De Hubble spanning is tezamen met de S8-spanning één van de grootste problemen waar de hedendaagse kosmologie tegenaan loopt. Sterrenkundigen weten sinds eind jaren twintig van de vorige eeuw dat het heelal uitdijt, sinds 1998 dat het heelal versnelt uitdijt, maar niet hoe snel het heelal uitdijt. … [Lees meer...]
Opnieuw is een ultragrote structuur in het heelal ontdekt – de Grote Ring
16 januari 2024 door Reageer
Eerst was er de 'Gigantische Boog', een ultragrote structuur van aan elkaar verbonden clusters van sterrenstelsels die maar liefst 3,3 miljard lichtjaar lang is en ruim 300 miljoen lichtjaar breed. Dat was in 2021. En nu is er opnieuw zo'n ultragrote structuur ontdekt, dit keer sterrenstelsels die … [Lees meer...]
De gamma-dipool blijkt anders te zijn dan de CMB-dipool, zo laat Fermi zien
12 januari 2024 door 1 Reactie
In 1965 werd de kosmische microgolfachtergrond (Engelse afkorting: CMB) ontdekt, de straling van 2,7K die van alle kanten op ons af komt en die een overblijfsel is van de hete straling van na de oerknal, waarmee 13,8 miljard jaar geleden het heelal ontstond. Ten opzichte van die straling vliegt het … [Lees meer...]
Vijf jaar DES-onderzoek aan supernovae wijst op mogelijke veranderende donkere energie
9 januari 2024 door 1 Reactie
Deze week zijn de resultaten bekendgemaakt van de waarnemingen die in het kader van de Dark Energy Survey met de Dark Energy Camera (DEC) zijn gedaan aan bijna 1500 ver verwijderde supernovae en aan de hand daarvan heeft men kunnen bepalen met welke snelheid het heelal uitdijt. De waarnemingen … [Lees meer...]
Boekbespreking: De Onweerstaanbare Aantrekking van de Zwaartekracht, van Luciano Rezzolla
24 december 2023 door 2 Reacties
Boeken over zwaartekracht, daar zijn er al heel wat van verschenen. En deze maand kwam er nog eentje bij. Saai? Nee, zeker niet. Zwaartekracht is een hot topic. Zoals auteur Luciano Rezzolla zelf uitlegt, de titel van het boek gaat niet alleen over het feit dat alles wat massa heeft elkaar aantrekt, … [Lees meer...]
Alexei Starobinsky – één van de bedenkers van de inflatietheorie – is overleden
22 december 2023 door Reageer
Op 21 december is Alexei Starobinsky (1948-2023) op 75-jarige leeftijd overleden, de Russische natuurkundige en kosmoloog, die samen met de Amerikaan Alan Guth en zijn landgenoot Andrei Linde bedenker was van de inflatietheorie. In 2014 ontvingen zij alle drie de prestigieuze Kavli prijs voor hun … [Lees meer...]
Mogelijk kan de top-10 van verste sterrenstelsels in het heelal weer herzien worden – dankzij Webb/JADES
20 december 2023 door Reageer
Op 14 november jongstleden publiceerde ik de Top-10 van de verste sterrenstelsels in het heelal, een lijstje waarvan de meeste sterrenstelsels ontdekt zijn met de James Webb Space Telescope (JWST) a.k.a. Webb. Lijstaanvoerder en recordhouder op dit moment is JADES-GS-z13-0, een sterrenstelsel dat … [Lees meer...]
AzTECC71 ‘spookachtig’ sterrenstelsel doemt op uit het vroegste heelal
8 december 2023 door 3 Reacties
'Mistig', 'spookachtig' het sterrenstelsel dat luistert naar de fraaie naam AzTECC71 zoals recent bestudeerd door astronomen van de Universiteit van Texas, Austin, toont zich een wazige, door stof verduisterde bewoner van de kosmos door de kijker van NASA's ruimtetelescoop James Webb. Het … [Lees meer...]
Nieuwe natuurkunde in het lokale heelal kan de Hubble spanning niet oplossen
19 november 2023 door Reageer
Al ruim zeven jaar is er een debat gaande over de vraag met welke snelheid het heelal uitdijt, een debat onder sterrenkundigen dat bekend staat als de Hubble spanning en dat draait om twee uiteenlopende waarden voor die snelheid, aangegeven met de Hubble constante H0: deze is 73,0 km/s/Mpc als je … [Lees meer...]
Mogelijk heeft NANOGrav een signaal van de inflatie uit het vroege heelal opgevangen
18 november 2023 door 1 Reactie
In juni dit jaar werd bekendgemaakt dat sterrenkundigen aanwijzingen hadden gevonden voor de detectie van ultra-laagfrequente zwaartekrachtgolven, die waarschijnlijk afkomstig waren van paren van superzware zwarte gaten in het midden van samensmeltende sterrenstelsels, zwaartekrachtgolven die bij … [Lees meer...]
