19 april 2025

DES én DESI zeggen ’t allebei: het lijkt erop dat donkere energie kan veranderen met de tijd

De zogeheten DESI Butterfly Plot. Credit: DESI Collaboration/DOE/KPNO/NOIRLab/NSF/AURA/C. Lamman

Gisteren zijn tegelijkertijd de resultaten bekendgemaakt van onderzoek gedaan met de Dark Energy Survey (DES) als van het Dark Energy Spectroscopic Instrument (DESI) en de uitkomst zijn hetzelfde: het lijkt erop dat de donkere energie, de mysterieuze kracht die zorgt voor de versnelde uitdijing van het heelal, niet constant is, maar langzaam verandert met de tijd. Bij DES maken ze gebruik van de  570-megapixel Dark Energy Camera (DECam), verbonden aan de Víctor M. Blanco 4-meter Telescoop van het Cerro Tololo Inter-American Observatorium in Chili, DESI is een apart instrument verbonden aan de Nicholas U. Mayall 4-meter Telescoop van het Kitt Peak National Observatorium in de VS. Met beide instrumenten zijn waarnemingen gedaan aan ver verwijderde sterrenstelsels in het heelal, om meer te weten te komen over de afstanden en de snelheden waarmee ze van ons af bewegen.

Víctor M. Blanco 4-meter Telescope. Credit: CTIO/NOIRLab/NSF/AURA/P. Horálek (Institute of Physics in Opava)

Bij DESI hebben ze gedurende drie jaar 13,1 miljoen sterrenstelsels en 1,6 miljoen quasars bestudeerd en de uitkomst (gecombineerd met data van CMB, zwaartekrachtlenzen en supernovae) is dat met een statistische betrouwbaarheid van 2,8 tot 4,1σ de donkere energie veranderlijk lijkt te zijn. Willen ze echt spreken van een bewijs hiervoor dan is 5σ, dus dat is nog niet bereikt. Bij DES hebben ze gekeken naar zogeheten Baryonische Acoustische Oscillaties (BAO’s) en naar supernovae. Die BAO’s zijn pakweg 500 miljoen lichtjaar in diameter en met DES is gemeten dat ze 4% kleiner zijn dan wat het standaard ΛCDM model voorspelt. Ook dat wijst op een veranderlijke donkere energie.

Vakartikelen

Bron: Noirlab + Noirlab.

Share

Speak Your Mind

*