8 juni 2025

AI PHOEBAI moet schat aan informatie over dubbelstersystemen gaan opleveren

Een dubbelster- of binair stersysteem is een systeem van twee sterren die door zwaartekracht aan elkaar gebonden zijn en om elkaar heen draaien. Ze kunnen worden gedetecteerd met technieken zoals spectroscopie. Het waarnemen is complex, met name als ze elkaars vlakken kruisen (gezien vanaf ons … [Lees meer...]

Webb ziet een snelle uitstroom van materie in de heldere quasar J1007+2115

Een internationaal team van sterrenkundigen heeft met behulp van de Webb  ruimtetelescoop spectroscopische waarnemingen gedaan aan de heldere quasar J1007+2115 ((Ook wel bekend als Pōniuāʻena.)) en ze ontdekten daarbij dat er vanuit de kern van de quasar een snelle uitstroom van materie is. Quasars … [Lees meer...]

Planeetvormende schijf rond jonge lichte ster is echt anders dan rond zon-achtige ster

Een internationaal team van onderzoekers, onder leiding van de Groningse promovendus Aditya Arabhavi, heeft een palet aan koolwaterstoffen ontdekt in een planeetvormende schijf rond een jonge, lichte ster. De resultaten bevestigen dat schijven rond heel lichte jonge sterren echt anders zijn dan die … [Lees meer...]

Drie van de oudste sterren in het heelal ontdekt in de galactische halo

Sterrenkundigen hebben drie sterren ontdekt die met een leeftijd van 12 tot 13 miljard jaar tot de oudste sterren in het heelal behoren. Ze bevinden zich (relatief) ook in onze nabijheid, in de halo van de Melkweg, het bolvormige omhulsel om de platte schijf met de spiraalarmen. Het MIT-team dat de … [Lees meer...]

Mogelijk zijn aanwijzingen gevonden voor de allereerste sterren in het heelal

Ze worden Populatie III sterren genoemd, de allereerste sterren in het heelal. Ze bestonden uit de lichtste elementen die het heelal kent, waterstof en helium, elementen die tijdens de oerknal werden gevormd, waar 13,8 miljard jaar geleden het heelal mee ontstond. Er wordt al lang gezocht naar de … [Lees meer...]

‘Vervuiling’ als gevolg van een enorme explosie in NGC 4383 in beeld gebracht

Een internationaal team van sterrenkundigen heeft in NGC 4383, een sterrenstelsel in het sterrenbeeld maagd (Virgo), een wolk van gas ontdekt die wel 20.000 lichtjaar groot is en die het gevolg is van een reeks van exploisies van supernovae in de kern van het stelsel. Adam Watts (International … [Lees meer...]

DESI laat zien dat we mogelijk in een ωCMD heelal leven in plaats van een ΛCDM heelal

Eergisteren bracht ik hier de resultaten van het eerste jaar van waarnemingen gedaan met het Dark Energy Spectroscopic Instrument (DESI), dat vanaf het Kitt Peak National Observatory in Arizona in de VS 600.000 sterrenstelsels, 450.000 quasars en 420.000 intergalactische gaswolken spectroscopisch … [Lees meer...]

Europa Clipper’s instrumenten blijken tekenen van leven te kunnen detecteren in een enkele ijskorrel

De aanstaande NASA-missie 'Europa Clipper' die naar Jupiter's maan Europa gaat afreizen, zou mogelijk al in 2030 buitenaards leven in één enkele cel kunnen detecteren. Deze ontdekking is gedaan door een team van planetair wetenschappers van de Universiteit van Washington en de Freie Universität … [Lees meer...]

Jaar 1 van DESI levert gelijk de grootste 3D kaart van het heelal op

Deze week zijn de resultaten bekendgemaakt van het eerste jaar (14 mei 2021-12 juni 2022) van waarnemingen gedaan met het Dark Energy Spectroscopic Instrument (DESI), een spectroscoop waarmee sterrenstelsels tot 11 miljard lichtjaar afstand zijn waargenomen. DESI is verbonden aan de 4-m Mayall … [Lees meer...]

Webb ontdekt sterrenstelsel dat 13 miljard jaar geleden al ‘dood’ was

Sterrenkundigen zijn er met de Webb ruimtetelescoop in geslaagd om een sterrenstelsel te ontdekken dat 13 miljard jaar geleden al 'dood' was, dat wil zeggen dat de stervorming er was gestopt - een record. Het stelsel heeft een roodverschuiving van z∼7,3, hetgeen betekent dat het stelsel er al was … [Lees meer...]