19 april 2024

Vijf jaar DES-onderzoek aan supernovae wijst op mogelijke veranderende donkere energie

Deze week zijn de resultaten bekendgemaakt van de waarnemingen die in het kader van de Dark Energy Survey met de Dark Energy Camera (DEC) zijn gedaan aan bijna 1500 ver verwijderde supernovae en aan de hand daarvan heeft men kunnen bepalen met welke snelheid het heelal uitdijt. De waarnemingen … [Lees meer...]

30 Doradus B blijkt het restant te zijn van niet één, maar van twee supernovae

30 Doradus B (kortweg 30 Dor B) is een supernovarestant gelegen in de Grote Magelhaense Wolk, het kleine onregelmatige buurstelsel van de Melkweg, pakweg 160.000 lichtjaar van ons vandaan. Het ligt allemaal in het zuidelijke sterrenbeeld Goudvis (Dorado). Recent heeft een internationaal team van … [Lees meer...]

Webb heeft een supernova ontdekt in een gelensd sterrenstelsel – eerder deed Hubble hetzelfde… in hetzelfde stelsel

November dit jaar nam de Webb ruimtetelescoop MACS J0138.0-2155 waar, een enorm cluster van sterrenstelsels. Door de massa van al die sterrenstelsels bij elkaar - pakweg een biljard zonsmassa in totaal - wordt de ruimte om het cluster heen verbogen en dat zorgt er voor dat het licht van het … [Lees meer...]

Supernovarestant Cassiopeia A (Cas A) schitterend vastgelegd door Webb

Credit: NASA, ESA, CSA, STScI, D. Milisavljevic (Purdue University), T. Temim (Princeton University), I. De Looze (University of Gent) Webb heeft met z'n NIRCam (Near Infrared Camera) Cassiopeia A gefotografeerd, het restant van een supernova dat 11.000 lichtjaar van ons vandaan staat in - hoe … [Lees meer...]

Voor het eerst is een supernova geïdentificeerd met een telescoop met een vloeibare spiegel

Ja ze bestaan echt, telescopen met een vloeibare spiegel. Ergens in een bepaalde hoek naar een object kijken gaat lastig, want de vloeistof zakt altijd naar een bepaald punt, maar recht omhoog kijken naar het zenit gaat prima, net zoals ze vroeger deden met de 300 meter grote Arecibo radiotelescoop, … [Lees meer...]

Webb en Hubble hebben een zeer kleurrijke foto gemaakt van cluster MACS0416

Gebruik de twee grootste telescopen in de ruimte en laat die samen kijken naar een cluster van sterrenstelsels ver weg in het heelal. Dat deden ze met de Webb en Hubble ruimtetelescopen en samen keken ze naar MACS0416, een enorm cluster van sterrenstelsels op 4,3 miljard lichtjaar afstand van de … [Lees meer...]

Vanaf welke afstand tot de aarde zijn kilonovae veilig en wanneer niet?

Over de vraag wanneer supernovae gevaarlijk zijn voor de aarde heb ik het vaker gehad - zie bijvoorbeeld deze en deze Astroblogs. Maar over het gevaar dat kilonovae (of kilonova's, kies maar) voor de aarde vormen heb ik het niet eerder gehad. Kilonovae zijn net als supernovae exploderende sterren, … [Lees meer...]

Webb brengt de Krabnevel (M1) op een andere manier in beeld

Credit: NASA, ESA, CSA, STScI, T. Temim (Princeton University). De Krabnevel (M1) is het restant van de supernova die in 1054 verscheen en die toen zelfs overdag met het blote oog zichtbaar was. Het restant staat 6500 lichtjaar van ons vandaan in de richting van het sterrenbeeld Stier (Taurus) en … [Lees meer...]

SN2023tyk, de allereerste supernova ontdekt met behulp van AI

Jawel, het is gebeurd, de eerste supernova is ontdekt geheel en al met AI, met artificiële intelligentie. Met het instrument genaamd Bright Transient Survey Bot (BTSbot), ontwikkeld door o.a. Northwestern University, keken ze naar foto's die gemaakt waren met de Zwicky Transient Facility (ZTF), een … [Lees meer...]

Novae in M87 lijken een gevolg te zijn van de jet vanuit de kern van M87

Het enorme elliptische sterrenstelsel M87 kennen we van z'n straalstroom of jet, die vanuit de kern naar buiten wordt gespuwd (5.000 lichtjaar ver weg), én van zijn centrale superzware zwarte gat M87* (alias Powehi), waarvan men in 2017 met de EHT een foto heeft genomen. Net als andere … [Lees meer...]