SpARCS1049 met in rood radiostraling en in blauw röntgenstraling. Credit: Chandra X-ray Center (X-ray: NASA/CXC/SAO; Optical: NASA/ESA/STScI; Radio: ASTRON/LOFAR; Image Processing: NASA/CXC/SAO/N. Wolk)
Sterrenkundigen hebben rondom SpARCS1049, een grote cluster van sterrenstelsels op tien miljard lichtjaar van de aarde, een enorme wolk van hoogenergetische deeltjes waargenomen. De deeltjes zenden radiostraling uit en daarom spreken ze ook wel van een radio mini-halo. het team van sterrenkundigen stond onder leiding van Julie Hlavacek-Larrondo (Université de Montréal) en Roland Timmerman (Durham University) en ze deden de ontdekking met behulp van de Low Frequency Array (LOFAR) radiotelescoop in West-Europa, waarvan het centrum in Drenthe staat. Het laat zien dat er al vroeg in het heelal grote gaswolken waren vol met hoogenergetische geladen deeltjes. Er zijn twee verklaringen voor het bestaan van dit soort mini-halo’s. De ene zegt dat ze zijn ontstaan door superzware zwarte gaten in de kernen van de sterrenstelsels, die in staat zijn om via hun jets of straalstromen hoogenergetische deeltjes de ruimte in te spuwen. De andere zegt dat er in de intergalactische ruimte botsingen plaatsvinden tussen wolken van geladen deeltjes – de zogeheten plasma’s – en dat die elkaar zo opdrijven tot hogere energieën. Verder onderzoek (o.a. met de toekomstige SKA radiotelescoop) moet uitwijzen welke verklaring de juiste is.
Meer over de radio mini-halo is te vinden in het vakartikel ”Discovery of Diffuse Radio Emission in a Massive z=1.709 Cool Core Cluster: A Candidate Radio Mini-Halo”, van Julie Hlavacek-Larrondo et al, gepubliceerd in de Astrophysical Journal Letters.
Bron: Universiteit van Montreal.
Speak Your Mind