29 maart 2024

Pasgevormde sterren lanceren krachtige wervelwinden

Onderzoekers van onder andere ASTRON in Nederland en het Niels Bohr Instituut in Denemarken hebben de ALMA-telescoop gebruikt om de vroegste stadia in de vorming van een nieuw zonnestelsel te observeren. Zij hebben voor het eerst waargenomen op welke manier sterke ‘wervelwinden' uit de draaiende … [Lees meer...]

ALMA vindt sterk bewijs voor babyplaneten rondom pasgeboren ster

We weten inmiddels dat het heelal wemelt van de planeten, van kleine rotswerelden tot grote gasreuzen. Veel van die planeten draaien rondom volwassen sterren, maar de laatste tijd worden steeds meer planeten gevonden bij piepjonge sterren. Ook blijkt dat pasgeboren sterren omringd worden door … [Lees meer...]

Oude ster voorspelt overlevingskansen van de aarde

Wat gebeurt er met de Aarde als de Zon binnen enkele miljarden jaren honderden keer zo groot is als nu? Met de krachtigste radiotelescoop ter wereld zochten astronomen een antwoord op deze vraag bij de ster L2 Puppis. Vijf miljard jaar geleden was deze ster vergelijkbaar met onze Zon … [Lees meer...]

Yep, Proxima Centauri draait inderdaad rondom Alpha Centauri

Jawel, de drie dichtstbijzijnde sterren tot de zon blijken inderdaad een gelukkige familie te vormen. Het blijkt namelijk dat Proxima Centauri inderdaad rondom de dubbelster Alpha Centauri draait. Hiermee wordt een honderdjarig vraagstuk eindelijk beantwoord. De meest nabije van het drietal is een … [Lees meer...]

Zo, vanaf nu heet Spica – hoofdster van het sterrenbeeld Maagd – officieel… Spica!

De Internationale Astronomische Unie (IAU) is gisteren met een lijst gekomen met 227 sterren, die vanaf nu allemaal een door de IAU goedgekeurde naam hebben. Het zijn sterren die we eigenlijk allemaal al kennen, die bijna allemaal ((Uitzonderingen zijn er ook in de lijst, zoals Proxima Centauri, na … [Lees meer...]

Bekende röntgendubbelster blijkt een ‘kleine vriend’ te hebben

Astronomen hebben een gaswolk aangetroffen die als begeleider dient voor de röntgendubbelster Cygnus X-3. Deze gaswolk wordt de 'kleine vriend' gedoopt en is een zogenaamde bokglobule - de eerst die ooit in röntgenstraling is gezien en bovendien de verste die ooit gevonden is. Op bovenstaande … [Lees meer...]

Verre ster heeft een extreem ronde vorm

Sterren hebben geen perfecte bolvorm, aangezien verschillende mechanismen hun vorm kunnen veranderen. Eén zo'n mechanisme is rotatie - hoe sneller een ster roteert (ronddraait), hoe platter hij zal worden als gevolg van de middelpuntvliedende (centrifugale) kracht. Aangezien verre sterren weinig … [Lees meer...]

Ruimtetelescopen ontdekken met microlens een ‘in de woestijn gelegen’ bruine dwerg

Door een bataljon aan instrumenten - de twee ruimtetelescopen Spitzer en Swift en een aantal aardse observatoria, zoals OGLE - heeft men een bruine dwergster ontdekt met behulp van een zogeheten microlens. De naam van die bruine dwerg heet OGLE-2015-BLG-1319, genoemd naar het aardse experiment dat … [Lees meer...]

Vertonen ultrakoele dwergsterren zonachtig gedrag?

Zonachtige sterren vertonen een magnetische cyclus - onze moederster heeft bijvoorbeeld een cyclus van activiteit van 11 jaar - die meetbaar zijn in de vorm van cyclische veranderingen in de eigenschappen van de zon. Hierbij moet je denken aan het stralingsniveau, het aantal zonnevlekken en het … [Lees meer...]

Kleurrijke Carinanevel lijdt onder verzengende straling van nabije sterren

Met het MUSE-instrument van ESO’s Very Large Telescope zijn spectaculaire nieuwe waarnemingen gedaan van enorme zuilachtige structuren in de Carinanevel. De verschillende zuilen die door een internationaal onderzoeksteam zijn geanalyseerd lijken ‘zuilen van verwoesting’ te zijn. Daarin onderscheiden … [Lees meer...]