Een impressie van 2024 YR4. Credit: W. M. Keck Observatory/Adam Makarenko
Recent onderzoek aan de aardscheerder 2024 YR4, welke in december 2024 werd ontdekt, door sterrenkundigen van het W. M. Keck Observatorium op de Maunakea, Hawaï, laat zien dat hij vermoedelijk afkomstig is uit de planetoïdengordel tussen Mars en Jupiter. YR4 ís een planetoïde, dus je zou denken dat het niet zo bijzonder is voor een planetoïde om uit die hoofdgordel te komen, maar het is juist uitzonderlijk, omdat alle aardscheerders – planetoïden die in de buurt van de aarde kunnen komen en dus potentieel gevaarlijk zijn – niet uit dat gebied komen. Verder blijkt YR4 eens per twintig minuten om z’n as te draaien en heeft hij een onregelmatige, afgeplatte vorm, die ‘m doen denken aan een hockeypuck. Kort na de ontdekking wetrd gedacht dat er een kans is dat YR4, die zo’n 50 tot 60 meter groot is (pakweg de breedte van een voetbalveld), in 2032 tegen de aarde zou botsen. Maar na verdere waarnemingen blijkt die kans nihil te zijn. Wel is er een kans van 2% dat YR4 tegen de maan knalt, iets wat betekent dat men voor het eerst de kans krijgt om te zien wat zo’n inslag betekent en hoe groot de krater wordt die dit oplevert.
Bryce Bolin en zijn team hebben YR4 bekeken met de Multi-Object Spectrograph for Infrared Exploration (MOSFIRE) van het Keck observatorium, waarmee ze de planetoïde in het infrarood konden waarnemen. Daarmee hebben ze geprobeerd te kijken welke invloed het zogeheten Jarkovski-effect op YR4 heeft. Dat effect ontstaat doordat de dagzijde van de planetoïde warmer is, en dus meer infraroodstraling uitzendt, dan de nachtzijde. Dat resulteert in een minuscule kracht die de snelheid van het object kan doen toenemen, maar ook kan vertragen. Hoe sterk een planetoïde hierop reageert hang af van zijn zogeheten thermische inertie, hoe snel hij afkoelt en opwarmt. Kleine planetoïden hebben vermoedelijk een lage thermische inertie. Planetoïden die 100 meter of groter zijn worden meestal beschouwd als puinhopen van losse fragmenten, die door de zwaartekracht losjes bij elkaar worden gehouden. Op die planetoïden kunnen enorme brokstukken liggen tot wel 60 meter groot. YR4 zou zo’n brokstuk kunnen zijn, die ooit heeft behoort tot een grotere planetoïde en die behoorde tot de hoofdgordel. YR4 heeft vermoedelijk ook een lage thermische inertie en dat betekent dat het géén losse puinhoop van fragmenten is, maar één solide rotsblok.
In The Astrophysical Journal Letters verscheen over de waarnemingen aan 2024 YR4 dit vakartikel: “The discovery and characterization of Earth-crossing asteroid 2024 YR4“.
Bron: Keck
Speak Your Mind