Sterrenkundigen hebben in twee sterrenstelsels uit het vroege heelal, die een zeer sterke sterproductie kennen, een onverwachte chemische samenstelling gevonden. Het team van sterrenkundigen stond onder leiding van Chentao Yang (Chalmers University) en ze gebruikten de telescopen van NOEMA (NOrthern … [Lees meer...]
Sterrenstelsels in het vroege heelal onthullen hun onverwachte chemische samenstelling
15 december 2023 door Reageer
Tussentijdse Gaia data release brengt een bolhoop, zwaartekrachtlenzen en planetoïden met grote precisie in kaart
10 oktober 2023 door Reageer
Het Europese ruimtevaartagentschap ESA heeft een tussentijdse data release gepubliceerd van Gaia, de ruimtetelescoop die de Melkweg in 3D in kaart brengt. De eerste wetenschappelijke artikelen die vandaag zijn gepubliceerd onthullen een half miljoen sterren in de bolvormige sterrenhoop Omega … [Lees meer...]
Verdeling donkere materie tot kleine schaal (∼30.000 lichtjaar) zichtbaar gemaakt
8 september 2023 door Reageer
Een japans team van sterrenkundigen onder leiding van Kaiki Taro Inoue (Kindai University, Japan) is er met behulp van de ALMA telescoop in Chili in geslaagd om de verdeling van donkere materie vast te leggen tot een schaal van circa 30.000 lichtjaar, dat is de kleinste schaal tot nu toe. Donkere … [Lees meer...]
Superzware zwarte gaten in quasars droegen maar voor 1% bij aan de reïonisatie van het heelal
3 september 2023 door Reageer
Ze worden in het Engels Supermassive black holes (SMBHs) genoemd, superzware zwarte gaten, zwarte gaten van miljoenen of miljarden zonsmassa in de centra van sterrenstelsels. Ze blijken meestal een massa te hebben van pakweg 1/1000e van de massa van het hun omringende sterrenstelsel en tussen zwart … [Lees meer...]
Eerste waarneming ooit van de buitenranden van de accretieschijf van een superzwaar zwart gat
26 augustus 2023 door Reageer
Sterrenkundigen zijn er voor het eerst in geslaagd om waarnemingen te doen aan de buitenranden van de accretieschijf van een superzwaar zwart gat. Denimara Dias dos Santos (Instituto Nacional de Pesquisas Espaciais in Brazilië) en zijn collega's namen met de grote Gemini North telescope op Hawaï III … [Lees meer...]
Nog even over die tijdsvertraging in het vroege heelal
10 juli 2023 door 12 Reacties
Precies een week geleden had ik een Astroblog over de tijddilatatie in het vroege heelal, gemeten aan de hand van quasars. Die quasars lieten zien dat de tijd kort na de oerknal vijf keer langzamer liep dan tegenwoordig. De blog riep direct al reacties op en ook in de blogosfeer was er het nodige … [Lees meer...]
Webb heeft de vroegste strengen van het kosmische web waargenomen
6 juli 2023 door Reageer
De sterrenstelsels in het heelal zijn niet gelijkmatig verdeeld, nee alles is gerangschikt in een gigantisch groot kosmisch web van lange filamenten, gevormd door cluster en superclusters van sterrenstelsels, met hier en daar grote knooppunten van filamenten en daartussen grote leegtes met weinig of … [Lees meer...]
Quasars laten zien dat de tijd kort na de oerknal vijf keer langzamer liep dan tegenwoordig
3 juli 2023 door 7 Reacties
Voor het eerst hebben sterrenkundigen kunnen vaststellen dat de tijd in het vroege heelal, een miljard jaar na de oerknal, in een soort van slow motion verliep: de tijd liep toen maar liefst vijf keer langzamer dan tegenwoordig, 13,8 miljard jaar later. Geraint Lewis (University of Sydney) en zijn … [Lees meer...]
Webb heeft voor het eerst sterlicht gezien bij quasars (lees: een superzwaar zwart gat) in het vroege heelal
29 juni 2023 door 1 Reactie
Sterrenkundigen zijn er voor het eerst in geslaagd om sterlicht op te vangen van twee quasars in het vroege heelal, actieve superzware zwarte gaten in sterrenstelsels die minder dan een miuljard jaar na de oerknal al bestonden. En dat deden ze - niet verrassend - met de Webb ruimtetelescoop. Met het … [Lees meer...]
Gegevens van bijna twee miljoen objecten waargenomen met DESI gepubliceerd
13 juni 2023 door 4 Reacties
De bedoeling van het Dark Energy Spectroscopic Instrument (DESI) is om uiteindelijk veertig miljoen astronomische objecten in het heelal te hebben waargenomen, sterrenstelsels, quasars en sterren, en daarmee meer te weten te komen over donkere energie, de mysterieuze energie waardoor het heelal … [Lees meer...]
