30 juni 2025

Hubble laat zien dat het maar de vraag is of het Melkwegstelsel en Andromedastelsel zullen botsen

Drie scenario’s voor mogelijke botsingen. Credits: NASA, ESA, STScI, Till Sawala (University of Helsinki), DSS, J. DePasquale (STScI)

Lang werd gedacht dat het zeker is dat ons Melkwegstelsel en het Andromedastelsel over ongeveer 4,5 miljard jaar zullen botsen. Maar waarnemingen gedaan met Hubble en Gaia laten zien dat het de vraag is of dat daadwerkelijk gaat gebeuren. Er lijkt een kans van 50% te zijn dat de twee grote sterrenstelsels komende tien miljard jaar met elkaar in botsing zullen komen en samensmelten tot één groot elliptisch stelsel, Milkomedia geheten – ik schreef hier vorig jaar augustus ook al over, dus echt nieuws is dit ook weer niet.

Till Sawalla (Universiteit van Helsinki) en zijn collega’s hebben berekeningen uitgevoerd op basis van waarnemingen gedaan met de Gaia en Hubble ruimtetelescopen en die laten zien dat er twee spelbrekers zijn die met hun zwaartekrachtsinvloed roet in het eten kunnen strooien van de aankomende botsing: het Driehoeksstelsel (M33) en de Grote Magelhaense Wolk. M33 alleen zal de kans op de botsing alleen maar doen toenemen, maar omdat de baan van de Grote Magelhaense Wolk loodrecht staat op de baan die het Melkwegstelsel en Andromedastelsel naar elkaar toe volgen zorgt dat er voor dat de botsing minder waarschijnlijk wordt. Als de massa en beweging van M33, GMW, Andromedastelsel en Melkweg in totaal worden beschouwd is de waarschijnlijkheid van een botsing komende tien miljard jaar iets van 50%.

Op basis van de waarnemingen gedaan met Huybble en Gaia hebben  Sawalla en zijn team 100.000 zogeheten MonteCarlo-simulaties uitgevoerd met 22 verschillende parameters en dat leverde de mogelijke scenario’s op voor de toekomstige interacties die de Melkweg en het Andromedastelsel kúnnen aangaan. In ongeveer de helft van de simulaties vliegen de twee grote sterrenstelsels langs elkaar heen, met een afstand van ongeveer een half miljoen lichtjaar of minder (vijf keer de diameter van de Melkweg). Ze bewegen naar buiten, maar komen dan terug en versmelten uiteindelijk in de verre toekomst. Het geleidelijke verval van de baan wordt veroorzaakt door een proces genaamd dynamische wrijving tussen de enorme halo’s van donkere materie die elk sterrenstelsel aanvankelijk omringen. In de meeste andere gevallen komen de sterrenstelsels niet eens dicht genoeg bij elkaar om dynamische wrijving effectief te laten werken. In dit geval kunnen de twee sterrenstelsels hun ‘baanwals’ nog heel lang voortzetten. Het nieuwe resultaat laat ook nog steeds een kleine kans van ongeveer 2% over op een frontale botsing tussen de sterrenstelsels over slechts 4 tot 5 miljard jaar. Aangezien de opwarmende zon de aarde over ongeveer 1 miljard jaar onbewoonbaar maakt en de zon zelf waarschijnlijk over 5 miljard jaar zal uitbranden, is een botsing met Andromeda de minste van onze kosmische zorgen.

Meer informatie over de mogelijke scenario’s voor de intereactie tussen Melkweg en het Andromedastelsel zijn te lezen in dit vakartikel, dat verschenen is in Nature Astronomy.

Bron: ESA/Hubble.

Share

Speak Your Mind

*