30 juni 2025

Archief voor mei 2025

Webb ziet nieuwe details in het poollicht van Jupiter

Met de Webb ruimtetelescoop zijn nieuwe details waargenomen in het poollicht ('aurora') van Jupiter, de grootste planeet van het zonnestelsel. Het poollicht op Jupiter is wel honderden keren krachtiger dan het poollicht op aarde. Dat licht ontstaat als geladen deeltjes afkomstig van de zon … [Lees meer...]

Heelal valt sneller uiteen dan gedacht, maar het duurt nog steeds heel lang

Het heelal valt veel sneller uiteen dan gedacht. Dat blijkt uit berekeningen van drie Nijmeegse wetenschappers aan de zogeheten Hawkingstraling. Ze berekenen dat de laatste restanten van sterren ongeveer 10^78 jaar (een 1 met 78 nullen) nodig hebben om te vergaan. Dat is veel korter dan de eerder … [Lees meer...]

Proba-3 bereikt nauwkeurig formatievliegen

Voor het eerst werden twee ruimtevaartuigen in een baan om de aarde tot op de millimeter nauwkeurig uitgelijnd en behielden ze hun relatieve positie gedurende enkele uren zonder enige controle vanaf de grond. De Proba-3-missie van de Europese Ruimtevaartorganisatie ESA heeft zijn ambitieuze doel … [Lees meer...]

Zware elementen zoals goud komen mogelijk van uitbarstingen van magnetars

Recente berekeningen laten zien dat zware elementen zoals goud, uranium en platinum direct afkomstig zijn van magnetars die uitbarstingen meemaken. Tot enkele jaren geleden had men geen idee waar die elementen precies geproduceerd worden (behalve dan bij samensmeltende neutronensterren, die bij een … [Lees meer...]

Ammonia laat zien hoe zware sterren zo snel kunnen groeien

Dát zware sterren in korte tijd tijdens hun ontstaan zwaar kunnen worden is al langer bekend, alleen is niet bekend hóe ze dat precies doen, hoe ze in korte tijd zo zwaar kunnen worden. Recente waarnemingen gedaan met de Very Large Array (VLA) radiotelelescoop van het National Radio Astronomy … [Lees meer...]

Hubble ziet een magnetar die dwars door de Melkweg schiet

Een team van sterrenkundigen onder leiding van Ashley Chrimes (ESA) heeft een magnetar ontdekt die met een snelheid van zo'n 65 km/s dwars door het Melkwegstelsel heen vliegt. Het gaat om de magnetar genaamd SGR 0501+4516 (kortweg SGR0501, SGR staat voor Soft Gamma Repeater), een neutronenster met … [Lees meer...]

Chandra en MeerKAT ontdekken de oorzaak van een breuk in een ‘galactisch bot’

In het centrum van de Melkweg - pakweg 26.000 lichtjaar van ons vandaan - komen langwerpige filamenten voor die zichtbaar zijn in het radiogolfgebied van het spectrum en die doen denken aan botten, vandaar dat ze ook wel 'galactische botten' worden genoemd. De botten zijn in werkelijkheid stromen … [Lees meer...]

Mars en de Kribbe in beeld vanuit Laché

Astroblogger Paul Bakker wees ons er twee dagen geleden al op: kijk 's avond omhoog en bekijk de mooie samenstand van Mars met M44, alias de Kribbe, de open sterrenhoop in het sterrenbeeld Kreeft. En gisteravond deed ik dat vanuit Laché, in de Franse Morvan (Bourgondië). Het begon weliswaar bewolkt … [Lees meer...]

NASA’s JPL presenteert geavanceerde landingsmissie naar Enceladus voor speurtocht naar biosignaturen

NASA's Jet Propulsion Laboratory (JPL) heeft recent een geavanceerd plan voor een nieuwe landingsmissie naar een van Saturnus' manen, Enceladus, gelanceerd. De missie staat in het teken van het zoeken naar biosignaturen. Enceladus wordt beschouwd als een van de meest veelbelovende plekken in het … [Lees meer...]

Sterrenkundigen ontdekken de koudste exoplaneet ooit waargenomen

De exoplaneet WD 1856+534 b werd al in 2020 ontdekt, maar het is nu pas na waarnemingen gedaan met de Webb ruimtetelescoop dat deze grote gasreus de koudste planeet blijkt te zijn die ooit is waargenomen. WD 1856+534 b draait om een witte dwerg op 81 lichtjaar afstand van de aarde en hij is zes keer … [Lees meer...]