drie robots blijven in contact dankzij een andere IM-2-lading, Nokia’s Lunar Surface Communication System, dat het allereerste 4G/LTE-netwerk op de maan zal opzetten. En verder is er nog de Odin, een sonde gebouwd door het asteroïde-mijnbedrijf Astroforge. Hopelijk heeft de Athena meer succes dan de Odysseus, zoals hier voornoemd mislukte deze missie.

Intuitive Machines / Falcon 9, KSC, Florida Credits; NASA

Artemis, Space Launch system en SpaceX’ Starship, hoorzitting over Artemis, China
Het Artemis-programma heeft al met de nodige uitstel en veranderingen te kampen gehad, zie hier, en nu met de nieuwe president is er ook nog eens de nodige onrust bij NASA in zijn geheel ontstaan. Links en rechts wordt er veel gekort in overheidsbudgetten, vallen er ontslagen, en Elon Musk’s D.O.G.E. lijkt geen enkel department c.q. bureau te ontzien in zijn nijver naar kostenbesparende efficientie. Het zijn dus spannende tijden voor NASA. En terwijl afgelopen woensdag de 26ste februari alle ogen gericht waren op de nachtelijke Athena/SpaceX lancering naar de maan, vond er in het Huis van Afgevaardigden een vergadering plaats over de toekomst van Artemis. Het was het Huiscomité voor wetenschap, ruimte en technologie dat een hoorzitting hield om de volgende stappen van het Artemis-programma te bespreken en hoe het een rol speelt in de pogingen om naar de maan en Mars te gaan. De titel was ‘Stap voor stap: het Artemis-programma en NASA’s pad naar menselijke verkenning van de maan, Mars en verder’.
 
Twee ervaren experts op het gebied van ruimtebeleid, Dr. Scott Pace, directeur van het Space Policy Institute aan de George Washington University, en Dan Dumbacher, buitengewoon hoogleraar aan de Purdue University, vertelden daar dat het bereiken van de maan van cruciaal belang was, aangezien China zijn eigen bemande landing vóór 2030 plant, en NASA recent opnieuw Artemis-missies heeft uitgesteld. Dus wat betekent dit voor het leiderschap in de ruimte? En, voor de VS, het ergste scenario; wordt het een ‘Rode Maan’? M.a.w. zal het volgende ‘Spoetnik-moment’ in China plaatsvinden?


Dumbacher stelde
“Onze wereldwijde concurrenten, voornamelijk China en zijn bondgenoten, plannen ons voorbij en overtreffen ons in hun streven om dominant te worden in de ruimte. Dit is een kritieke nationale veiligheids- en economische zorg.” Om naar de maan te komen, waren ze het erover eens dat het Space Launch System (SLS) een belangrijke rol moet spelen, maar ze verschillen van mening over de mate waarin. Dumbacher stelde dat het aantal Starship-lanceringen dat nodig is om zijn capaciteiten te demonstreren, betekent dat de kans dat het in 2030 mensen naar de maan zal brengen ‘op zijn best klein’ is. Pace stelde voor om een ​​andere route te nemen “Het is tijd om alternatieven te overwegen voor reizen naar de aarde, naar de maan en terug.” zei Pace, en vervolgde “In het ideale geval zou NASA zware liftdiensten moeten kunnen kopen om mensen naar de maan te sturen. Een herzien Artemis-campagneplan zou een hoge prioriteit moeten hebben voor het nieuwe hoofd van NASA.”

Artemis-1 SLS Rollout, KSC, Florida Credits; NASA/Keegan Barberredit

De experts pleitten voor een campagneplan dat voorop stelt, ‘voor de Chinezen op de maan te komen, en dan daar te kunnen blijven op een manier die duurzaam en betaalbaar is’. Dit alles speelt in op een bredere concurrentie met China en het wereldwijde leiderschap in de ruimte, verklaarden de getuigen. Een reis naar de maan zou de VS ook in staat stellen om dingen te leren die nodig zijn om in de toekomst naar Mars te gaan. “Om het Amerikaanse leiderschap effectief te laten zijn, kunnen menselijke ruimteverkenningsmissies niet ‘één keer en klaar’ zijn, maar moeten ze herhaalbaar en duurzaam zijn, met continue aanwezigheid als norm,” zei Pace, terwijl Dumbacher ook zei dat de VS een duurzame aanwezigheid op de maan nodig heeft die technisch, economisch en politiek duurzaam is.

NASA was ook een onderwerp van verhitte discussie in het licht van recente acties van de Trump-regering, waaronder het ontslag van proeftijdmedewerkers dat op het laatste moment werd stopgezet. Verwarring en onrust alom bij het personeel. En dit alles te midden van een schijnbare space race met China, is de onzekerheid over de richting van NASA zeer onwelkom. Het congreslid Zoe Lofgren uit Californië, meldde “De chaos, de verwarring, de whiplash, intimidatie en pesterijen van het personeelsbestand zijn agentschaps- en overheidsbreed. Elke dag maken NASA-werknemers zich zorgen dat zij of hun collega’s willekeurig worden ontslagen.” De effecten waren zorgwekkend, zei Dumbacher, en voegde eraan toe “Afgelopen weekend had ik de kans om te praten met oud-studenten, NASA-medewerkers, die bang zijn. En geloof me, zij behoren tot de slimste mensen. Ik geef de toekomst graag aan hen over, en zij maken zich zorgen, en zij zien dat, en ze vragen zich af wat ze met hun carrière gaan doen, en ze kijken naar andere mogelijkheden, wat ik vreselijk triest vind vanwege de nationale noodzaak die we hebben en de wereldwijde concurrentie waarin we verwikkeld zijn.”

Boeing is mogelijk van plan om honderden werknemers te ontslaan die aan NASA’s SLS-maanraket werken: dit n.a.v. berichtingen dat Trump mogelijke krachtige SLS-maanraket van NASA annuleert.Tegelijkertijd brachten de experts in de hoorzitting, kwesties ter sprake over bureaucratie en inkoopproblemen die het gebruik van innovatie in de private sector in de weg staan ​​en resulteren in hogere kosten. Het verminderen van de regelgevende lasten en het aanmoedigen van een cultuur van berekende risicobereidheid waren voorgestelde oplossingen. NASA heeft geen getuige of getuigenis afgegeven voor de hoorzitting, ondanks dat ze daartoe was uitgenodigd. Kortom, het blijven spannende tijden voor NASA en hun Artemis missies! Wordt vervolgd..Bronnen; Space.com, NASA, NOS, SpaceNews, IM, Firefly

Share

Speak Your Mind

*